Art. 77³. Nośnik informacji jako dokument

Wprowadzenie

Wraz z wprowadzeniem do Kodeksu cywilnego w 2016 r. formy dokumentowej czynności prawnej (art. 77[2] k.c.), pojawiła się konieczność precyzyjnego rozróżnienia tej formy od tradycyjnej formy pisemnej (art. 78 k.c.) i elektronicznej (art. 78[1] k.c.). Źródłem tego rozróżnienia jest właśnie art. 77[3] k.c., który szeroko definiuje pojęcie „dokumentu”. Niniejszy artykuł omawia relacje między tymi formami, ich skutki prawne oraz znaczenie praktyczne w obrocie prawnym.

1. Pojęcie i istota formy dokumentowej

Forma dokumentowa została zdefiniowana w art. 77[2] k.c. jako:

„Zachowanie formy dokumentowej polega na złożeniu oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej to oświadczenie.”

W połączeniu z art. 77[3] k.c., oznacza to, że:

• dokumentem jest każdy nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią,

• nie jest wymagany podpis,

• wystarczające jest, by można było ustalić nadawcę (np. z adresu e-mail, kontekstu, logowania do konta).

To czyni formę dokumentową elastyczną i funkcjonalną, dostosowaną do realiów cyfrowych.

2. Forma pisemna i elektroniczna – relacja do formy dokumentowej

Relacje systemowe:

• forma pisemna i elektroniczna są surowsze niż forma dokumentowa,

• zachowanie formy pisemnej lub elektronicznej automatycznie spełnia wymogi formy dokumentowej, ale odwrotnie – nie.

3. Skutki prawne niezachowania formy

a) Forma zastrzeżona ad solemnitatem (dla ważności)

• Brak formy powoduje nieważność czynności (np. art. 73 § 2 k.c.).

• Przykład: umowa sprzedaży nieruchomości bez aktu notarialnego – nieważna.

b) Forma zastrzeżona ad probationem (dla celów dowodowych)

• Brak formy nie powoduje nieważności, ale utrudnia dochodzenie roszczeń – np. brak możliwości udowodnienia treści umowy zeznaniami świadków (art. 74 § 1 k.c.).

• Zachowanie formy dokumentowej może wystarczyć, jeśli

Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium