Art. 17. Odpowiedzialność za zaginięcie towaru, uszkodzenie towaru oraz opóźnienie dostawy

Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR)

1. Przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru lub za jego uszkodzenie, które nastąpiło w czasie między przyjęciem towaru a jego wydaniem, jak również za opóźnienie dostawy.

2. Przewoźnik jest zwolniony od tej odpowiedzialności, jeżeli zaginięcie, uszkodzenie lub opóźnienie spowodowane zostało winą osoby uprawnionej, jej zleceniem nie wynikającym z winy przewoźnika, wadą własną towaru lub okolicznościami, których przewoźnik nie mógł uniknąć i których następstwom nie mógł zapobiec.

3. Przewoźnik nie może powoływać się dla zwolnienia się od odpowiedzialności ani na wady pojazdu, którym się posługuje dla wykonania przewozu, ani na winę osoby lub pracowników osoby, u której pojazd wynajął.

4. Uwzględniając postanowienia artykułu 18, ustępy 2 do 5, przewoźnik jest zwolniony od swej odpowiedzialności, jeżeli zaginięcie lub uszkodzenie towaru powstało ze szczególnego niebezpieczeństwa wynikającego z jednej lub kilku następujących przyczyn:

a) użycie pojazdów otwartych i nie przykrytych opończą, jeżeli to użycie było wyraźnie uzgodnione i zaznaczone w liście przewozowym;

b) brak lub wadliwe opakowanie, jeżeli towary, ze względu na swe naturalne właściwości, w razie braku lub wadliwego opakowania, narażone są na zaginięcie lub uszkodzenie;

c) manipulowanie, ładowanie, rozmieszczenie lub wyładowanie towaru przez nadawcę lub przez odbiorcę albo przez osoby działające na rachunek nadawcy lub odbiorcy;

d) naturalne właściwości niektórych towarów, mogące powodować całkowite lub częściowe ich zaginięcie albo uszkodzenie, w szczególności przez połamanie, rdzę, samoistne wewnętrzne zepsucie, wyschnięcie, wyciek, normalny ubytek lub działanie robactwa i gryzoni;

e) niedostateczność lub wadliwość cech lub numerów na sztukach przesyłki;

f) przewóz żywych zwierząt.

5. Jeżeli na mocy niniejszego artykułu przewoźnik nie odpowiada za niektóre czynniki, które spowodowały szkodę, jego odpowiedzialność jest zaangażowana tylko w tym zakresie, w jakim czynniki, za które ponosi on odpowiedzialność na mocy niniejszego artykułu, przyczyniły się do powstania szkody.

Komentarze orzeczniczeKomentarz redakcyjnyAnalizy

SP (AI)opracował Jacek Ignaczewski przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI): Bezpieczny postój w międzynarodowym przewozie – obowiązki kierowcy i przewoźnika

1. Wprowadzenie

W międzynarodowym transporcie drogowym towarów obowiązek zapewnienia odpowiednich warunków bezpieczeństwa dla przesyłki spoczywa na przewoźniku. Jednym z kluczowych elementów tej odpowiedzialności jest wybór odpowiednich miejsc postoju. Wyrok SN z dnia 8 października 2020 r., II CSK 773/18, stanowi ważną wykładnię w zakresie standardów staranności, jakie musi zachować przewoźnik i jego kierowca przy organizacji przerw w podróży – w szczególności w kontekście potencjalnej kradzieży towaru i ewentualnego przypisania winy kwalifikowanej (rażącego niedbalstwa).

2. Problem prawny

Czy postój na niestrzeżonym parkingu w czasie realizacji przewozu międzynarodowego może być uznany za naruszenie obowiązku należytej staranności przez kierowcę, skutkujące pełną odpowiedzialnością przewoźnika na podstawie art. 29 Konwencji CMR?

3. Obowiązki przewoźnika i kierowcy – standard staranności

a) Ogólna zasada odpowiedzialności

Zgodnie z art. 17 ust. 1 Konwencji CMR, przewoźnik ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe między momentem przyjęcia a wydania przesyłki. W art. 3 Konwencji wskazano, że ponosi także odpowiedzialność za działania osób, z których korzysta (w tym kierowców).

b) Staranność zawodowa

Z art. 355 § 2 k.c. wynika, że profesjonalny przewoźnik jest zobowiązany do szczególnej staranności, odpowiadającej zawodowemu charakterowi działalności. W odniesieniu do postoju oznacza to konieczność:

  • wyboru miejsc o podwyższonym standardzie bezpieczeństwa (monitorowanych, strzeżonych),

  • respektowania instrukcji nadawcy (jeśli zostały skutecznie uzgodnione),

  • dokumentowania uzasadnionych odstępstw od instrukcji (np. brak miejsc, awaria, zagrożenie),

  • reagowania w razie stwierdzenia nieprawidłowości (np. kontakt z nadawcą, zgłoszenie zagrożeń).

c) Wskazania Sądu Najwyższego

W komentowanym wyroku SN podkreślił, że:

  • postój w miejscu niestrzeżonym nie oznacza automatycznie rażącego niedbalstwa, jeśli był to parking o dobrym standardzie (oświetlenie, uczęszczanie przez innych przewoźników),

  • kierowca nie jest zobowiązany do absolutnej eliminacji ryzyka, ale do jego rozsądnej minimalizacji w danych okolicznościach,

  • zmiana trasy lub parkingu powinna być uzasadniona i odnotowana, ale nie musi być uprzednio autoryzowana, o ile zachowane są standardy bezpieczeństwa.

4. Czynniki decydujące o ocenie staranności postoju

a)

Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium

Reklama
Standardy Baner
Standardy Baner
Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z serwisu akceptujesz politykę prywatności i cookies.