Art. 49. Uzasadnione wątpliwości co do bezstronności sędziego
Kodeks postępowania cywilnego
§ 1. Niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 48, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie.
§ 2. Za okoliczność, o której mowa w § 1, nie uważa się wyrażenia przez sędziego poglądu co do prawa i faktów przy wyjaśnianiu stronom czynności sądu, nakłanianiu do ugody lub udzielaniu pouczeń.
- Prawo do sądu niezawisłego, niezależnego i bezstronnego
- Uzasadnione wątpliwości co do bezstronności sędziego (art. 49 k.p.c.).
- Wyłączenie sędziego ze względu na aspekt społecznego odbioru (zewnętrzne znamiona niezawisłości)
- Wyłączenie sędziego ze względu na stosunek osobisty, emocjonalny
- Wyłączenie ze względu na subiektywne przeświadczenie strony o stronniczości sędziego
- Wyłączenie ze względu na zarzut niewłaściwego prowadzenia postępowania (obecnego i w przeszłości)
- Wyłączenie ze względu na wyrażenie poglądu prawnego niekorzystnego dla strony
- Wyłączenie sędziego ze względu na wcześniej wyrażony pogląd prawny
- Wyłączenie sędziego, który wyraża publicznie poglądy sprzeczne z obowiązującym porządkiem konstytucyjnym
- Wyłączenie ze względu na znajomość o charakterze służbowym, urzędowym, towarzyskim, z widzenia
- Wyłączenie ze względu na wcześniejsze orzekanie w sprawie pomiędzy tymi samymi stronami
- Wyłączenie ze względu na zależność służbową sędziów a kierownictwem sądu
- Wyłączenie sędziego jako strony stosunków prawnych, wynikających z uczestnictwa w życiu społecznym lub gospodarczym
- Wyłączenie ze względu na konflikt sędziego ze stroną i udział w procesie sądowym ze stroną
- Wyłączenie sędziego ze względu na powtórnie orzekanie w składzie sądu II instancji
- Wyłączenie ze względu na roszczenie związane z działalnością sądu sędziego
- Wyłączenie sędziego (ławnika) ze względu na pozostawanie ze stroną w stosunku pracy lub zbliżonym
- Wyłączenie sędziego na zarzut nieprawidłowości jego powołania przez Prezydenta RP
- Wyłączenie sędziego, który uzyskał nominację po 17 stycznia 2018 r.
- Test instytucjonalnej bezstronności sędziów nominatów neo-KRS
- Badanie spełnienia przez sędziego SN wymogów niezawisłości i bezstronności w trybie art. 29 u.SN
- Wyłączenie sędziego ze względu na małżeństwo z adwokatem lub radcą prawnym
- Wyłączenie sędziego ze względu na członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej
- Wyłączenie sędziego, który zawarł z bankiem będącym stroną postępowania umowę kredytu „frankowego” (art. 49 k.p.c.)
- Wniosek o wyłączenie sędziego niebędącego członkiem składu orzekającego; wyłączenie całego sądu, wydziału (art. 53[1] § 1 pkt 3 k.p.c.)
- Wyłączenie wniosku o wyłączenie sędziego opartego na okolicznościach z art. 156[1] i art. 156[2] k.p.c.
- Rozpoznanie sprawy przez sędziego podlegającego wyłączeniu a nieważność postępowania (art. 379 pkt 4 k.p.c.)
- Wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego