Art. 99. Ustanowienie reprezentanta dziecka

Kodeks rodzinny i opiekuńczy

§1. Dla dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską, którego żadne z rodziców nie może reprezentować, sąd opiekuńczy ustanawia reprezentanta dziecka.

§ 2. Reprezentant dziecka jest umocowany do dokonywania wszelkich czynności łączących się ze sprawą, również w zakresie zaskarżenia i wykonania orzeczenia. Do czynności reprezentanta dziecka przepisy art. 95 § 3 i 4 oraz art. 154 stosuje się odpowiednio.

§ 3. Do reprezentanta dziecka przepisyy art. 148, art. 151, art. 152, art. 156, art. 159, art. 164, art. 165 § 2, art. 168–170 i art. 180 § 2 stosuje się odpowiednio.

Komentarze orzeczniczeAnalizy

Daniela WybrańczykDoktor nauk prawnych, mediator, radca prawny: Ustanowienie przez reprezentanta dziecka pełnomocnika procesowego w sprawach cywilnych

Opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)

Teza artykułu - Palestra 03/2025

Reprezentant dziecka nie powinien mieć możliwości ustanowienia pełnomocnika procesowego w sprawach cywilnych. Dobro dziecka wymaga, by reprezentant wykonywał swoje obowiązki osobiście, bez pośrednictwa pełnomocników procesowych. Rozwiązanie to gwarantuje większą kontrolę, odpowiedzialność i lepszą ochronę interesów dziecka.

Autorka polemizuje z poglądem dopuszczającym możliwość, by reprezentant dziecka (np. adwokat lub radca prawny ustanowiony zgodnie z art. 99 i 991 k.r.o.) mógł wyznaczyć innego pełnomocnika procesowego. Wskazuje, że:

„reprezentant dziecka ustanawiany jest dla dziecka i w celu ochrony jego dobra” oraz że jego funkcja różni się istotnie od „zwykłego” kuratora.

Zwraca uwagę, że dopuszczenie takiej możliwości prowadziłoby do osłabienia ochrony interesów dziecka, mogłoby naruszać zaufanie między dzieckiem a reprezentantem, oraz podważać cel, jakiemu służy wybór reprezentanta przez sąd:

„czy reprezentant 'przekazujący' pełnomocnikowi cząstkę swoich uprawnień nie narusza w ten sposób dobra małoletniego, a przy tym także kompetencji sądu do wyboru reprezentanta dziecka”.

Dodatkowo autorka wskazuje na brak jasnych podstaw prawnych do ustanawiania pełnomocnika przez reprezentanta dziecka oraz na ryzyko nadużyć, a także na konieczność zapewnienia „osobistego zaangażowania” reprezentanta:

„Osobiste działanie reprezentanta zmniejsza też ryzyko ewentualnych nadużyć, których mógłby się dopuścić pełnomocnik”.