Reprezentacja małoletniego przez kuratora w sprawie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego z udziałem rodziców
Alimenty - zagadnienia procesowe Reprezentowanie dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską przez reprezentanta i zakres reprezentacji (art. 99 k.r.o.)
W sprawie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego z powództwa jednego z rodziców sprawującego na podstawie prawomocnego postanowienia sądu opiekuńczego pieczę nad małoletnim dzieckiem, pozwany małoletni powinien być reprezentowany przez kuratora ustanowionego przez sąd opiekuńczy (art. 99 k.r.o.) a nie przez drugiego rodzica, którego władza rodzicielska została ograniczona do określonych obowiązków i uprawnień.
Zmiana okoliczności faktycznych w postaci powierzenia opieki nad dziećmi rodzicowi zobowiązanemu dotychczas do uiszczania alimentów powoduje konieczność oceny zachowania drugiego z rodziców w zakresie sprzeczności interesów z dobrem dzieci. Trzeba mieć na uwadze, że rodzic dotychczas obciążony przejął koszty utrzymania dzieci, natomiast do uiszczania na rzecz dzieci środków utrzymania został zobowiązany drugi rodzic. Może zatem budzić uzasadnione wątpliwości, czy reprezentując dzieci w sprawie o ustalenie nieistnienia obowiązku alimentacyjnego rodzica utrzymującego bezpośrednio dzieci, drugi rodzic będzie realizować interesy dzieci, czy swoje.
Za wyłączeniem możliwości reprezentowania dziecka przez rodzica dotychczas uprawnionego do otrzymywania alimentów w sprawie z powództwa drugiego z rodziców przemawia również przejęcie wykonywania pieczy od pierwszego rodzica. Rodzicowi temu zostało ograniczone przez sąd wykonywanie władzy rodzicielskiej, dzieci mieszkają z drugim rodzicem, który sprawuje nad nimi pieczę i bezpośrednio łoży na ich utrzymanie a od pierwszego z rodziców zostały zasądzone alimenty. Matka dzieci przez czas dotyczący zmiany osoby wykonującej pieczę i utrzymywania dzieci przez ojca pobierała alimenty z mocy tytułu wykonawczego i nie łożyła z otrzymywanych alimentów na potrzeby dzieci a wykorzystywała je niezgodnie z ich ustawowym przeznaczeniem, a zatem realizowała swój własny interes, co sugeruje, że zachodzi, lub może zachodzić sprzeczność interesów pomiędzy nią a dziećmi, które miałaby reprezentować w sprawie z powództwa drugiego z rodziców. W takiej sytuacji faktycznej dzieci powinien reprezentować kurator.
Uchwała SN z dnia 9 października 2020 r., III CZP 91/19
Standard: 46380 (pełna treść orzeczenia)