Reprezentacja dziecka w postępowaniach sądowych (art. 98 § 3 i art. 99 k.r.o)

W każdej sprawie, w której jako strony lub uczestnicy występują rodzice i dzieci, sąd ma obowiązek badać czy nie zachodzi możliwość hipotetycznej kolizji interesów między nimi. W przypadku stwierdzenia takiej sytuacji, sąd rozpoznający sprawę jest obowiązany zwrócić się do sądu opiekuńczego o ustanowienie dla strony (uczestnika postępowania) nie mającej zdolności procesowej kuratora (art. 70 § 1 i 572 § 1 k.p.c. w związku z art. 99 k.r.o.).

W postępowaniu nieprocesowym wyłączenie reprezentacji rodziców należy oceniać ad casum i przyjmować je wtedy, gdy istnieje możliwość choćby tylko hipotetycznej sprzeczności interesów między rodzicami a dzieckiem. W przypadku istnienia takiej możliwości naczelny interes dziecka wyklucza możliwość reprezentowania go przez któregokolwiek z rodziców.

Badanie sprzeczności interesów musi być dokonywane z obiektywnego punktu widzenia.

Między wnioskodawcą i jego małżonką A. B. a ich małoletnim synem istnieje ewidentna sprzeczność interesów, zwłaszcza że domaga się ona pozbawienia swojego syna udziału w spadku przypadającego mu na podstawie testamentu i stwierdzenia nabycia spadku na rzecz swojego męża na podstawie ustawy.

Dobro i ochrona interesów majątkowych małoletniego w toku postępowania przed sądami obu instancji uczestnika wyklucza możliwość jego reprezentacji przez matkę, a Sądy z urzędu miały obowiązek zwrócić się do sądu opiekuńczego o ustanowienie kuratora dla małoletniego.

Badanie sprzeczności interesów musi być dokonywane z obiektywnego punktu widzenia. Bez znaczenia zatem pozostaje czy są podstawy do stwierdzenia nieważności testamentu, a małżonkowie sprawując bezpośrednią pieczę nad swoim małoletnim w toku postępowania przed sądami obu instancji synem, zamierzają majątek nabyty w drodze spadkobrania ustawowego przez wnioskodawcę spożytkować w interesie tworzonej z nim rodziny (por. uz. uchwały SN z dnia 13 marca 2008 r., III CZP 1/08).

Postanowienie SN z dnia 30 września 2020 r., IV CSK 643/18

Standard: 73693 (pełna treść orzeczenia)

W każdej sprawie, w której jako strony lub uczestnicy występują rodzice i dzieci, sąd ma obowiązek badać czy nie zachodzi możliwość hipotetycznej kolizji interesów między nimi W przypadku stwierdzenia takiej sytuacji, sąd rozpoznający sprawę jest obowiązany zwrócić się do sądu opiekuńczego o ustanowienie dla strony (uczestnika postępowania) nie mającej zdolności procesowej kuratora (art. 70 § 1 i 572 § 1 k.p.c. w związku z art. 99 k.r.o.).

W postępowaniu nieprocesowym wyłączenie reprezentacji rodziców należy oceniać ad casum i przyjmować je wtedy, gdy istnieje możliwość choćby tylko hipotetycznej sprzeczności interesów.

Badanie sprzeczności interesów musi być dokonywane z obiektywnego punktu widzenia.

Postanowienie SN z dnia 6 sierpnia 2020 r., III CSK 12/18

Standard: 48260 (pełna treść orzeczenia)