Art. 102. Zwolnienie od kosztów sądowych osoby fizycznej
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
1. Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek.
2. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru. Jeżeli oświadczenie nie zostało złożone albo nie zawiera wszystkich wymaganych danych, stosuje się art. 130 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1360, z późn. zm.).
3. Sąd może odebrać od osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych przyrzeczenie o treści: „Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem zapewniam, że złożone przeze mnie oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania jest prawdziwe i rzetelne”. Przed odebraniem przyrzeczenia należy pouczyć osobę ubiegającą się o zwolnienie od kosztów sądowych o treści art. 111.
4. Wniosek o zwolnienie od kosztów strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego złożony bez dołączenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, przewodniczący zwraca bez wzywania o uzupełnienie braków formalnych wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.
5. Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych podlega rozpoznaniu w terminie 7 dni od dnia złożenia albo uzupełnienia jego braków formalnych.
- Odpłatność wymiaru sprawiedliwości
- Zwolnienie od kosztów sądowych jako pomoc państwa osobom ubogim
- Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych
- Oświadczenie majątkowe jako warunek formalny i przesłanka rozstrzygnięcia (art. 102 ust. 2 u.k.s.c.)
- Odebranie przyrzeczenia od osoby ubiegającej się o zwolnienie (art. 102 ust. 3 u.k.s.c.)
- Zwrot wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych bez wezwania o uzupełnienie braków formalnych (art. 102 ust. 4 u.k.s.c.)
- Pojęcie "uszczerbek utrzymania koniecznego dla siebie i swojej rodziny"
- Obowiązek czynienia oszczędności i liczenia się z koniecznością pokrycia kosztów sądowych
- Możliwość pozyskania środków na koszty sądowe pochodzące z kredytu lub pożyczki
- Obowiązek spłaty kredytu i innych zobowiązań a obowiązek pokrycia kosztów sądowych
- Analiza możliwości finansowych w strony w odniesieniu do wysokości należnej opłaty
- Celowe ograniczanie możliwości zarobkowych (fikcyjnie pozbywanie się majątku)
- Posiadanie majątku o charakterze zbytkownym (samochód) w kontekście wniosku zwolnienie
- Uwzględnienie kwoty zadośćuczynienia przy analizie sytuacji materialnej wnioskodawcy (art. 102 u.k.s.c.)
- Zwolnienie dziecka od kosztów sądowych
- Ocena sytuacji finansowej rodziny strony wnoszącej o zwolnienie od kosztów
- Brak wymogu opłaty stałej od wniosku o doręczenie orzeczenia o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych z uzasadnieniem
- Zwolnienie od kosztów sądowych w razie współuczestnictwa procesowego
- Niedopuszczalność drogi sądowej dla rozstrzygnięcia wniosku o zwolnienie od kosztów postępowania arbitrażowego (art. 199 § 1 pkt. 1 k.p.c.)
- Zażalenie na odmowę zwolnienia od kosztów sądowych lub ustanowienia pełnomocnika (art. 394[1a]§ 1 pkt 1)
- Skarga kasacyjna od postanowienia oddalającego zażalenie na odmowę zwolnienia od kosztów sądowych