Obowiązek czynienia oszczędności i liczenia się z koniecznością pokrycia kosztów sądowych

Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi szczególną pomoc państwa dla osób, które ze względu na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów sądowych bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny; pomoc ta może być przyznana wyłącznie wtedy, gdy niemożność poniesienia kosztów postępowania, w całości lub w części, ma charakter obiektywny, na który strona nie ma realnego wpływu.

Postępowanie sądowe jest co do zasady odpłatne i strona ubiegająca się o zwolnienie od kosztów sądowych powinna wcześniej poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny, a dopiero gdyby tak poczynione oszczędności okazały się niewystarczające, sąd może zwolnić ją z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych (postanowienie SN z dnia 24 lipca 2020 r., V CZ 39/20

Postanowienie SN z dnia 19 marca 2021 r., I CZ 85/20

Standard: 56489 (pełna treść orzeczenia)

Ze zwolnienia nie może korzystać ten podmiot, który ma możliwość dokonania stosownych oszczędności, przewidując możliwość prowadzenia postępowania sądowego i ponoszenia z tego tytułu określonych kosztów (por. postanowienia SN z dnia 24 lipca 1980 r., akt I CZ 99/80; z dnia 24 września 1984 r., II CZ 104/84; z dnia 14 października 1983 r., I CZ 151/83).

Postanowienie SN z dnia 12 kwietnia 2019 r., IV CZ 10/19

Standard: 58932 (pełna treść orzeczenia)