Art. 308. Dowody z dokumentów zawierających zapis obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku
Kodeks postępowania cywilnego
Dowody z innych dokumentów niż wymienione w art. 2431, w szczególności zawierających zapis obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku, sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.
- Owoce zatrutego drzewa w procesie cywilnym; dowód z nagrań dokonanych bez wiedzy i zgody nagrywanego (art. 308 k.p.c.)
- Dowody pomocnicze o wtórnym charakterze (art. 308 k.p.c.)
- Nielegalne nagrywanie a odpowiedzialność karna (art. 267 § 3 k.k.)
- Dowód z nagrań rozmów przedstawionych nie na oryginalnym nośniku, na którym zostały nagrane
- Sposób przeprowadzenia dowodu z nagrań (art. 308 k.p.c.)
- Dowód z fotokopii, fotografii, planów, rysunków (art. 308 k.p.c.)
- Dowód z wydruku komputerowego, korespondencji email, skan dokumentu, zrzut ekranu
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
1. Część ogólna
Art. 308 § 1 k.p.c. uzupełnia regulację dokumentów w postępowaniu cywilnym w odniesieniu do dokumentów cyfrowych, których nie sposób przedstawić w formie klasycznej (np. papierowej) bezpośrednio z ich nośnika (np. z dysku twardego, telefonu, pamięci przenośnej). Przepis ten umożliwia praktyczne i proceduralnie zgodne wprowadzenie dokumentów elektronicznych do postępowania dowodowego, bez konieczności fizycznego przedstawiania urządzeń, na których są one zapisane.
Regulacja ta powstała na gruncie potrzeby adaptacji prawa procesowego do cyfrowej rzeczywistości, w której dokument funkcjonuje nie jako „przedmiot materialny”, lecz funkcjonalny nośnik informacji – zgodnie z art. 77[3] k.c.
2. Kontekst systemowy
Art. 308 k.p.c. pozostaje w ścisłym związku systemowym z następującymi przepisami:
a) Art. 77[3] k.c.
Stanowi definicję dokumentu jako nośnika informacji umożliwiającego zapoznanie się z jej treścią. Pojęcie to obejmuje:
-
pliki cyfrowe (np. PDF, DOCX),
-
wiadomości tekstowe (SMS, komunikatory),
-
nagrania audio i wideo,
-
zapisane treści z platform AI, systemów EDI, blockchaina itp.
Art. 308 k.p.c. wskazuje, jak technicznie wprowadzić do akt sprawy dokument rozumiany zgodnie z art. 77[3] k.c.
b) Art. 233 § 1 k.p.c.
Umożliwia swobodną ocenę mocy i wiarygodności tak przedstawionego dokumentu. Sąd bada, czy np. zrzut ekranu, plik lub wydruk został zmanipulowany, kiedy powstał i kto był jego autorem.
3. Zakres zastosowania przepisu
a) Zakres przedmiotowy
Art. 308 § 1 k.p.c. znajduje zastosowanie do każdego dokumentu, który istnieje wyłącznie w postaci cyfrowej i który:
-
nie istnieje w wersji papierowej,
-
istnieje, ale jego źródłem jest urządzenie lub system elektroniczny,
-
został wygenerowany automatycznie (np. przez AI, platformę zakupową, system CRM, ePUAP, blockchain, system e-faktur).
Przykłady dokumentów objętych przepisem:
-
zrzuty ekranu rozmów (WhatsApp, Messenger),
-
wydruki e-maili,
-
potwierdzenia przelewów bankowych w PDF,
-
pliki z systemów fakturowania (np. z KSeF),
-
dane z blockchaina (np. hash potwierdzający podpisanie umowy),
-
komunikaty wygenerowane przez AI (np. chatboty obsługujące klienta).
b)
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
