Art. 73. Uznanie i potwierdzenie ojcostwa
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 1. Uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna, od którego dziecko pochodzi, oświadczy przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że jest ojcem dziecka, a matka dziecka potwierdzi jednocześnie albo w ciągu trzech miesięcy od dnia oświadczenia mężczyzny, że ojcem dziecka jest ten mężczyzna.
§ 2. Kierownik urzędu stanu cywilnego wyjaśnia osobom zamierzającym złożyć oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa przepisy regulujące obowiązki i prawa wynikające z uznania, przepisy o nazwisku dziecka oraz różnicę pomiędzy uznaniem ojcostwa a przysposobieniem dziecka.
§ 3. Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, jeżeli uznanie jest niedopuszczalne albo gdy powziął wątpliwość co do pochodzenia dziecka.
§ 4. Uznanie ojcostwa może nastąpić także przed sądem opiekuńczym, a za granicą również przed polskim konsulem lub osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, jeżeli uznanie dotyczy dziecka, którego oboje rodzice albo jedno z nich są obywatelami polskimi. Przepisy § 1–3 stosuje się odpowiednio.
- Charakter oświadczenia o uznaniu ojcostwa (art. 73 k.r.o)
- Uznanie ojcostwa przez osobą nie będącą ojcem biologicznym (art. 73 k.r.o.)
- Uznanie dziecka przez mężczyznę niebędącego biologicznym ojcem w celu obejścia przepisów o przysposobieniu
- Uznanie ojcostwa przed kierownikiem USC (art. 73 k.r.o.)
- Uznanie ojcostwa za granicą przez polskich obywateli
- Forma uznania ojcostwa i skutki naruszenia przepisów o formie uznania ojcostwa
- Prawo właściwe dla formy uznania ojcostwa
- Powództwo o ustalenie nieistnienia uznania dziecka; bezwzględna nieważność uznania ojcostwa (art. 189 k.p.c.)
Komentarz redakcyjny
Jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż jego matki, albo gdy domniemanie takie zostało obalone, ustalenie ojcostwa może nastąpić przez uznanie ojcostwa.
Uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna, od którego dziecko pochodzi, oświadczy, że jest ojcem dziecka, a matka dziecka potwierdzi jednocześnie albo w ciągu trzech miesięcy od dnia oświadczenia mężczyzny, że ojcem dziecka jest ten mężczyzna.
Uznanie ojcostwa może nastąpić:
- przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego (art. 73 § 1 k.r.o.),
- za granicą przed polskim konsulem lub osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, jeżeli uznanie dotyczy dziecka, którego oboje rodzice albo jedno z nich są obywatelami polskimi (art. 73 § 4 k.r.o.),
- poprzez zaprotokołowane przez notariusza (art. 74 § 1 k.r.o.)
- do protokołu wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy (art. 74 § 1 k.r.o.),
- przed sądem opiekuńczym (art. 73 § 4 k.r.o.).
Oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa może złożyć osoba, która ukończyła szesnaście lat i nie istnieją podstawy do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia. Osoba, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, może złożyć oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa tylko przed sądem opiekuńczym (art. 77 k.r.o.), chyba że matka dziecka osiągnęła pełną zdolność do czynności prawnych przez zawarcie małżeństwa przed ukończeniem 18 lat (por. art. 10 i 11 k.c.).
Szczególne wypadki uznania ojcostwa zachodzą w razie uznania nasciturusa oraz w razie medycznie wspomaganej prokreacji (por. art. 75 i art. 75[1] k.r.o.)
Z mocy art. 72 § 2 k.r.o. uznanie ojcostwa nie może nastąpić, jeżeli toczy się sprawa o ustalenie ojcostwa.
Przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka jest wolne od opłaty (art. 95 ust. 1 pkt 2 u.k.s.c.)
Właściwość sądu
Jeżeli nie toczy się sprawa o sądowe ustalenie ojcostwa, uznanie ojcostwa może nastąpić przed każdym sądem opiekuńczym, bez konieczności wykazywania jakichkolwiek szczególnych podstaw. W przypadku złożenia wymaganych oświadczeń przed