Art. 556¹. Wada rzeczy

Kodeks cywilny

§ 1. Wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;

2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;

3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;

4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

§ 2. Jeżeli kupującym jest konsument, na równi z zapewnieniem sprzedawcy traktuje się publiczne zapewnienia producenta lub jego przedstawiciela, osoby, która wprowadza rzecz do obrotu w zakresie swojej działalności gospodarczej, oraz osoby, która przez umieszczenie na rzeczy sprzedanej swojej nazwy, znaku towarowego lub innego oznaczenia odróżniającego przedstawia się jako producent.

§ 3. Rzecz sprzedana ma wadę także w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy.

Komentarze orzeczniczeKomentarz redakcyjny Analizy

Komentarz redakcyjny

opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)

1. Część ogólna

Art. 556[1] k.c. definiuje pojęcie wady rzeczy jako jej niezgodność z umową i jednocześnie wprowadza otwarty katalog sytuacji, które kwalifikują rzecz jako wadliwą. Przepis ma charakter szczególny i definicyjny, służąc jako punkt wyjścia dla oceny odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Jest stosowany zarówno w obrocie powszechnym i profesjonalnym, jak i konsumenckim. Nowelizacja przepisów wprowadzona ustawą z dnia 4 listopada 2022 r., implementująca dyrektywy 2019/770 i 2019/771, doprowadziła do unifikacji modelu odpowiedzialności za jakość rzeczy sprzedanej, likwidując dualizm między pojęciem wady fizycznej a niezgodnością towaru z umową.

Dotychczasowe pojęcie "wady fizycznej" zostało przekształcone w szeroko rozumianą "niezgodność z umową", obejmującą również elementy funkcjonalne, estetyczne i eksploatacyjne. W obrocie konsumenckim rozszerzono odpowiedzialność sprzedawcy, zrównując jego zapewnienia z publicznymi zapewnieniami producenta, importera czy podmiotu podającego się za producenta. Nowe brzmienie przepisu odzwierciedla dążenie do zapewnienia efektywnej ochrony nabywcy i precyzyjnej definicji kryteriów jakościowych rzeczy, zgodnie ze standardami unijnymi.

2. Kontekst systemowy

Art. 556[1] k.c. należy do systemu przepisów o rękojmi (art. 556–576[5] k.c.), stanowiąc jego kluczowy element definicyjny. Został ukształtowany jako wspólna regulacja dla wszystkich kategorii nabywców, z dodatkowymi gwarancjami dla konsumentów. Jego funkcja systemowa polega na wskazaniu, kiedy rzecz sprzedana jest wadliwa i kiedy aktywują się uprawnienia z tytułu rękojmi (art. 560 i n.). W relacjach konsumenckich art. 556[1] k.c. realizuje również założenia dyrektyw UE, w szczególności 2019/771 (sprzedaż towarów) i 2019/770 (treści i usługi cyfrowe).

3. Zakres zastosowania przepisu

Art. 556[1] k.c. znajduje zastosowanie do wszystkich umów sprzedaży w rozumieniu kodeksu cywilnego – niezależnie od tego, czy mają one charakter profesjonalny, konsumencki czy powszechny. Obejmuje zarówno rzeczy nowe, jak i używane. Przepis stosuje się również do rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz rzeczy z elementami cyfrowymi (np. urządzenia wymagające aktualizacji oprogramowania). W odniesieniu do rzeczy używanych, dopuszczalne jest uwzględnienie ich naturalnego

Art. 5561. Wada rzeczy