Wyrok z dnia 2004-11-19 sygn. III KK 81/04

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KK 81/04

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2004 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

                              SSN Feliks Tarnowski (przewodniczący)

                              SSN Marek Pietruszyński (sprawozdawca)

                              SSN Ewa Strużyna

                              Protokolant Barbara Szenk

przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Waldemara Smardzewskiego

w sprawie 1) A. M. osk. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 271 § 1 i 3 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przy zastosowaniu art. 12 k.k., 2) J. G. osk. z art. 231 § 1 k.k., 3) P. S. i 4) H. J. oskarżonych z art. 271 § 1 i 3 k.k.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie

w dniu 19 listopada 2004 r.

kasacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w K.

z dnia 18 listopada 2003 r., sygn. akt V Ka (...)

zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w K.

z dnia 30 kwietnia 2003 r., sygn. akt II K (...)

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę oskarżonych: A. M., J. G., P. S. i H. J. przekazuje Sądowi Okręgowemu w K. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

u z a s a d n i e n i e

Wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 30 kwietnia 2003 r., sygn. akt II K (...) A. M. został uznany za winnego tego, że: w okresie od 15 grudnia 1998 r. do 30 listopada 1999 r. w K., W. i S., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu uzyskania przez prowadzone przez siebie Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „B.” w P. dofinansowania ze środków finansowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w W. na budowę krytej ujeżdżalni koni w B. koło K. przedłożył: nierzetelne, pisemne oświadczenie o wysokości zaangażowanych w budowę środków własnych w łącznej wysokości 739.476, 28 zł., podczas gdy realnie zaangażował on środki własne w kwocie nie wyższej niż 441.630, 28 zł., która to okoliczność miała istotne znaczenie dla uzyskania i wysokości przyznanego mu dofinansowania w kwocie 126.052, 00 zł na podstawie umowy z 7 czerwca 1999 r. oraz w kwocie 400. 000 zł na podstawie umowy z 30 listopada 1999 r., oraz przedłożył sporządzony przez siebie jako inwestora budowy wspólnie z P. S.- inspektorem nadzoru budowlanego i H. J.- wykonawcą robót poświadczający nieprawdę protokół z dnia 18 sierpnia 1999 r. odbioru robót, których w rzeczywistości nie wykonano, dotyczący okoliczności mających istotne znaczenie dla wypłaty drugiej transzy dofinansowania przyznanej umową z 7 czerwca 1999 r., czym działał na szkodę Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w W., tj. popełnienia czynu z art. 297 § 1 k.k., art. 273 k.k. w zw. z art. 271§1 i 3 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i skazał go na karę 2 lat pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 4 lata, orzekając 100 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 złotych.

Tym samym wyrokiem oskarżony P. S. został uznany za winnego tego, że: w dniu 18 sierpnia 1999 r. w B. koło K., działając wspólnie z A. M. i H. J. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, pełniąc funkcje inspektora nadzoru budowlanego, w protokole odbioru robót budowlanych- montażu hali stalowej wraz z pokryciem blachą stalową poświadczył nieprawdę, co do wykonania w całości opisanych wyżej prac, podczas gdy w rzeczywistości prac tych nie wykonano w całości tj. popełnienia czynu określonego w art. 271§1 i 3 k.k. i skazany na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 3 lata, orzekając 100 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 zł.

Oskarżony H. J. został uznany za winnego tego, że: w dniu 18 sierpnia 1999 r. w B. koło K., działając wspólnie z A. M. i P. S., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w protokole odbioru robót budowlanych- montażu hali stalowej wraz z pokryciem blachą stalową poświadczył, jako wykonawca tych robót nieprawdę, co do realizacji w całości wyżej opisanych prac, podczas gdy w rzeczywistości prace te wykonano jedynie częściowo, tj. popełnienia czynu określonego w art. 271§1 i 3 k.k. i skazany na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 3 lata, orzekając 100 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 złotych.

Także tym wyrokiem oskarżony J. G. został uznany za winnego tego, że: w dniu 15 grudnia 1998 r. w K., pełniąc obowiązki zastępcy dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w K. i będąc zobowiązanym z tytułu wykonywanej funkcji do kierowania pracą podległej mu jednostki, nadzoru służbowego nad wykonywanymi przez podległych mu pracowników zadaniami, w tym nadzorowania przestrzegania prawa i wewnętrznych aktów normatywnych regulujących zasady działania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez podległych pracowników, przedłożył zatrudnionej w kierowanej przez siebie Oddziale na stanowisku specjalisty- Mirosławie Słapczyńskiej niekompletne dokumenty złożone przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „B.” w P. dotyczące wniosku o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych budowy krytej ujeżdżalni koni w B. koło K. polecając niezwłoczne sporządzenie pozytywnej opinii Oddziału w sprawie tej inwestycji, którą następnie w dniu 15 grudnia 1998 r. podpisał i przekazał do Centrali w W. nie dopełniając przy tym obowiązków w zakresie trybu składania wniosków o przyznanie dofinansowania wynikających z załącznika do Uchwały nr 22/98 Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z dnia 23 stycznia 1998 r. w sprawie zatwierdzania trybu składania wniosków, zasad przyznawani i rozliczania dofinansowań, a polegających na przestrzeganiu kompletności dokumentacji składanej przez wnioskodawcę, oraz wynikającego z tej uchwały obowiązku weryfikacji dokumentacji składanej wraz z wnioskiem, czym działał na szkodę interesu publicznego, tj. czynu określonego w art. 231 § 1 k.k. i skazany na karę roku pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 3 lata, orzekając 100 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 złotych.

Wyrok ten został zaskarżony.

Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 18 listopada 2003 r., sygn. akt V Ka (...) zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, ze uniewinnił oskarżonych od popełnienia przypisanych im czynów.

Od tego wyroku kasację wniósł Prokurator Okręgowy w K. Skarżący zarzucił wyrokowi sądu odwoławczego:

1) rażące naruszenie prawa procesowego- art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 92 i 410 k.p.k., polegające na pominięciu w ocenie zebranych dowodów szeregu istotnych okoliczności wynikających z zeznań świadków i dokumentów oraz jednostronnej i wybiórczej analizie zeznań niektórych świadków, co spowodowało, że poczynione ustalenia faktyczne stanowią efekt nie swobodnej lecz dowolnej oceny dowodów, bez rozważenia okoliczności przemawiających na niekorzyść wszystkich oskarżonych, co miało istotny wpływ na treść orzeczenia i skutkowało ich niezasadnym uniewinnieniem od popełnienia zarzucanych im czynów,

2) rażące naruszenie prawa materialnego - art. 297 § 1 k.k., polegające na wyrażeniu błędnego poglądu prawnego, że wartość własnych środków finansowych dotychczas zaangażowanych w inwestycję przez oskarżonego M. nie była okolicznością mającą istotne znaczenie dla uzyskania i wysokości dotacji z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a który to pogląd miał istotny wpływ na treść orzeczenia, podczas, gdy analiza, obowiązujących w chwili udzielenia dotacji, przepisów uchwały nr 22/98 Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych prowadzi do wniosku, iż oskarżony dopuścił się występku określonego w art. 297§1 k.k.,

3) rażące naruszenie prawa materialnego- art. 45 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, polegające na wyrażeniu mylnego zapatrywania prawnego, że poświadczający nieprawdę protokół odbioru robót budowlanych z dnia 18 sierpnia 1999 r. jest jedynie dokumentem wewnętrznym regulującym stosunki między inwestorem a wykonawcą, który to pogląd miał istotny wpływ na treść wyroku, podczas gdy z brzmienia tego przepisu oraz przepisów wykonawczych wynika, iż protokół odbioru robót stanowi integralną część dziennika budowy, który jest dokumentem urzędowym z przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących toku wykonywania robót, a więc istotnych okoliczności, mających znaczenie prawne,

4) rażące naruszenie prawa materialnego- art. 271 § 1 i 3 k.k., mające istotny wpływ na treść wyroku, przez wyrażenie błędnego poglądu prawnego, że sporządzenie przez oskarżonego J. jako wykonawcę, oskarżonego M. jako inwestora i P. S. jako inspektora nadzoru poświadczającego nieprawdę protokołu odbioru robót budowlanych dokonane w celu uzyskania środków finansowych na zapłatę wykonawcy robót za wykonane i niewykonane jeszcze prace budowlane, ze względu na okoliczności osobiste oskarżonego S., jako osoby zobowiązanej w świetle przepisów prawa budowlanego do sprawowania kontroli zgodności realizacji budowy z jej projektem, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, sprawdzania i odbioru robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikowych, a także obowiązanej do udziału w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i potwierdzania faktycznie wykonanych robót, nie stanowi poświadczenia nieprawdy przez osobę uprawnioną do wystawienia dokumentu dokonanego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej podczas, gdy z istoty tak opisanego czynu wynika, iż wyczerpuje on znamiona występku określonego w art. 271 § 1 i 3 k.k.,

5) rażące naruszenie prawa materialnego- art. 231§1 k.k., mające istotny wpływ na treść wyroku, a polegające na wyrażeniu błędnego zapatrywania prawnego, że warunkiem koniecznym odpowiedzialności karnej z tego przepisu jest powstanie szkody w interesie publicznym, a nie samo narażenie na jej powstanie, co doprowadziło do uniewinnienia oskarżonego G. od popełnienia tego czynu.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w K. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu sądowi w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja jest zasadna.

Słusznie zarzucono w kasacji, że sąd odwoławczy dokonując ustaleń faktycznych odmiennych od tych, które poczynił sąd pierwszej instancji, rażąco naruszył reguły procedowania, co miało wpływ na ustalenia faktyczne, a w konsekwencji na treść wyroku.

Zdaniem Sądu Najwyższego sąd odwoławczy nie dokonał szczegółowej i wnikliwej analizy całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie, gdyż pominął w swoich rozważaniach szereg istotnych dowodów, zaś inne dowody, które posłużyły mu do ustalenia układu faktów w tej sprawie poddał jednostronnej i wybiórczej ocenie, czego następstwem było wysnucie błędnych wniosków o braku w działaniu oskarżonych znamion czynów zarzuconych im w akcie oskarżenia. Ukształtowane w ten sposób przekonanie sądu odwoławczego o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych nie mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 297 § 1 k.k nieodzowne jest wskazanie, że zachowanie sprawcy tego przestępstwa może przybierać formy: przedkładania fałszywych dokumentów, przedkładania dokumentów stwierdzających nieprawdę, przedkładania nierzetelnych pisemnych oświadczeń. W ujęciu znamion określonych w tym przepisie relewantne są jedynie takie oświadczenia, które dotyczą okoliczności mających istotne znaczenie dla uzyskania określonej instytucji. Katalog tych okoliczności określają przepisy szczególne. Kryterium rozstrzygające o istotności okoliczności stanowić może też cel, jakiemu służy oświadczenie. Znamiona tego przestępstwa realizować będzie działanie sprawcy, który przedkłada fałszywe lub stwierdzające nieprawdę dokumenty albo nierzetelne pisemne oświadczenie po to, aby uzyskać środki finansowe wskazane w tym przepisie (zob. P. Kardas [w:] Kodeks karny. część szczególna pod redakcją A. Zolla, Zakamycze 1999, s.308 i n.).

 W świetle tych wskazań, zdaniem Sądu Najwyższego nie można podzielić tezy wyroku sądu odwoławczego, że nieprawdziwa informacja podana przez oskarżonego M. ubiegającego się o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, o wysokości środków własnych zaangażowanych w inwestycję była okolicznością nieistotną dla uzyskania tego dofinansowania, gdyż istniała możliwość dofinansowania kosztów inwestycji w 100%.

Taki pogląd sądu odwoławczego znajduje, co prawda, podstawę w zeznaniach niektórych świadków (B. S. k. 192, A. W. k.882), jednakże jest oderwany od innych dowodów dotyczących tej kwestii, a zwłaszcza dowodów z dokumentów.

Nieuwzględnienie przez sąd odwoławczy zasad dotyczących przyznawania i rozliczania dofinansowań określonych w uchwale nr 22/98 Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z dnia 23 stycznia 1998 r., a więc dowodu zasadniczego dla prawno-karnej analizy zachowania oskarżonego M., wskazuje na to, że ocena zebranych, w tej kwestii, dowodów, nie była oceną swobodną.

Ze wskazanych przepisów wewnętrznych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wynika, że środki z tego Funduszu mogły być przyznane na dofinansowanie jedynie części kosztów budowy obiektów służących rehabilitacji (pkt 4.2.8). Ograniczenie udziału środków pochodzących z Funduszu w realizacji całej inwestycji było konsekwencją przewidzianej w uchwale nr 22/98 zasady pobudzania wykorzystania na potrzeby osób niepełnosprawnych środków pochodzących spoza Funduszu, w szczególności własnych środków wnioskodawcy (pkt 4.5.3) oraz zasady zapewnienia racjonalności ekonomicznej wykorzystania środków finansowych Funduszu oraz uwzględnienia ograniczeń wynikających ze stanu realizacji planu finansowego Funduszu (pkt 4.5.5 i 4.5.6). W świetle tych uregulowań nie mogą być uznane za trafne stwierdzenia sądu odwoławczego, oparte na zeznaniach niektórych świadków, o możliwości dofinansowania, a w zasadzie sfinansowania całości kosztów budowy. Zatem nie może budzić wątpliwości, że oskarżony podejmując się inwestycji z zaangażowaniem środków państwowych musiał z własnych środków, bądź ze środków uzyskanych spoza Funduszu pokryć część przewidywanych kosztów budowy obiektu służącego celom rehabilitacji.

Nadto zgodnie z przepisami uchwały nr 22/98 oskarżony jako osoba ubiegająca się o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych był zobowiązany do wykazania, przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, wartości poniesionych nakładów, z określeniem dotychczasowych źródeł finansowania (pkt 2.4.12). Obowiązek podania własnych środków zaangażowanych w inwestycję przewidziany był także we wniosku o dofinansowanie ze środków Funduszu ( k.7).

Wskazane zasady przyznawania dofinansowania przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych upoważniają do stwierdzenia, że wysokości zaangażowanych środków własnych w rozpoczętą inwestycję miała istotne znaczenie dla przyznania i wysokości dofinansowania. Potwierdzenie tej okoliczności znajdujemy w zeznaniach świadków: P. J. (k. 928) i M. S. (k. 883). W kontekście zagadnienia środków własnych poniesionych przez oskarżonego na budowę, nie można podzielić poglądu sądu odwoławczego, że wykazanie przez oskarżonego we wniosku o dofinansowanie, iż zaangażował dotychczas w budowę środki własne w wysokości 334.o46,oo zł, z czego kwotę 318.946,00 zł wydał na zakup elementów konstrukcyjnych stalowej wiaty, podczas gdy w rzeczywistości koszt zakupu tej wiaty wyniósł 21.100,oo zł, nie stanowiło nierzetelnego oświadczenia o wysokości własnych środków wydatkowanych na budowę.

Nie zasługuje na uwzględnienie stanowisko sądu drugiej instancji akceptujące prawidłowość wartości kosztorysowej wiaty obliczonej przez H. J. Słusznie w kasacji podniesiono, że pojęcie wartości kosztorysowej odnosi się do przyszłych, przewidywanych wydatków na zakup rzeczy, a nie wydatków faktycznie już poniesionych w związku z realizacją inwestycji. Warto w tym kontekście wskazać, że sąd odwoławczy uznając wiarygodność wyceny wartości wiaty dokonanej przez H. J., pominął wycenę tej wiaty dokonaną przez Zakład (...) dla potrzeb sprzedawcy, uwzględniającą rzeczywisty stan techniczny elementów stalowych konstrukcji wiaty (zeznanie świadka B. K. (k. 115).

Taki sposób traktowania dowodów doprowadził sąd odwoławczy do wysnucia błędnych wniosków w zakresie rzetelności oświadczenia oskarżonego M. o wysokości własnych środków zaangażowanych w inwestycję.

Nie jest także trafny pogląd sądu odwoławczego, że protokół robót budowlanych nie stanowi dokumentu w rozumieniu art. 271 k.k., albowiem jest to dokument istotny jedynie dla wzajemnych stosunków stron umowy. Trafnie podniesiono w kasacji, że teza ta jest sprzeczna z art. 45 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane i przepisami wykonawczymi do tego przepisu ustawy (zarządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 15 grudnia 1994 r. w sprawie dziennika budowy oraz tablicy informacyjnej- MP. 95.2.29), z których wynika, że protokół odbioru robót budowlanych jest częścią dziennika budowy stanowiącego dokument urzędowy przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót mających znaczenie w sferze wielu dziedzin prawa.

Tego stwierdzenia nie może zmienić okoliczność, że w tej sprawie protokół odbioru robót z 18 sierpnia 1999 r. nie został włączony do dziennika budowy. W przekonaniu Sądu Najwyższego protokół ten, będący wynikiem fałszu intelektualnego, z oczywistych względów nie mógł być przez oskarżonych dołączony do dziennika budowy, gdyż miał być wykorzystany jednorazowo dla wystawienia dokumentu finansowego potrzebnego dla otrzymania jednej transzy dofinansowania.

Zgodnie z przepisami prawa budowlanego (art. 25 ustawy Prawo budowlane) inspektor nadzoru budowlanego ma kontrolować prawidłowość, jakość i zgodność z wymogami bezpieczeństwa prowadzonych prac budowlanych. Jest on uprawniony do potwierdzania faktycznie wykonanych robót. W istocie inspektor nadzoru jest więc quasi-osobą zaufania publicznego, której status określa prawo budowlane (por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 października 2004 r. IV KK 213/04).

Zatem, zdaniem Sądu Najwyższego inspektor nadzoru budowlanego jest „inną osobą uprawnioną do wystawienia dokumentu” w rozumieniu art. 271 § 1 k.k., a dokumentowi przez niego wystawionemu przysługuje domniemanie prawdziwości. W tej sprawie oskarżony S. jako inspektor nadzoru budowlanego w dokumencie zaufania publicznego-protokole odbioru robót budowlanych z 18 sierpnia 1999 r. poświadczył nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie dla realizacji umowy o dofinansowanie części kosztów inwestycji służącej celom rehabilitacji osób niepełnosprawnych zawartej między Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a więc okoliczności mających znaczenie prawne. Nie można zatem twierdzić, że fałsz dotyczył kwestii ubocznej, nieistotnej.

Na istotność tej kwestii może wskazywać fakt, że protokołem z dnia 18 sierpnia 1999 r. zastąpiono wcześniejszy protokół odbioru robót budowlanych wystawiony w dniu 9 sierpnia 1999 r., który potwierdzając wykonanie tylko części prac budowlanych nie uzasadniał wystawienia w dniu 9 sierpnia 1999 r. faktury zobowiązującej Fundusz do wypłaty kolejnej transzy środków finansowych (wyjaśnienie oskarżonego H. J. k. 565).

W wystawieniu tego dokumentu współdziałali z oskarżonym S. oskarżeni: M. i J.

W tej sytuacji skoro obowiązujące przepisy czynią z oskarżonego S., ze względu na okoliczności osobiste stanowiące znamię czynu zabronionego, podmiot czynności sprawczej określonej w art. 271 § 1 k.k., to zgodnie z dyspozycją art. 21 § 2 k.k. osoby z nim współdziałające, które wiedziały o tej okoliczności podlegają odpowiedzialności karnej.

W kontekście zarzutu dotyczącego fałszu intelektualnego zasadnie w kasacji podniesiono, że fakt wyeliminowania przez sąd pierwszej instancji z kwalifikacji prawnej czynu zarzuconego oskarżonemu M. art. 286 § 1 k.k. nie oznaczał, że inni oskarżeni nie działali w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Wobec wyjaśnień oskarżonego H. J. (k. 563-566) twierdzenie, że współdziałanie oskarżonych w zakresie fałszu intelektualnego było ukierunkowane na osiągnięcie korzyści majątkowej przez H. J. miało podstawę dowodową.

Nie można również podzielić zasadności rozstrzygnięcia sądu odwoławczego odnośnie oskarżonego J. G.

Słusznie skarżący zarzucił w kasacji sądowi drugiej instancji rażące naruszenie art. 231 § 1 k.k. polegające na uznaniu, że dla przyjęcia odpowiedzialności karnej na podstawie tego przepisu, po stwierdzeniu niedopełnienia przez funkcjonariusza publicznego obowiązków służbowych, konieczne jest ustalenie powstania szkody w interesie publicznym. W tym kontekście, Sąd Najwyższy pragnie podnieść, że działanie na szkodę interesu publicznego, w rozumienie art. 231 § 1 k.k., nie jest charakterystyką skutku, lecz zachowania się sprawcy. Samo powstanie szkody, a nawet jej bezpośrednie niebezpieczeństwo nie jest znamieniem tego typu czynu zabronionego. Przestępstwo określone w art. 231 § 1 k.k. zalicza się do grupy przestępstw abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo (por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 lutego 2002 IV KKN 273/01, Lex nr 74484). Zatem dla przypisania odpowiedzialności karnej na podstawie tego przepisu, po stwierdzeniu przekroczenia przez funkcjonariusza publicznego swoich uprawnień lub niedopełnienia ciążących na nim obowiązków, konieczne jest ustalenie, że w wyniku zachowania się funkcjonariusza mogła powstać szkoda w chronionym prawnie dobrze publicznym lub prywatnym. W omawianej sprawie sąd drugiej instancji nie zakwestionował ustalenia, że oskarżony G. rozpoznając wniosek oskarżonego M. o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie dopełnił ciążących na nim obowiązków służbowych. Natomiast sąd odwoławczy nie dokonał właściwej oceny istniejących w sprawie dowodów pod kątem możliwości powstania szkody w interesie publicznym na skutek zachowania tego oskarżonego.

 Uwzględniając wskazane uchybienia natury procesowej i materialnej dostrzeżone w orzeczeniu Sądu Okręgowego w K. należało uchylić zaskarżone orzeczenie i sprawę oskarżonych: A. M., J. G., P. S. oraz H. J. przekazać temu sądowi do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Orzekając ponownie w przedmiocie apelacji sąd odwoławczy powinien, dokonać wszechstronnej i wnikliwej analizy całokształtu zebranego materiału dowodowego w ramach swobodnej oceny dowodów i na podstawie tej analizy skontrolować poprawność dokonanych przez sąd pierwszej instancji ustaleń faktycznych w sprawie, a po ustaleniu prawidłowości tych ustaleń rozważyć, zasadność dokonanej przez ten sąd subsumpcji ustalonych faktów pod przepisy prawa karnego materialnego, mając na uwadze wywody prawne poczynione, w zakresie tych przepisów, przez Sąd Najwyższy.

Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.