Art. 556³. Wada prawna

1. Wprowadzenie: pojęcie rzeczy cudzej i dobra wiara nabywcy

Sprzedaż rzeczy cudzej oznacza sytuację, w której sprzedawca dokonuje rozporządzenia rzeczą, do której nie przysługuje mu prawo własności. W myśl zasady nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet, nabywca nie uzyskuje w takim przypadku skutecznego przeniesienia prawa, o ile nie znajdą zastosowania wyjątki przewidziane przez przepisy szczególne (np. art. 169 k.c.). Dobra wiara nabywcy oznacza przekonanie, że osoba dokonująca rozporządzenia jest uprawniona do dysponowania rzeczą. Pojęcie to ma zasadnicze znaczenie zarówno w kontekście skutków rzeczowych (nabycie własności), jak i w kontekście odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi za wadę prawną.

2. Reżim rękojmi za wadę prawną – ogólna charakterystyka

Zgodnie z art. 556 § 1 k.c., sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę prawną. Art. 556[3] k.c. definiuje wadę prawną m.in. jako sytuację, gdy sprzedana rzecz stanowi własność osoby trzeciej. Przepis ten znajduje zastosowanie niezależnie od tego, czy sprzedawca działał w złej czy dobrej wierze – odpowiedzialność ma charakter obiektywny, oparty na ryzyku kontraktowym. Istnienie wady prawnej przesądza o odpowiedzialności, o ile nie została ona skutecznie wyłączona (np. na podstawie art. 558 § 1 k.c. – z zastrzeżeniem ochrony konsumenta).

3. Dobra wiara nabywcy a skutki rękojmi

Dobra wiara nabywcy nie wyłącza działania rękojmi – przeciwnie, stanowi jeden z elementów uzasadniających silniejszą ochronę kupującego. Nawet jeżeli kupujący nie był świadomy braku uprawnień sprzedawcy, może dochodzić uprawnień z rękojmi: żądać obniżenia ceny, odstąpić od umowy, lub – jeśli to możliwe – żądać usunięcia wady (np. doprowadzenia do skutecznego przeniesienia własności). Ochrona kupującego działa niezależnie od tego, czy sprzedawca również był w dobrej wierze.

4. Zastosowanie art. 556[3] k.c. w przypadkach rzeczy cudzej

Jeśli sprzedana rzecz stanowiła w chwili zawarcia umowy własność osoby trzeciej, nabywca nabywa ją pod warunkiem, że znajdzie zastosowanie art. 169 k.c. (nabycie od nieuprawnionego w dobrej wierze). W

Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium