Art. 42. Zakaz prowadzenia pojazdów
Kodeks karny
§ 1. Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.
§ 1a. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w razie skazania za przestępstwo określone w:
2) art. 244, jeżeli czyn sprawcy polegał na niezastosowaniu się do zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.
§ 2. Sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173, art. 174 lub art. 177 lub po takim zdarzeniu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający.
§ 3. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 lub art. 355 § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, lub po takim zdarzeniu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
§ 4. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie ponownego skazania osoby prowadzącej pojazd mechaniczny w warunkach określonych w § 3.
Poprzednie wersje
§ 2 i § 3 w brzmieniu do 30 września 2023 r.
§ 2. Sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173, art. 174 lub art. 177.
§ 3. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 lub w art. 355 § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
- Fakultatywny zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju (art. 42 § 1 k.k.)
- Obligatoryjny zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych (art. 42 § 1a i § 2 k.k.)
- Dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych (art. 42 § 3 i 4 k.k.)
- Zakaz prowadzenia pojazdów wobec sprawcy, który nie nabył uprawnień do kierowania pojazdami
- Zakaz prowadzenia pojazdów w razie warunkowego umorzenia postępowania (art. 39 pkt 3 i art. 67 § 3 k.k.)
- Uzależnienie zakresu i czas trwania zakazu od stopnia zagrożenia w razie powrotu sprawcy do ruchu
- Zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych względem podżegaczy i pomocników
- Zaliczenie okresu rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy na poczet orzeczonego zakazu (art. 63 § 4 k.k.)
- Wydłużenie zakazu prowadzenia pojazdów w razie nie oddania dokumentu wbrew zakazowi
- Niestosowanie się do orzeczonego zakaz prowadzenia pojazdów (art. 244 k.k.)
- Zakaz prowadzenia pojazdów (art. 29 k.w.)
- Zakaz reformationis in peius w razie zaostrzenia zakazu prowadzenia pojazdów przy obniżeniu kary pozbawienia wolności
- Bieg terminu zakazu prowadzenia pojazdów w razie zaniechania w wyroku zobowiązania do zwrotu prawa jazdy (art. 43 § 3 k.k.)
- Wykonanie przez organ administracji wyroku zakazującego prowadzenia pojazdów (art. 182 § 2 k.k.w.)