Udostępnienie informacji i dokumentów z wykazu sędziego w trybie dostępu do informacji publicznej (art. 67 u.s.p.)
Wykaz służbowy sędziego (art. 67 u.s.p.) Dostęp do informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji (art. 5 ust. 2 zd. 2 u.d.i.p.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Na gruncie u.d.i.p. także w stosunku do sędziów, informacja publiczna mająca postać dokumentów urzędowych winna być przedstawiona ( na stosowne żądanie) także w postaci nośnika. Co do zasady zatem – udostępnia się informację publiczną odnośnie sędziów w zakresie, jaki jest związany z pełnieniem przez nich funkcji, a której źródłem jest stosowny wykaz służbowy.
Informację zawartą w dokumentach urzędowych udostępnia się (na wniosek) wraz z nośnikiem.
W wyroku WSA w Gdańsku z dnia 8 sierpnia 2012 r., II SA/Gd 149/12 przyjęto, że „wykaz udostępnia się jedynie osobom uprawnionym do dostępu do akt osobowych sędziego. Powyższa regulacja stanowi lex specialis w stosunku do przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Oczywistym jest zatem, że informacje zawarte w wykazach służbowych sędziów nie podlegają udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, zatem słuszna była odmowa ich udzielenia".
Ten kierunek wykładni nie został zaakceptowany w orzecznictwie, które zaaprobowało, że niektóre dane dotyczące sędziów zawarte w wykazie, co do zasady podlegają udostępnieniu. Jedyna cenzura wynika tutaj z art. 5 ust. 2 u.d.i.p.
W przypadku osoby pełniącej funkcję publiczną, jaką jest sędzia, udostępnia się wszystkie dane, które mają związek z pełnieniem funkcji publicznej. Oczywistym jest, że są to takie dane, jak: dane związane z immunitetem, z postępowaniami dyscyplinarnymi, przebiegiem kariery zawodowej czy zdolnością do pracy. Orzecznictwo wskazuje tutaj nawet datę urodzenia (wiek) sędziego, istotne w związku z określeniem daty przejścia w stan spoczynku, czy momentem wejścia do zawodu (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 21 października 2014 r. II SAB/Łd 118/14, wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2012 r. II SAB/Wa 51/12, wyrok WSA w Krakowie z dnia 14 listopada 2014 r. II SAB/Kr 347/14, wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 lipca 2016 r. II SAB/Wa 949/15).
Życiorys jest w sposób oczywisty dokumentem prywatnym i fakt powierzenia go organom sądu w momencie wstąpienia w szranki zawodu nie powoduje, że staje się on dokumentem urzędowym. Wobec tego prawidłowo kopie życiorysów nie zostały udostępnione przez organ jako nie będące informacją publiczną (por. teza 2-go wyroku WSA w Białymstoku z dnia 12 czerwca 2014 r. II SAB/Bk 23/14).
Obowiązkiem prezesa sądu jest prowadzenie wykazu służbowego, który zawiera konieczne dane. Natomiast jak chodzi o dokumenty, to w aktach osobowych mogą znajdować się przede wszystkim te, które potwierdzają istnienie wymogów ustawowych związanych ze statusem sędziego. Jeśli zatem zgodnie z art.6 § 1 pkt 3 prawa o ustroju sądów administracyjnych do pełnienia urzędu na stanowisko sędziego wsa może być powołany ten, który ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne uznane w Polsce, to niewątpliwie przy badaniu, czy kandydat spełnia te wymogi, winien się legitymować dyplomem ukończenia takiej szkoły. Jest oczywistym, że posiadanie takiego dyplomu zwalnia kandydata od dokumentowania ukończenia wcześniejszych stopni szkolnictwa. Bez znaczenia dla jego statusu jest też ukończenie jakiegoś kursu czy szkolenia. W efekcie kandydat powinien legitymować się rzeczonym dyplomem jako jednym z niezbędnych warunków uzyskania stanowiska sędziego wsa. Powstaje natomiast pytanie, czy dyplom taki jest dokumentem urzędowym Na to pytanie pozytywnie odpowiedział NSA w cytowanym już wyroku z dnia 20 listopada 2019 r. I OSK 4342/18, gdzie wskazał: "Dokumenty potwierdzające wykształcenie są dokumentami urzędowymi, a tym samym są informacją publiczną. Oznacza to, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a u.d.i.p. podlegają co do zasady udostępnieniu w zakresie treści i postaci.
Akt powołania sędziego jest aktem prawa ustrojowego polegającym na kształtowaniu składu osobowego władzy sądowniczej. Jest to rozstrzygnięcie dyskrecjonalne Prezydenta, mieszczące się w zakresie jego osobistej prerogatywy (por. wyrok NSA z dnia 7 grudnia 2017 r. I OSK 857/17). Dokument poświadczający ten akt jest bodaj najistotniejszym dokumentem urzędowym dotyczącym danego sędziego odbywającego służbę. Odpis tego aktu powinien zatem znajdować się w aktach osobowych sędziego, jako potwierdzający źródło jego uprawnień i powód nawiązania stosunku służbowego. Z tego względu winien on także podlegać udostępnieniu w trybie dostępu do informacji publicznej.
Orzeczenie o przeciwskazaniach lub ich braku do pracy na dotychczasowym stanowisku jest zatem wydanym w trybie szczegółowo uregulowanym przepisami w/w rozporządzenia dokumentem zawierającym oświadczenie wiedzy wystawiającego je uprawnionego lekarza o stanie zdrowia pracownika, determinującym jego zdolność lub niezdolność do dalszego wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Jako oświadczenie wiedzy lekarza nie jest ono dokumentem urzędowym w rozumieniu udip, albowiem jest skierowane do pracodawcy, a nie do podmiotów zewnętrznych. Ponadto takie orzeczenie lekarza nie może spowodować odsunięcia sędziego od pełnienia obowiązków służbowych; może natomiast skłonić kolegium sądu do podjęcia decyzji o skierowaniu sędziego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS w trybie art. 70 prawa o ustroju sądów powszechnych. Natomiast informacja, którą zawiera, o zdolności do pracy na danym stanowisku konkretnego sędziego, jest niewątpliwie informacją publiczną, a to w związku z art. 6 § 1 pkt 4 prawa o ustroju sądów administracyjnych, który wskazuje, że kandydat na stanowisko sędziego (odpowiednio asesora) musi być zdolny ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego. W powiązaniu z art. 70 u.s.p. tworzy to spójny wymóg zdolności do wykonywania obowiązków sędziowskich w czasie trwania służby.
Co się tyczy samych badań lekarskich, żaden przepis nie zobowiązuje prezesa sądu do przechowywania takowych danych, jak chodzi o sędziów. Jednak niezależnie od tego, w ocenie Sądu, takie badania jako dokumenty prywatne, nie mogłyby zostać udostępnione. W tej kwestii wypowiedział się WSA w Warszawie w wyroku z dnia 30 września 2020 r. II SAB/Wa 260/20, LEX nr 3088688. Wyrok ten dotyczył wprawdzie Prezydenta RP oraz pytania o ilość testów na koronawirusa przebytych przez Prezydenta, niemniej zawiera w uzasadnieniu interesujące stanowisko co do udostępnienia badań osoby pełniącej funkcję publiczną ( jaką niewątpliwie jest Prezydent). Tamże stwierdza się, że: " Rację ma, zdaniem Sądu, organ, stwierdzając, iż poddanie się badaniom czy to będzie dotyczyło testów na koronawirusa, czy też pobrania wymazu lub próbki krwi, czy też innych badań lekarskich, nie stanowi działania lub zaniechania w zakresie powierzonych zadań i kompetencji publicznoprawnych w znaczeniu organizacyjnym, materialnym oraz formalnym, a także nie dotyczy funkcjonowania władzy publicznej". W konkluzji zatem stwierdza się, że informacja w tym przedmiocie nie nosi cech informacji publicznej. Stanowisko to należy w pełni podzielić także w odniesieniu do sędziów.
Wyrok WSA z dnia 14 grudnia 2022 r., II SAB/Kr 149/22
Standard: 74810 (pełna treść orzeczenia)
Informacja o dziennej dacie urodzenia sędziego jest informacją publiczną w rozumieniu zarówno art. 61 Konstytucji Rzeczpospolitej, jak też ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Przykładowo bowiem, w postępowaniu nominacyjnym, w którym bierze udział większa liczba kandydatów niż liczba wolnych stanowisk sędziowskich, wiek kandydata może stanowić usprawiedliwione (niedyskryminujące) kryterium wyboru dokonanego przez Krajową Radę Sądownictwa, jeżeli (zwłaszcza w połączeniu z innymi kryteriami) będzie to uzasadnione racjonalną, rzetelną i sprawiedliwą argumentacją. Jedynie w przypadku nieprzedstawienia kandydata i nieobsadzenia wolnego stanowiska sędziowskiego, ze względu na zastosowanie "wyłącznie" kryterium wieku (zbyt młodego lub zbyt zaawansowanego, choć w granicach określonych ustawą), można mówić o dyskryminacji ze względu na wiek (wyrok SN z dnia 23 października 2014 r. III KRS 54/14).
W bezpośredniej sprzeczności z takim stanowiskiem nie stoją unormowania przewidziane w ustawie o ochronie danych osobowych (w tym powołane w ramach zarzutów kasacyjnych przepisy art. 1, art. 6, art. 23 oraz art. 31 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych). Trudno byłoby bowiem w płaszczyźnie aksjologicznej wskazać tego rodzaju wartości, które miałyby w tym konkretnym przypadku uzasadniać przyznanie pierwszeństwa prawu do ochrony danych osobowych przed prawem dostępu do informacji publicznej.
Wiek sędziego stanowi jedną z kilku przesłanek objęcia urzędu sędziego sądu rejonowego i późniejszego awansu do sądów wyższej instancji (art. 61 § 1 pkt 5) oraz decyduje o przejściu w stan spoczynku (art. 69). Powyższe oznacza, że dane odnoszące się do wieku sędziego są związane z pełnioną przez niego funkcją publiczną. Zatem informacja o dziennej dacie urodzenia (wieku) sędziego jest informacją publiczną (wyrok NSA z dnia 23 listopada 2016 r., I OSK 1323/15).
Wyrok NSA z dnia 5 stycznia 2017 r., I OSK 2569/15
Standard: 75170 (pełna treść orzeczenia)