Rozstrzygnięcie w wyroku skazującym w razie przyjęcia konstrukcji czynu współukaranego
Czyny współukarane uprzednie i następcze; pomijalny zbieg przestępstw Treść wyroku (art. 413 k.p.k.)
Nie sposób zgodzić się z poglądem, że w przypadku przyjęcia czynu współukaranego, sąd uniewinnia oskarżonego od jego dokonania, względnie umarza postępowanie na podstawie art. 17 § 1 pkt 11) kpk (w tym kierunku Sąd Apelacyjny w B. w wyroku z dnia 11.06.2002r., II AKa 109/02). Pogląd ten opiera się na błędnej koncepcji, że w odniesieniu do przestępstwa współukaranego należy podjąć odrębną decyzję procesową. W rzeczywistości w grę wchodzi jedynie czyn współukarany w ramach przyjętej prawnej jedności przestępstwa, a powinnością sądu jest tylko uzupełnienie w wyroku opisu czynu będącego podstawą skazania o znamiona przestępstwa współukaranego
Wyrok SA w Warszawie z dnia 29 listopada 2023 r., VIII AKa 256/23
Standard: 76017 (pełna treść orzeczenia)
Przyjęcie, iż określony czyn stanowi współukarany czyn uprzedni lub następczy nie daje podstawy do uniewinnienia albo umorzenia postępowania w tej części.
W przypadku przyjęcia konstrukcji czynu współukaranego sąd w wyroku skazującym, zgodnie z treścią art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., uzupełnia opis czynu będącego podstawą skazania i wymiaru kary o znamiona czynu współukaranego lub też przypisuje sprawcy czyn główny z zaznaczeniem, iż czyn ten obejmuje inny czyn potraktowany jako czyn uprzedni lub następczy.
Jakkolwiek wcześniej w orzecznictwie wyrażane były w omawianej kwestii różne poglądy, w tym o konieczności uniewinnienia oskarżonego od tego z dwóch zarzucanych mu czynów, który spełnia przesłanki do uznania go za współukarany (wyroki SN z dnia 9 listopada 1974 r., Rw 513/74 i z dnia 16 kwietnia 1984 r., Rw 167/84 oraz wyrok SA w Białymstoku z dnia 11 czerwca 2002 r., II AKa 109/02) albo też umorzenia postępowania w oparciu ujemną przesłankę procesową określoną w art. 17 § 1 pkt 11 k.p.k. (zob. wyroki: SA w Lublinie z dnia 16 stycznia 2001 r., II AKa 248/00 i w Katowicach z dnia 10 lutego 2005 r., II AKa 22/05 oraz SN z dnia 13 czerwca 2007 r., III KK 432/06), jednak obecnie dominujący jest pogląd, że w przypadku przyjęcia konstrukcji czynu współukaranego sąd w wyroku skazującym, zgodnie z treścią art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., uzupełnia opis czynu będącego podstawą skazania i wymiaru kary o znamiona czynu współukaranego lub też przypisuje sprawcy czyn główny z zaznaczeniem, iż czyn ten obejmuje inny czyn potraktowany jako czyn uprzedni lub następczy. Stanowisko to zostało najpełniej przedstawione w wyroku SA we Wrocławiu z dnia 2 lutego 2006 r., II AKa 360/05, a zaprezentowaną w tym orzeczeniu argumentację, zaaprobowaną również w wyrokach SA w Lublinie z dnia 2 października 2007 r., II AKa 211/07 i z dnia 20 stycznia 2010 r., II Aka 256/09.
Sąd Najwyższy w tym składzie uznaje za trafną nie znajdując powodów tak natury faktycznej, jak i przede wszystkim prawnej, aby od poglądu wyrażonego w tym pierwszym orzeczeniu odstępować
Wyrok SN z dnia 8 kwietnia 2022 r., III KK 35/21
Standard: 60155 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 60154