Wyrok z dnia 2025-03-06 sygn. C-647/21

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

WYROK TRYBUNAŁU (piąta izba)

z dnia 6 marca 2025 r.

Odesłanie prejudycjalne – Państwo prawne – Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE – Zasada nieusuwalności i niezawisłości sędziów – Uchwała kolegium sądu o zwolnieniu sędziego z obowiązku rozpoznania wszystkich przydzielonych mu spraw – Brak obiektywnych kryteriów dla podjęcia uchwały o zwolnieniu sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy – Brak obowiązku uzasadnienia takiej uchwały – Pierwszeństwo prawa Unii – Obowiązek odstąpienia od stosowania takiej uchwały o zwolnieniu sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy

W sprawach połączonych C-647/21 i C‑648/21

mających za przedmiot wnioski o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożone przez Sąd Okręgowy w Słupsku (Polska) postanowieniami z dnia 20 października 2021 r., które wpłynęły do Trybunału w dniu 25 października 2021 r., w postępowaniach karnych przeciwko:

D.K. (C‑647/21),

M.C.,

M.F. (C‑648/21),

przy udziale:

Prokuratury Rejonowej w Bytowie,

Prokuratury Okręgowej w Łomży,

TRYBUNAŁ (piąta izba),

w składzie: I. Jarukaitis (sprawozdawca), prezes czwartej izby, pełniący obowiązki prezesa piątej izby, D. Gratsias i E. Regan, sędziowie,

rzecznik generalny: A.M. Collins,

sekretarz: M. Siekierzyńska, administratorka,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 24 stycznia 2024 r.,

rozważywszy uwagi, które przedstawili:

–        w imieniu Prokuratury Rejonowej w Bytowie – T. Rutkowska-Szmydyńska, Prokurator Regionalny w Gdańsku,

–        w imieniu Prokuratury Okręgowej w Łomży – A. Bałazy, Zastępca Prokuratora Okręgowego w Łomży,

–        w imieniu rządu polskiego – B. Majczyna i S. Żyrek, w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu duńskiego – D. Elkan, V. Pasternak Jørgensen i M. Søndahl Wolff, w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu niderlandzkiego – M.K. Bulterman i J. Langer, w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu szwedzkiego – A.M. Runeskjöld i H. Shev, w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu Komisji Europejskiej – K. Herrmann, P. Stancanelli i P.J.O. Van Nuffel, w charakterze pełnomocników,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 11 kwietnia 2024 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1        Wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczą wykładni art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”).

2        Wnioski te zostały przedstawione w ramach postępowań karnych wszczętych przeciwko D.K. (sprawa C‑647/21) oraz przeciwko M.C. i M.F. (sprawa C‑648/21).

 Ramy prawne

 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

3        Artykuł 178 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (zwanej dalej „Konstytucją”) stanowi:

„Sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom”.

4        Artykuł 179 Konstytucji przewiduje:

„Sędziowie są powoływani przez Prezydenta Rzeczypospolitej, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa [(zwanej dalej »KRS«)], na czas nieoznaczony”.

5        Artykuł 180 Konstytucji stanowi:

„1.      Sędziowie są nieusuwalni.

2.      Złożenie sędziego z urzędu, zawieszenie w urzędowaniu, przeniesienie do innej siedziby lub na inne stanowisko wbrew jego woli może nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądu i tylko w przypadkach określonych w ustawie”.

 Ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych

6        Artykuł 11 § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2001 r., nr 98, poz. 1070), w brzmieniu mającym zastosowanie do spraw w postępowaniach głównych (zwanej dalej „p.u.s.p.”), stanowi:

„Funkcję przewodniczącego wydziału powierza prezes sądu. […] Przed powierzeniem funkcji przewodniczącego wydziału w sądzie okręgowym i rejonowym prezes sądu zasięga opinii kolegium sądu okręgowego”.

7        Na podstawie art. 21 § 1 pkt 2 p.u.s.p. organami sądu okręgowego są prezes sądu, kolegium sądu i dyrektor sądu.

8        Artykuł 22a p.u.s.p. przewiduje:

„§ 1.      […] prezes sądu okręgowego w sądzie okręgowym po zasięgnięciu opinii kolegium sądu okręgowego ustal[a] podział czynności, który określa:

1)      przydział sędziów […] do wydziałów sądu,

2)      zakres obowiązków sędziów i sposób ich uczestniczenia w przydziale spraw,

3)      plan dyżurów oraz zastępstw sędziów […]

–        przy uwzględnieniu specjalizacji sędziów w rozpoznawaniu poszczególnych rodzajów spraw, konieczności zapewnienia właściwego rozmieszczenia sędziów […] w wydziałach sądu i równomiernego rozłożenia ich obowiązków oraz potrzeby zagwarantowania sprawnego postępowania sądowego.

[…]

§ 4.      Prezes sądu może ustalić nowy podział czynności w całości lub części w każdym czasie, jeżeli przemawiają za tym względy, o których mowa w § 1. […]

§ 4a.      Przeniesienie sędziego do innego wydziału wymaga zgody sędziego.

§ 4b.      Nie wymaga zgody sędziego przeniesienie go do innego wydziału, jeżeli:

1)      przeniesienie następuje do wydziału, w którym rozpoznaje się sprawy z tego samego zakresu;

2)      żaden inny sędzia w wydziale, z którego następuje przeniesienie, nie wyraził zgody na przeniesienie;

3)      przenoszony sędzia jest przydzielony do [wydziału ksiąg wieczystych lub wydziału gospodarczego do spraw rejestru zastawów].

§ 4c.      Przepisów § 4b pkt 1 i 2 nie stosuje się do sędziego, którego w okresie trzech lat przeniesiono do innego wydziału bez jego zgody. Przy przeniesieniu sędziego do innego wydziału bez jego zgody w przypadku, o którym mowa w § 4b pkt 2, bierze się pod uwagę w szczególności staż pracy sędziów w wydziale, z którego następuje przeniesienie.

§ 5.      Sędzia lub asesor sądowy, któremu zmieniono podział czynności w sposób skutkujący zmianą zakresu jego obowiązków, w szczególności przeniesieniem do innego wydziału sądu, może odwołać się do [KRS] w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania nowego zakresu obowiązków. Odwołanie nie przysługuje w przypadku:

1)      przeniesienia do wydziału, w którym rozpoznaje się sprawy z tego samego zakresu;

2)      powierzenia obowiązków w tym samym wydziale na zasadach obowiązujących pozostałych sędziów, a w szczególności odwołania przydziału do sekcji lub innej formy specjalizacji.

§ 6.      Odwołanie, o którym mowa w § 5, wnosi się za pośrednictwem prezesa sądu, który dokonał podziału czynności objętego odwołaniem. Prezes sądu przekazuje odwołanie [KRS] w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania, wraz ze stanowiskiem w sprawie. [KRS] podejmuje uchwałę uwzględniającą albo oddalającą odwołanie sędziego, mając na uwadze względy, o których mowa w § 1. Uchwała [KRS] w sprawie odwołania, o którym mowa w § 5, nie wymaga uzasadnienia. Od uchwały [KRS] odwołanie nie przysługuje. Do czasu podjęcia uchwały sędzia lub asesor sądowy wykonuje obowiązki dotychczasowe”.

9        Artykuł 24 § 1 p.u.s.p. stanowi:

„Prezesa sądu okręgowego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu apelacyjnego, sądu okręgowego albo sądu rejonowego. Po powołaniu prezesa sądu okręgowego Minister Sprawiedliwości przedstawia go właściwemu zgromadzeniu ogólnemu sędziów sądu okręgowego”.

10      Zgodnie z art. 30 § 1 p.u.s.p. kolegium sądu okręgowego składa się z prezesa sądu okręgowego i prezesów sądów rejonowych z obszaru właściwości sądu okręgowego.

11      Artykuł 42a p.u.s.p. przewiduje:

„§ 1.      W ramach działalności sądów lub organów sądów niedopuszczalne jest kwestionowanie umocowania sądów i trybunałów, konstytucyjnych organów państwowych oraz organów kontroli i ochrony prawa.

§ 2.      Niedopuszczalne jest ustalanie lub ocena przez sąd powszechny lub inny organ władzy zgodności z prawem powołania sędziego lub wynikającego z tego powołania uprawnienia do wykonywania zadań z zakresu wymiaru sprawiedliwości”.

12      Artykuł 47a p.u.s.p. przewiduje:

„§ 1.      Sprawy są przydzielane sędziom i asesorom sądowym losowo, w ramach poszczególnych kategorii spraw, chyba że sprawa podlega przydziałowi sędziemu pełniącemu dyżur.

§ 2.      Przydział spraw w ramach poszczególnych kategorii jest równy, chyba że został zmniejszony z uwagi na pełnioną funkcję, uczestniczenie w przydziale spraw innej kategorii lub z innych przyczyn przewidzianych ustawą”.

13      Zgodnie z art. 47b p.u.s.p.:

„§ 1.      Zmiana składu sądu może nastąpić tylko w przypadku niemożności rozpoznania sprawy w dotychczasowym składzie albo długotrwałej przeszkody w rozpoznaniu sprawy w dotychczasowym składzie. Przepis art. 47a stosuje się odpowiednio.

[…]

§ 3.      Decyzje w sprawach, o których mowa [w § 1], podejmuje prezes sądu albo upoważniony przez niego sędzia.

§ 4.      Zmiana miejsca służbowego sędziego lub delegowanie do innego sądu oraz zakończenie delegowania nie stanowi przeszkody do podejmowania czynności w sprawach przydzielonych w dotychczasowym miejscu służbowym albo miejscu pełnienia służby, aż do ich zakończenia.

§ 5.      Na wniosek sędziego lub z urzędu kolegium sądu właściwe dla nowego miejsca służbowego sędziego lub miejsca jego delegowania może zwolnić sędziego z obowiązku rozpoznania części lub wszystkich spraw, w szczególności w razie znacznej odległości od tego sądu do nowego miejsca służbowego sędziego lub miejsca jego delegowania, a także przy uwzględnieniu stopnia zaawansowania rozpoznawanych spraw. Przed podjęciem uchwały kolegium sądu zasięga opinii prezesów właściwych sądów.

§ 6.      Przepisy § 4 i 5 stosuje się odpowiednio w przypadku przeniesienia do innego wydziału tego samego sądu”.

14      Artykuł 17 ust. 1 ustawy z dnia 12 lipca 2017 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 1452) stanowi:

„Prezesi i wiceprezesi sądów powołani na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, mogą zostać odwołani przez Ministra Sprawiedliwości, w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, bez zachowania wymogów określonych w art. 27 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą”.

 Postępowania główne i pytania prejudycjalne

15      Wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym zostały złożone przez tę samą sędzię w związku z rozpoznawaniem dwóch odrębnych spraw karnych.

16      Co się tyczy sprawy C‑647/21, sprawa w postępowaniu głównym ma swoje źródło w postępowaniu karnym wszczętym przeciwko D.K. Orzeczeniem sądu pierwszej instancji D.K. został skazany na karę pozbawienia wolności. Wniósł on apelację od tego orzeczenia do Sądu Okręgowego w Słupsku (Polska), który jest sądem odsyłającym. W tej sprawie, rozpoznawanej w składzie jednoosobowym, sędzia, która wystąpiła z oboma rozpatrywanymi tu wnioskami o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, jest jednocześnie sędzią sprawozdawcą i przewodniczącą składu orzekającego.

17      Co się tyczy sprawy C‑648/21, sprawa w postępowaniu głównym ma swoje źródło w postępowaniu karnym wszczętym przeciwko M.C. i M.F., którzy zostali skazani orzeczeniem sądu pierwszej instancji. Sąd drugiej instancji, do którego ci ostatni wnieśli apelację, uniewinnił M.C. i utrzymał w mocy wyrok skazujący M.F. Prokurator Generalny (Polska) wniósł od orzeczenia sądu drugiej instancji dotyczącego M.C. kasację do Sądu Najwyższego (Polska). Sąd Najwyższy uchylił wyrok sądu drugiej instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Słupsku, który jest sądem odsyłającym. W tej sprawie orzeka skład trzech sędziów, w którym zasiadają przewodnicząca składu, prezes sądu odsyłającego i trzeci sędzia. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym został złożony jedynie przez przewodniczącą składu orzekającego, która jest tą samą sędzią co sędzia orzekająca w sprawie C‑647/21.

18      We wrześniu 2021 r., w postępowaniu niezwiązanym ze sprawami w postępowaniach głównych, sędzia, która skierowała oba rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, wydała zarządzenie, w którym zwróciła się do przewodniczącego wydziału odwoławczego Sądu Okręgowego w Słupsku o ponowne wyznaczenie członka składu w miejsce prezesa Sądu Okręgowego w Słupsku. Swój wniosek uzasadniła ona tym, że prezes sądu odsyłającego został powołany na podstawie uchwały KRS w nowym składzie. Zasiadanie takiego sędziego w składzie skutkowało zatem w jej przekonaniu naruszeniem prawa do sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy w rozumieniu art. 19 ust. 1 TUE, art. 47 Karty oraz art. 6 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (zwanej dalej „EKPC”). Wiceprezes sądu odsyłającego, także powołany na wniosek KRS w nowym składzie, uchylił zarządzenie zawierające wspomniany wniosek tej sędzi.

19      W październiku 2021 r. w innej sprawie wspomniana sędzia uchyliła wyrok sądu pierwszej instancji wydany przez osobę powołaną do pełnienia urzędu sędziego na podstawie uchwały KRS w nowym składzie. Za podstawę uchylenia wyroku sędzia przyjęła między innymi art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE i art. 47 Karty.

20      W dniu 11 października 2021 r. kolegium Sądu Okręgowego w Słupsku, w składzie prezesa tego sądu oraz prezesów pięciu sądów rejonowych z obszaru właściwości Sądu Okręgowego w Słupsku, wydało uchwałę o zwolnieniu sędzi, która skierowała oba rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, z obowiązku rozpoznania około siedemdziesięciu spraw przydzielonych jej w VI Wydziale Karnym Odwoławczym, w tym spraw w postępowaniu głównym (zwaną dalej „uchwałą kolegium”). Zdaniem tej sędzi owa uchwała nie została jej doręczona, a jej uzasadnienie nie zostało podane do jej wiadomości. Wskazuje ona, że prezes sądu odsyłającego po prostu poinformował ją o zwolnieniu jej z obowiązku rozpoznania tych spraw. Dodaje ona, że mimo jej dwukrotnego wniosku prezes sądu odmówił udostępnienia treści wspomnianej uchwały.

21      W dniu 13 października 2021 r. prezes Sądu Okręgowego w Słupsku wydał zarządzenie o przeniesieniu owej sędzi z wydziału odwoławczego tego sądu, przed którym toczą się sprawy w postępowaniach głównych, do wydziału tego sądu rozpoznającego sprawy w pierwszej instancji (zwane dalej „zarządzeniem o przeniesieniu”). Na miejsce tej sędzi do wydziału odwoławczego został przeniesiony inny sędzia.

22      Sąd odsyłający wskazuje, że w uzasadnieniu zarządzenia o przeniesieniu poprzestano na lakonicznym przywołaniu konieczności zapewnienia prawidłowego funkcjonowania obu sekcji. W powyższym zarządzeniu powołano się również na nieustaloną korespondencję między prezesem Sądu Okręgowego w Słupsku a przewodniczącym jednego z tych wydziałów.

23      Zarządzenie o przeniesieniu weszło w życie w dniu 18 października 2021 r. Nie zawiera ono żadnych informacji na temat ewentualnych środków odwoławczych.

24      W tych okolicznościach sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy sędzia, która skierowała dwa rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, może nadal rozpoznawać sprawę w postępowaniu głównym odpowiadającym sprawie C‑647/21 jako sędzia orzekająca w składzie jednoosobowym oraz sprawę w postępowaniu głównym odpowiadającym sprawie C‑648/21 jako przewodnicząca składu orzekającego.

25      Zdaniem tego sądu w świetle okoliczności przedstawionych w pkt 18–23 niniejszego wyroku, które doprowadziły do zwolnienia tej sędzi z obowiązku rozpoznania spraw, w których była ona sprawozdawczynią, w tym spraw w postępowaniach głównych, sąd ów stoi przed koniecznością rozstrzygnięcia kwestii, czy takie akty naruszają art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE w związku z art. 47 Karty. Gdyby tak było, sąd odsyłający zmierza do ustalenia, czy jest on zobowiązany pominąć uchwałę kolegium i inne akty wydane w jej następstwie, takie jak zarządzenie o ponownym przydzieleniu innemu sędziemu spraw, z których obowiązku rozpoznania została zwolniona wspomniana sędzia, w tym spraw w postępowaniach głównych.

26      Sąd odsyłający uważa, że fakt, iż sędzia, która skierowała oba rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, została zwolniona z obowiązku rozpoznania przydzielonych jej spraw, a także jej przeniesienie naruszają wymogi niezawisłości i nieusuwalności. Ponadto działania podjęte wobec tej sędzi stanowią reakcję na jej próby badania, czy sąd pierwszej instancji spełnia wymóg ustanowienia sądu na mocy ustawy, a ich celem jest uniknięcie takich prób z jej strony w przyszłości.

27      W tych okolicznościach Sąd Okręgowy w Słupsku postanowił zawiesić stosowanie uchwały kolegium, zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału w każdej ze spraw w postępowaniach głównych z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

„1)      Czy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE w związku z art. 47 [Karty] należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, takim jak art. 47b §§ 5–6 w związku z art. 30 § 1 i art. 24 § 1 [p.u.s.p.], zgodnie z którymi organ sądu krajowego, taki jak kolegium sądu, ma kompetencję do zwolnienia sędziego tego sądu z obowiązku rozpoznania części lub wszystkich przydzielonych mu spraw, przy czym:

a)      w skład kolegium sądu wchodzą, z mocy prawa, prezesi sądów, powołani na te stanowiska przez organ władzy wykonawczej, taki jak Minister Sprawiedliwości, będący jednocześnie Prokuratorem Generalnym;

b)      zwolnienie sędziego z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw następuje bez jego zgody;

c)      prawo krajowe nie przewiduje kryteriów, jakimi powinno kierować się kolegium sądu, zwalniając sędziego z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, a także obowiązku uzasadnienia oraz kontroli sądowej takiego zwolnienia;

d)      niektórzy członkowie kolegium sądu zostali powołani na stanowiska sędziowskie w okolicznościach analogicznych do tych, o których mowa w wyroku Trybunału z dnia 15 lipca 2021 r., Komisja/Polska (System odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów) (C‑791/19, EU:C:2021:596)?

2)      [C]zy przepisy wskazane w pytaniu pierwszym, a także zasadę pierwszeństwa [prawa Unii] należy interpretować, w ten sposób, że uprawniają (względnie zobowiązują) one sąd krajowy, rozpoznający sprawę w postępowaniu karnym objętą zakresem zastosowania dyrektywy [Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/343 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie wzmocnienia niektórych aspektów domniemania niewinności i prawa do obecności na rozprawie w postępowaniu karnym (Dz.U. 2016, L 65, s. 1)], którego sędzia został zwolniony z obowiązku rozpoznania spraw w sposób opisany w pytaniu pierwszym oraz wszelkie organy państwa do pominięcia aktu kolegium sądu oraz innych aktów wydanych w jego następstwie, takich jak zarządzenia o ponownym przydzieleniu spraw, w tym sprawy w postępowaniu głównym, z pominięciem zwolnionego sędziego – tak, aby mógł on dalej zasiadać w składzie rozpoznającym tę sprawę?

3)      Czy przepisy wskazane w pytaniu pierwszym, a także zasadę pierwszeństwa [prawa Unii] należy interpretować w ten sposób, że wymagają one istnienia w krajowym porządku prawnym w postępowaniu karnym objętym zakresem zastosowania dyrektywy 2016/343 tego rodzaju środków, które zapewnią uczestnikom postępowania, takim jak oskarżeni w sprawie głównej, kontrolę i odwołanie od decyzji, o jakich mowa w [pytaniu pierwszym], mających doprowadzić do zmiany składu orzekającego sądu rozpoznającego sprawę i w konsekwencji zwolnienie sędziego dotychczas przydzielonego od rozpoznania sprawy z obowiązku jej rozpoznania w sposób opisany w pytaniu pierwszym?”.

 Postępowanie przed Trybunałem

 W przedmiocie połączenia spraw

28      Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 29 listopada 2021 r. sprawy C‑647/21 i C‑754/21 zostały połączone do celów pisemnego i ustnego etapu postępowania, jak również wydania wyroku.

 W przedmiocie wniosków o zastosowanie trybu przyspieszonego

29      Sąd odsyłający zwrócił się z wnioskami o rozpoznanie odesłań prejudycjalnych w niniejszych sprawach w trybie przyspieszonym na podstawie art. 105 regulaminu postępowania przed Trybunałem. Na poparcie tych wniosków podniósł on zasadniczo, że zastosowanie tego trybu jest uzasadnione w świetle okoliczności, iż pytania prejudycjalne dotyczą fundamentalnych kwestii prawa polskiego, w szczególności konstytucyjnego, a mianowicie zasady nieusuwalności sędziów oraz prawa stron postępowania do bezstronnego i niezawisłego sądu ustanowionego na mocy ustawy. Sąd odsyłający dodał, że zachodzą uzasadnione podstawy, by twierdzić, iż podejmowane w postępowaniach głównych dalsze czynności doprowadzą do ustania powodów, dla których konieczne było skierowanie pytań do Trybunału, a wdrożenie udzielonych przez Trybunał odpowiedzi może zostać zniweczone, przez co zapewnienie skuteczności prawa Unii i skutecznej ochrony prawnej stanie się niemożliwe.

30      Artykuł 105 § 1 regulaminu postępowania przewiduje, że na wniosek sądu odsyłającego lub w wyjątkowych przypadkach z urzędu, jeżeli charakter sprawy wymaga niezwłocznego rozstrzygnięcia, prezes Trybunału może postanowić, po zapoznaniu się ze stanowiskiem sędziego sprawozdawcy i rzecznika generalnego, o rozpatrzeniu odesłania prejudycjalnego w trybie przyspieszonym.

31      Należy przypomnieć, że taki tryb przyspieszony jest instrumentem procesowym służącym zaradzeniu nadzwyczaj pilnej sytuacji (wyrok z dnia 21 grudnia 2021 r., Randstad Italia, C‑497/20, EU:C:2021:1037, pkt 37 i przytoczone tam orzecznictwo).

32      W niniejszym wypadku w dniu 29 listopada 2021 r. prezes Trybunału postanowił, po zapoznaniu się ze stanowiskiem sędziego sprawozdawcy i rzecznika generalnego, nie uwzględniać wniosków o rozpoznanie odesłań prejudycjalnych w niniejszych sprawach w trybie przyspieszonym. Argumenty przedstawione przez sąd odsyłający w celu uzasadnienia tych wniosków mają bowiem charakter ogólny i nie precyzują szczególnych powodów uzasadniających rozpatrzenie tych odesłań prejudycjalnych w trybie przyspieszonym. W szczególności okoliczność, że zadane pytania dotyczą fundamentalnych kwestii prawa polskiego, w szczególności prawa konstytucyjnego, nie obrazuje nadzwyczaj pilnej sytuacji, która jest warunkiem koniecznym, aby uzasadnić rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym. Wreszcie okoliczność, że sprawy w postępowaniach głównych są sprawami karnymi, nie uzasadnia sama w sobie rozpoznania ich w trybie przyspieszonym.

 W przedmiocie zawieszenia spraw i zwrócenia się z wnioskami o udzielenie wyjaśnień

33      W dniu 18 października 2022 r. Trybunał zawiesił postępowanie w sprawach połączonych C‑647/21 i C‑648/21 do czasu wydania wyroku w sprawach połączonych C‑615/20 i C‑671/20. W dniu 20 lipca 2023 r. Trybunał doręczył sądowi odsyłającemu wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych) (C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562), i zwrócił się do niego o wskazanie, czy zamierza podtrzymać wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawach połączonych C‑647/21 i C‑648/21.

34      Na polecenie prezesa Sądu Okręgowego w Słupsku sędzia, która skierowała oba rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, odpowiedziała w dniu 25 września 2023 r., że sąd odsyłający pragnie podtrzymać swoje wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

35      Ze względu na pewne niejasności związane z tą odpowiedzią Trybunał skierował do tego sądu drugi wniosek o udzielenie wyjaśnień na podstawie art. 101 § 1 regulaminu postępowania. Trybunał zwrócił się w szczególności z pytaniem, czy sędzia, która skierowała dwa rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, w dalszym ciągu zasiada w składach orzekających w postępowaniach głównych stanowiących źródło odesłań prejudycjalnych w sprawach połączonych C‑647/21 i C‑648/21, a jeśli tak, to w jakim charakterze. Sąd odsyłający odpowiedział na ten wniosek w dniu 17 października 2023 r. za pośrednictwem sędzi, która skierowała wnioski w niniejszych sprawach.

 W przedmiocie właściwości Trybunału

36      Z jednej strony rząd duński i Komisja Europejska twierdzą w istocie, że art. 47 Karty nie ma zastosowania do spraw w postępowaniach głównych. W szczególności Komisja zwraca uwagę, że nawet jeśli wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, w szczególności brzmienie pytań zadanych przez sąd odsyłający, odnoszą się do dyrektywy 2016/343, to nie wniesiono o dokonanie wykładni tej dyrektywy.

37      W tym względzie należy przypomnieć, że w ramach odesłania prejudycjalnego na podstawie art. 267 TFUE Trybunał może dokonywać wykładni prawa Unii jedynie w granicach przyznanych mu kompetencji (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo).

38      Zakres zastosowania Karty w odniesieniu do działań państw członkowskich został określony w jej art. 51 ust. 1, zgodnie z którym postanowienia Karty mają zastosowanie do państw członkowskich wyłącznie w zakresie, w jakim państwa te stosują prawo Unii, przy czym postanowienie to potwierdza utrwalone orzecznictwo Trybunału, zgodnie z którym gwarantowane w porządku prawnym Unii prawa podstawowe znajdują zastosowanie we wszystkich sytuacjach podlegających prawu Unii, jednak nie poza takimi sytuacjami (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo).

39      W niniejszym wypadku, co się tyczy wniosku o dokonanie wykładni art. 47 Karty, sąd odsyłający nie dostarczył wskazówek co do tego, że sprawy w postępowaniach głównych dotyczą wykładni lub stosowania przepisu prawa Unii, który miałby być stosowany na poziomie krajowym. Nawet jeśli bowiem drugie pytanie prejudycjalne w każdej z niniejszych spraw nawiązuje do dyrektywy 2016/343, to nie zostało ono zadane w odniesieniu do przepisów tej dyrektywy, a sąd odsyłający nie dostarcza żadnego wyjaśnienia co do związku, jaki istnieje między wspomnianą dyrektywą a tymi sprawami.

40      Trybunał nie jest zatem właściwy do dokonywania wykładni art. 47 Karty jako takiego.

41      Z drugiej strony Prokuratura Rejonowa w Bytowie (Polska) i Prokuratura Okręgowa w Łomży podnoszą w istocie, że kwestie związane z organizacją wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich, takie jak podniesione w przedstawionych pytaniach, w szczególności dotyczące zwolnienia sędziego z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, należą do wyłącznej kompetencji tych państw, a nie do zakresu przedmiotowego stosowania prawa Unii. Natomiast rząd polski oświadczył na rozprawie, że jego zdaniem Trybunał jest właściwy do udzielenia odpowiedzi na pytania prejudycjalne.

42      W tym względzie z utrwalonego orzecznictwa wynika, że chociaż organizacja wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich należy do kompetencji tych ostatnich, to przy wykonywaniu tej kompetencji państwa członkowskie mają obowiązek dotrzymywać zobowiązań wynikających dla nich z prawa Unii, oraz że może to dotyczyć w szczególności przepisów krajowych dotyczących przyjmowania decyzji o powołaniu sędziów lub, w stosownym wypadku, przepisów dotyczących odpowiedniej kontroli sądowej w kontekście takich postępowań nominacyjnych [wyrok z dnia 9 stycznia 2024 r., G. i in. (Powoływanie sędziów sądów powszechnych w Polsce), C‑181/21 i C‑269/21, EU:C:2024:1, pkt 57 i przytoczone tam orzecznictwo].

43      Ponadto z brzmienia przedstawionych pytań jasno wynika, że dotyczą one wykładni nie prawa polskiego, lecz w szczególności art. 19 ust. 1 TUE.

44      Wynika z tego, że Trybunał jest właściwy do rozpoznania wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, jednak nie do dokonania wykładni art. 47 Karty jako takiego.

 W przedmiocie dopuszczalności wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym

45      Prokuratura Rejonowa w Bytowie i Prokuratura Okręgowa w Łomży kwestionują dopuszczalność wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w niniejszych sprawach. Podnoszą one w pierwszej kolejności, że sędzia odsyłająca przedstawiła te wnioski po przyjęciu przez kolegium uchwały, czyli w dniu, w którym sędzia ta – zwolniona już na mocy tej uchwały z obowiązku rozpoznania spraw w postępowaniach głównych – nie była już uprawniona do wydania zawierających te wnioski postanowień. W drugiej kolejności zauważają one, że pytania prejudycjalne dotyczą indywidualnej sytuacji sędzi odsyłającej i w związku z tym mają charakter osobisty. W trzeciej kolejności twierdzą one, że owe wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym nie spełniają wymogów art. 94 lit. a) i b) regulaminu postępowania. Zgodnie ze stanowiskiem rządu polskiego przedstawionym na rozprawie wnioski te są dopuszczalne.

46      Komisja twierdzi ponadto, że trzecie pytanie prejudycjalne w każdej z niniejszych spraw jest niedopuszczalne ze względu na to, że kwestia, czy istnieje ewentualny skuteczny środek zaskarżenia przysługujący osobom oskarżonym w sprawach w postępowaniach głównych, nie jest ani kwestią wstępną powstałą in limine litis, ani kwestią niezbędną do rozstrzygnięcia tych spraw.

47      W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału w ramach ustanowionej w art. 267 TFUE współpracy pomiędzy Trybunałem i sądami krajowymi wyłącznie do sądu krajowego, przed którym zawisł spór i który ma obowiązek wydać w danej sprawie orzeczenie, należy dokonanie oceny, z uwzględnieniem szczególnych okoliczności tej sprawy, zarówno tego, czy orzeczenie w trybie prejudycjalnym jest niezbędne do wydania wyroku w zawisłej przed nim sprawie, jak i znaczenia pytań, z którymi zwraca się on do Trybunału. W związku z tym, jeśli postawione pytania dotyczą wykładni prawa Unii, Trybunał jest w zasadzie zobowiązany do wydania orzeczenia [wyrok z dnia 24 listopada 2020 r., Openbaar Ministerie (Podrabianie dokumentów), C‑510/19, EU:C:2020:953, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo].

48      Jak wynika z samego brzmienia art. 267 TFUE, orzeczenie w trybie prejudycjalnym musi być „niezbędne”, aby umożliwić sądowi odsyłającemu „wydanie wyroku” w zawisłej przed nim sprawie (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 40 i przytoczone tam orzecznictwo).

49      W tym względzie Trybunał miał już okazję podkreślić, że odpowiedź na pytania prejudycjalne może być niezbędna, aby dostarczyć sądom odsyłającym wykładnię prawa Unii, która umożliwi im – przed przystąpieniem przez nie do rozpoznania zawisłych przed nimi spraw co do istoty – rozstrzygnięcie kwestii proceduralnych prawa krajowego (wyrok z dnia 16 listopada 2021 r., Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim i in., od C‑748/19 do C‑754/19, EU:C:2021:931, pkt 48 i przytoczone tam orzecznictwo).

50      Co się tyczy pierwszego zarzutu niedopuszczalności, dotyczącego tego, że sędzia, o której mowa, wystąpiła z tymi wnioskami o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym po tym, jak została zwolniona z obowiązku rozpoznania spraw w postępowaniach głównych, należy stwierdzić, po pierwsze, że z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, wynika, iż w dacie, w której sędzia ta wystąpiła z tymi wnioskami, czyli w dniu 20 października 2021 r., nadal rozpoznawała ona sprawy w postępowaniach głównych, a po drugie, że po zwolnieniu jej z obowiązku rozpoznania spraw sąd odsyłający nie wycofał wspomnianych wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

51      W odpowiedzi na drugi wniosek Trybunału o udzielenie wyjaśnień sąd odsyłający potwierdził bowiem, że w dacie wydania postanowień odsyłających, czyli w dniu 20 października 2021 r., sędzia, o której mowa, była, odpowiednio, sędzią sprawozdawczynią i przewodniczącą składu orzekającego w dwóch postępowaniach głównych. Sąd ten wskazał również, że dopiero postanowieniem z dnia 21 października 2021 r., wydanym po wydaniu tych postanowień odsyłających, sprawa leżąca u podstaw odesłania prejudycjalnego w sprawie C‑648/21 została przydzielona innemu sędziemu sprawozdawcy, który wcześniej zasiadał w składzie trzech sędziów mającym rozpoznać tę sprawę, oraz że również dopiero w dniu 21 października 2021 r. zmieniono jednoosobowy skład sędziowski w sprawie leżącej u podstaw odesłania prejudycjalnego w sprawie C‑647/21. Sąd odsyłający potwierdził ponadto, że oba postępowania główne zostały zawieszone na skutek skierowania do Trybunału rozpatrywanych tu wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym i od tego czasu nadal pozostają zawieszone.

52      Co się tyczy drugiego zarzutu niedopuszczalności, opartego na okoliczności, że pytania prejudycjalne dotyczą w istocie indywidualnej sytuacji sędzi, która skierowała oba rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, a zatem nie mają związku ze sprawami w postępowaniach głównych, należy zauważyć, że w kontekście spraw w postępowaniach głównych sąd odsyłający stoi w obliczu kwestii o charakterze proceduralnym, które powinien rozstrzygnąć in limine litis i których rozsądzenie zależy od wykładni przepisów i zasad prawa Unii, których te pytania prejudycjalne dotyczą. Wspomniane pytania prejudycjalne zmierzają bowiem w istocie do ustalenia, czy w świetle tych przepisów i zasad prawa Unii sędzia ta pozostaje uprawniona do dalszego rozpoznawania spraw w postępowaniach głównych pomimo uchwały kolegium, którą zwolniono ją z obowiązku ich rozpoznania.

53      Otóż, jak wynika z orzecznictwa Trybunału, pytania prejudycjalne mające na celu umożliwienie sądowi odsyłającemu rozstrzygnięcie in limine litis trudności o charakterze proceduralnym, takich jak kwestie związane z jego własną właściwością do rozpoznania zawisłej przed nim sprawy lub też ze skutkami prawnymi, jakie należy przypisać orzeczeniu sądowemu stanowiącemu potencjalnie przeszkodę dla dalszego rozpoznania takiej sprawy przez ten sąd, są dopuszczalne na gruncie art. 267 TFUE [wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo].

54      Co się tyczy trzeciego zarzutu niedopuszczalności, zgodnie z którym wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym nie spełniają wymogów określonych w art. 94 lit. a) i b) regulaminu postępowania, wystarczy zauważyć, że – jak wynika, odpowiednio, z pkt 6–14 i 15–26 niniejszego wyroku – te wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, w postaci doprecyzowanej przez sąd odsyłający w odpowiedzi na dwa wnioski Trybunału o udzielenie wyjaśnień, zawierają, w odniesieniu do części pytania pierwszego i pytania drugiego w każdej z niniejszych spraw, wszystkie informacje wymagane przez ów art. 94 lit. a) i b), w szczególności treść przepisów krajowych mogących mieć zastosowanie w sprawie, omówienie powodów, dla których sąd odsyłający powziął wątpliwości w przedmiocie wykładni art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, jak również wskazanie związku, jaki sąd ten dostrzega między wspomnianym postanowieniem a przywoływanymi uregulowaniami krajowymi, wobec czego Trybunał jest w tym zakresie w stanie orzec w przedmiocie pytań prejudycjalnych.

55      Co się tyczy części pytania pierwszego w każdej z niniejszych spraw, która dotyczy składu kolegium sądu, a mianowicie z jednej strony okoliczności, że Minister Sprawiedliwości, będący jednocześnie Prokuratorem Generalnym, jest uprawniony do powoływania na stanowisko prezesów sądów rejonowych wchodzących w skład kolegium sądu okręgowego, a z drugiej strony okoliczności, że niektórzy członkowie kolegium zostali powołani na stanowiska sędziowskie na wniosek KRS w nowym składzie, która nie daje wystarczających gwarancji niezawisłości, należy przypomnieć, że ponieważ postanowienie odsyłające stanowi podstawę postępowania przewidzianego w art. 267 TFUE, sąd krajowy jest zobowiązany wyjaśnić w tym postanowieniu odsyłającym ramy faktyczne i prawne, w jakich mieści się spór w postępowaniu głównym, oraz udzielić niezbędnych wyjaśnień co do powodów wyboru przepisów prawa Unii, o których wykładnię się zwraca, a także co do związku, jaki dostrzega on między tymi przepisami a uregulowaniami krajowymi znajdującymi zastosowanie w zawisłym przed nim sporze [zob. podobnie wyrok z dnia 4 czerwca 2020 r., C.F. (Kontrola podatkowa), C‑430/19, EU:C:2020:429, pkt 23 i przytoczone tam orzecznictwo].

56      Tymczasem w niniejszym wypadku, poza kilkoma ograniczonymi wyjaśnieniami dotyczącymi składu kolegium sądu, postanowienia odsyłające nie precyzują w wystarczający sposób krajowych ram prawnych dotyczących powoływania członków tego kolegium. Nie wyjaśniono w nich także, dlaczego konieczne jest, by Trybunał udzielił odpowiedzi na tę część pytania pierwszego w każdej z niniejszych spraw, która dotyczy składu kolegium sądu. W tych okolicznościach Trybunał nie dysponuje informacjami wystarczającymi do udzielenia użytecznej odpowiedzi na tę część pytania pierwszego w każdej z niniejszych spraw, wobec czego wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym nie spełniają w tym zakresie przesłanek określonych w art. 94 lit. a) i b) regulaminu postępowania.

57      Co się tyczy trzeciego pytania prejudycjalnego w każdej z niniejszych spraw, w którym sąd odsyłający zastanawia się nad ewentualnym istnieniem skutecznego środka prawnego dla oskarżonych w postępowaniach głównych, należy stwierdzić, że nie stanowi ono kwestii wstępnej powstałej in limine litis ani też nie jest tym bardziej niezbędne do rozstrzygnięcia spraw w postępowaniach głównych. W szczególności z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, nie wynika, by w postępowaniach głównych została podniesiona kwestia tego, czy oskarżeni mogą kwestionować prawidłowość składu orzekającego, który rozpoznaje ich sprawę.

58      W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym są dopuszczalne, z wyjątkiem części pytania pierwszego w każdej z niniejszych spraw, która dotyczy składu kolegium sądu, oraz trzeciego pytania prejudycjalnego w każdej z tych spraw.

 W przedmiocie pytań prejudycjalnych

 W przedmiocie pytania pierwszego w każdej z niniejszych spraw

59      Na wstępie należy zauważyć przede wszystkim, że chociaż poprzez pierwsze pytanie prejudycjalne w każdej z niniejszych spraw sąd odsyłający formalnie zastanawia się nad kwestią, czy okoliczność, że organowi sądu krajowego, takiemu jak kolegium tego sądu, przysługuje kompetencja do zwolnienia sędziego z obowiązku rozpoznania części lub wszystkich przydzielonych mu spraw, jest zgodna z art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, to z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, wynika, że to pytanie pierwsze dotyczy zasadniczo przepisów krajowych regulujących postępowanie, na mocy których sędzia może zostać zwolniony z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw.

60      Natomiast nawet jeśli przeniesienie sędzi, która skierowała oba rozpatrywane tu wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym z wydziału odwoławczego sądu odsyłającego, przed którym toczą się sprawy w postępowaniach głównych, do wydziału tego sądu rozpoznającego sprawy w pierwszej instancji, stanowi istotny element, który należy wziąć pod uwagę w celu zrozumienia sytuacji odzwierciedlanej przez sąd odsyłający w jego pytaniach, to te same akta sprawy nie pozwalają uznać, że pytanie pierwsze w każdej z niniejszych spraw należy rozumieć w ten sposób, że dotyczy ono również zgodności z art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE zarządzenia o przeniesieniu czy też, bardziej ogólnie, przepisów regulujących procedurę przeniesienia sędziego, takich jak te, o których mowa w postępowaniach głównych.

61      W świetle tych ustaleń należy stwierdzić, że poprzez pytanie pierwsze w każdej z niniejszych spraw sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniom krajowym, na mocy których organ sądu krajowego, taki jak kolegium sądu, może zwolnić sędziego tego sądu z obowiązku rozpoznania części lub wszystkich przydzielonych mu spraw, w sytuacji gdy uregulowania te nie określają kryteriów, którymi ten organ powinien się kierować przy podejmowaniu takiej uchwały o zwolnieniu sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy, nie nakładają obowiązku uzasadnienia tej uchwały i nie przewidują możliwości poddania wspomnianej uchwały kontroli sądowej.

62      W tym względzie należy przypomnieć, że chociaż organizacja wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich, w tym ustanowienie, skład, właściwość i funkcjonowanie sądów krajowych, należy do kompetencji tych państw, to przy wykonywaniu tej kompetencji państwa członkowskie mają obowiązek dotrzymywać zobowiązań wynikających dla nich z prawa Unii, a w szczególności z art. 19 TUE (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 44 i przytoczone tam orzecznictwo).

63      Zasada skutecznej ochrony prawnej, do której odnosi się art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, stanowi zasadę ogólną prawa Unii, wyrażoną w szczególności w art. 6 ust. 1 EKPC, któremu odpowiada art. 47 akapit drugi Karty. To ostatnie postanowienie powinno być zatem należycie uwzględnione przy dokonywaniu wykładni art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo).

64      Ponadto w zakresie, w jakim Karta zawiera prawa, które odpowiadają prawom zagwarantowanym w EKPC, art. 52 ust. 3 Karty ma na celu zapewnienie koniecznej spójności między wyrażonymi w niej prawami a odpowiadającymi im prawami gwarantowanymi przez EKPC w sposób nienaruszający autonomii prawa Unii. Zgodnie z wyjaśnieniami dotyczącymi Karty (Dz.U. 2007, C 303, s. 17) art. 47 akapit drugi Karty odpowiada art. 6 ust. 1 EKPC. Trybunał musi zatem dbać o to, aby dokonana przez niego wykładnia w niniejszych sprawach zapewniała poziom ochrony, który nie narusza poziomu ochrony gwarantowanego przez art. 6 ust. 1 EKPC, zgodnie z jego wykładnią dokonaną przez Europejski Trybunał Praw Człowieka (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 46 i przytoczone tam orzecznictwo).

65      Uściśliwszy powyższe, należy przypomnieć, po pierwsze, że na podstawie art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE każde państwo członkowskie powinno zapewnić, by organy orzekające – jako „sądy” w rozumieniu prawa Unii – w kwestiach związanych ze stosowaniem lub wykładnią tego prawa i należące w związku z tym do systemu środków odwoławczych w dziedzinach objętych prawem Unii odpowiadały wymogom skutecznej ochrony sądowej, w tym zwłaszcza wymogowi niezawisłości (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo).

66      Ów wymóg niezawisłości sędziowskiej, stanowiącej integralny element sądzenia, wchodzi w zakres istoty prawa do skutecznej ochrony sądowej oraz prawa podstawowego do rzetelnego procesu sądowego, które mają fundamentalne znaczenie jako gwarancje ochrony wszystkich praw, jakie jednostki wywodzą z prawa Unii, oraz zachowania wartości wspólnych państwom członkowskim określonych w art. 2 TUE, w szczególności wartości państwa prawnego (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 49 i przytoczone tam orzecznictwo).

67      Wspomniany wymóg niezawisłości obejmuje dwa aspekty. Pierwszy aspekt, o charakterze zewnętrznym, wymaga, aby dany organ wypełniał swoje zadania w pełni autonomicznie, bez podległości w ramach hierarchii służbowej, bez podporządkowania komukolwiek, w sposób wolny od nakazów czy wytycznych z jakiegokolwiek źródła, pozostając w ten sposób pod ochroną przed ingerencją i naciskami z zewnątrz, które mogą zagrozić niezależności osądu jego członków i wpływać na ich rozstrzygnięcia. Drugi aspekt, o charakterze wewnętrznym, łączy się z kolei z pojęciem „bezstronności” i dotyczy jednakowego dystansu do stron sporu oraz ich odpowiednich interesów w odniesieniu do jego przedmiotu. Aspekt ten wymaga przestrzegania obiektywizmu oraz braku wszelkiego interesu w rozstrzygnięciu sporu poza ścisłym stosowaniem przepisu prawa (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 50, 51 i przytoczone tam orzecznictwo).

68      O ile „zewnętrzny” aspekt niezawisłości ma zasadniczo na celu utrzymanie niezależności sądów względem władzy ustawodawczej i wykonawczej w myśl zasady podziału władz, która charakteryzuje funkcjonowanie państwa prawnego, o tyle służy on także ochronie sędziów przed nieuprawnionymi naciskami w obrębie danego sądu (zob. podobnie wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 54 i przytoczone tam orzecznictwo).

69      Należy również podkreślić, że wykonywanie funkcji sędziego musi być chronione nie tylko przed wszelkimi bezpośrednimi wpływami w formie instrukcji, ale także przed bardziej pośrednimi formami wpływu, które mogą wpływać na orzeczenia sądowe [zob. podobnie wyroki: z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 53 i przytoczone tam orzecznictwo; a także z dnia 14 listopada 2024 r., S. (Zmiana składu sądu), C‑197/23, EU:C:2024:956, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo].

70      Powyższe gwarancje niezawisłości i bezstronności wymagają istnienia zasad, w szczególności co do składu danego organu, pozwalających wykluczyć, w przekonaniu jednostek, wszelką uzasadnioną wątpliwość co do niezależności tego organu od czynników zewnętrznych oraz neutralności względem ścierających się przed nim interesów (wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 52).

71      Co więcej, Europejski Trybunał Praw Człowieka także podkreślił, że nadrzędne z punktu widzenia państwa prawnego znaczenie między innymi niezawisłości sędziowskiej i pewności prawa wymaga szczególnej jasności przepisów stosowanych w każdym wypadku i jasnych gwarancji pozwalających zapewnić obiektywność i przejrzystość, a także, przede wszystkim, uniknąć wszelkich przejawów arbitralności przy przydzielaniu sędziom poszczególnych spraw (wyrok ETPC z dnia 5 października 2010 r. w sprawie DMD GROUP, a.s. przeciwko Słowacji, CE:ECHR:2010:1005JUD001933403, § 66).

72      Po drugie, art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE wymaga również istnienia sądu „ustanowionego uprzednio na mocy ustawy” w świetle nierozerwalnych więzi, jakie istnieją między dostępem do takiego sądu a gwarancjami niezawisłości i bezstronności sędziów [zob. podobnie wyroki: z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 55 i przytoczone tam orzecznictwo; a także z dnia 14 listopada 2024 r., S. (Zmiana składu sądu), C‑197/23, EU:C:2024:956, pkt 63 i przytoczone tam orzecznictwo].

73      Tymczasem odniesienie do „sądu ustanowionego na mocy ustawy” zawarte również w art. 47 akapit drugi Karty odzwierciedla w szczególności zasadę państwa prawnego i dotyczy nie tylko podstawy prawnej samego istnienia sądu, ale także składu orzekającego w każdej sprawie oraz wszelkich innych przepisów prawa krajowego, których nieprzestrzeganie sprawia, że udział jednego lub kilku sędziów w rozpoznawaniu sprawy jest obarczony nieprawidłowością (zob. analogicznie wyrok z dnia 29 marca 2022 r., Getin Noble Bank, C‑132/20, EU:C:2022:235, pkt 121 i przytoczone tam orzecznictwo).

74      Zasady przydzielania i ponownego przydziału spraw wchodzą zatem w zakres pojęcia sądu „ustanowionego ustawą”, ponieważ nie tylko obejmuje ono podstawę prawną samego istnienia sądu, lecz również wymaga poszanowania składu orzekającego w każdej sprawie oraz istnienia wszelkich innych przepisów prawa krajowego, których nieprzestrzeganie sprawia, że udział jednego lub kilku sędziów w rozpoznawaniu sprawy jest obarczony nieprawidłowością.

75      W konsekwencji art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE wymaga w tym zakresie także tego, by przepisy regulujące obsadzanie składów orzekających umożliwiały wykluczenie jakiejkolwiek nieuprawnionej ingerencji w proces podejmowania decyzji w danej sprawie osób spoza składu orzekającego rozpoznającego tę sprawę, przed którymi strony nie mogły przedstawić swoich argumentów (zob. podobnie wyrok z dnia 11 lipca 2024 r., Hann-Invest i in., C‑554/21, C‑622/21 i C‑727/21, EU:C:2024:594, pkt 59).

76      W niniejszej sprawie wydaje się, z zastrzeżeniem ustaleń, których powinien dokonać sąd odsyłający, że art. 47b § 1 p.u.s.p. przewiduje bez dalszego doprecyzowania, iż zmiana składu sądu może nastąpić, gdy istnieje „długotrwała przeszkoda w rozpoznaniu sprawy w dotychczasowym składzie”. Tymczasem o ile art. 47b § 4 p.u.s.p. stanowi w istocie, że do czasu zakończenia tych spraw sędzia nadal rozpoznaje sprawy przydzielone mu pomimo zmiany miejsca służbowego lub delegowania go do innego sądu, o tyle art. 47b § 5 p.u.s.p. określa, że kolegium właściwego sądu może zwolnić go z obowiązku rozpoznania spraw, przy czym nie wskazuje obowiązujących w tym zakresie kryteriów. Wreszcie zgodnie z art. 47b § 6 p.u.s.p. kolegium sądu dysponuje również możliwością zwolnienia sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy w przypadku przeniesienia go do innego wydziału, z tym że także ta możliwość nie została obwarowana żadnym precyzyjnym kryterium.

77      Należy zatem stwierdzić, że uregulowania krajowe, takie jak opisane w poprzednim punkcie niniejszego wyroku, nie tylko nie przewidują obiektywnych kryteriów regulujących możliwość zwolnienia sędziego z obowiązku rozpoznania jednej lub większej liczby przydzielonych mu spraw, ale też zezwalają kolegium danego sądu na zwolnienie sędziego z obowiązku rozpoznania jego spraw bez konieczności uzasadnienia takiej uchwały. Odniesienie do istnienia „długotrwałej przeszkody w rozpoznaniu sprawy w dotychczasowym składzie” jest bowiem zbyt ogólnikowe, aby można było uznać, że pozwala ono uniknąć wszelkiej arbitralności przy podejmowaniu decyzji o zmianie składu sądu. Ponadto rząd polski potwierdził na rozprawie przed Trybunałem, że prawo polskie nie nakłada żadnego obowiązku uzasadnienia zwolnienia sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy na podstawie art. 47b §§ 5 i 6 p.u.s.p.

78      Dodatkowo, jeśli chodzi o zwolnienie z obowiązku rozpoznania sprawy w kontekście postępowań głównych, z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, wynika, że uchwała kolegium, na mocy której tego dokonano w tych postępowaniach, pozbawiona jest jakiegokolwiek uzasadnienia.

79      Co więcej, wydaje się, że ta uchwała kolegium sądu nie znajduje uzasadnienia w zarządzeniu o przeniesieniu sędziego, na mocy którego prezes Sądu Okręgowego w Słupsku zdecydował w dniu 13 października 2021 r. na podstawie art. 22a § 4 p.u.s.p. o przeniesieniu sędzi, która skierowała rozpatrywane tu wnioski, do innego wydziału tego sądu.

80      Po pierwsze bowiem, w uzasadnieniu tego zarządzenia wskazano lakonicznie na konieczność „zapewnienia sprawnego funkcjonowania II Wydziału Karnego i VI Wydziału Karnego Odwoławczego” Sądu Okręgowego w Słupsku.

81      Po drugie, uchwała kolegium została przyjęta dwa dni przed wydaniem zarządzenia o przeniesieniu.

82      Ponadto, co się tyczy przeniesienia sędziego bez jego zgody do innego sądu lub przeniesienia sędziego bez jego zgody między dwoma wydziałami tego samego sądu, Trybunał orzekł już, że takie przeniesienia mogą stanowić środek służący kontrolowaniu treści orzeczeń sądowych, ponieważ nie tylko mogą one wpływać na zakres spraw przydzielanych danym sędziom do rozpoznania i prowadzenie spraw, które mają oni w swoim referacie, ale również mogą one mieć istotne następstwa dla życia i kariery tych sędziów oraz wywoływać skutki analogiczne do tych, z którymi wiążą się kary dyscyplinarne [wyrok z dnia 6 października 2021 r., W.Ż. (Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego – Powołanie), C‑487/19, EU:C:2021:798, pkt 115].

83      Tymczasem w podobny sposób zwolnienie sędziego z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, w sytuacji gdy właściwe przepisy krajowe nie określają obiektywnych kryteriów pozwalających na uregulowanie takiej możliwości, a co więcej, gdy nie jest wymagane uzasadnianie uchwały o takim zwolnieniu, nie daje podstaw, by wykluczyć, że to zwolnienie mogło być arbitralne, a nawet mogło stanowić ukrytą karę dyscyplinarną. Jest tak tym bardziej, w przypadku gdy po takim zwolnieniu z obowiązku rozpoznania sprawy następuje przeniesienie danego sędziego do innego wydziału tego samego sądu.

84      Tym samym środki organizacyjne polegające na zwolnieniu z obowiązku rozpoznania sprawy, takie jak rozpatrywane w kontekście postępowań głównych, których stosowanie nie jest obwarowane wystarczająco precyzyjnymi kryteriami i nie podlega obowiązkowi wystarczającego uzasadnienia, mogą budzić wątpliwości co do tego, czy zwolnienie z obowiązku rozpoznania spraw, a następnie przeniesienie nie nastąpiło w odpowiedzi na wcześniejsze czynności podejmowane przez danego sędziego.

85      W związku z tym, aby nie pozostawiać miejsca na arbitralność, która mogłaby wynikać z nieprzejrzystej procedury zdolnej naruszyć zasady niezawisłości i nieusuwalności sędziów, ważne jest, aby przepisy krajowe regulujące zwolnienie sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy przewidywały obiektywne i jasno określone kryteria, na podstawie których sędzia może zostać zwolniony z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, jak również obowiązek uzasadniania uchwał w tym przedmiocie, w szczególności w przypadku zwolnienia sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy bez jego zgody, tak aby zagwarantować, że niezawisłość sędziowska nie będzie zagrożona z powodu nieuprawnionych nacisków z zewnątrz.

86      W świetle powyższych rozważań odpowiedź na pierwsze z pytań zadanych w każdej z niniejszych spraw winna brzmieć: art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniom krajowym, na mocy których organ sądu krajowego, taki jak kolegium sądu, może zwolnić sędziego tego sądu z obowiązku rozpoznania części lub wszystkich przydzielonych mu spraw, w sytuacji gdy uregulowania te nie przewidują kryteriów, którymi ten organ powinien kierować się przy podejmowaniu takiej uchwały o zwolnieniu z obowiązku rozpoznania sprawy, i nie nakładają obowiązku uzasadnienia tej uchwały.

 W przedmiocie pytania drugiego w każdej z niniejszych spraw

87      Poprzez pytanie drugie w każdej z niniejszych spraw sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE i zasadę pierwszeństwa prawa Unii należy interpretować w ten sposób, że nakładają one na sąd krajowy i każdy inny organ danego państwa członkowskiego obowiązek odstąpienia od stosowania, po pierwsze, uchwały kolegium tego sądu o zwolnieniu sędziego wspomnianego sądu z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, a po drugie, innych aktów wydanych w jej następstwie, takich jak zarządzenia o ponownym przydzieleniu tych spraw, w przypadku gdy uchwała ta została przyjęta z naruszeniem art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE.

88      W tym względzie należy przypomnieć, że w myśl utrwalonego orzecznictwa zasada pierwszeństwa prawa Unii ustanawia prymat prawa Unii nad prawem państw członkowskich. Zasada ta nakłada zatem na wszystkie organy państw członkowskich obowiązek zapewnienia pełnej skuteczności poszczególnych norm prawa Unii, a prawo państw członkowskich nie może mieć wpływu na skuteczność przyznaną tym różnym normom w obrębie terytorium tych państw [wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 61 i przytoczone tam orzecznictwo].

89      A zatem wspomniana zasada wymaga między innymi, aby sąd krajowy, którego zadaniem jest stosowanie, w ramach jego właściwości, przepisów prawa Unii, zapewnił pełną skuteczność wymogów tego prawa w zawisłym przed nim sporze, odstępując w razie potrzeby od stosowania, z mocy własnych uprawnień, wszelkich uregulowań lub praktyk krajowych, które są sprzeczne z bezpośrednio skutecznym przepisem prawa Unii, bez konieczności żądania uprzedniego zniesienia tych uregulowań lub praktyk w drodze ustawodawczej lub w jakimkolwiek innym trybie konstytucyjnym ani bez konieczności oczekiwania na takie zniesienie [wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo].

90      Otóż Trybunał orzekł już, że art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, interpretowany w świetle art. 47 Karty, który nakłada na państwa członkowskie jasny i precyzyjny obowiązek osiągnięcia rezultatu, który jest bezwarunkowy, jeśli chodzi o niezawisłość i bezstronność sądów, do których należy dokonywanie wykładni i stosowanie prawa Unii, oraz o wymóg, ażeby sądy te były uprzednio ustanowione na mocy ustawy, wywołuje skutek bezpośredni, który wiąże się z odstąpieniem od stosowania wszelkich obowiązujących w prawie krajowym przepisów, orzecznictwa lub praktyki sprzecznych z tymi postanowieniami prawa Unii, zgodnie z ich wykładnią dokonaną przez Trybunał [wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 63 i przytoczone tam orzecznictwo].

91      Z utrwalonego orzecznictwa wynika również, że nawet w braku krajowych środków ustawodawczych, które położyłyby kres uchybieniu stwierdzonemu przez Trybunał, do sądów krajowych należy podjęcie wszelkich działań w celu ułatwienia osiągnięcia pełnej skuteczności prawa Unii zgodnie z wnioskami zawartymi w wyroku stwierdzającym to uchybienie. Ponadto sądy te są zobowiązane, zgodnie z zasadą lojalnej współpracy przewidzianą w art. 4 ust. 3 TUE, do usunięcia sprzecznych z prawem skutków naruszenia prawa Unii [wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 64 i przytoczone tam orzecznictwo].

92      W celu dopełnienia obowiązków przypomnianych w pkt 88–91 niniejszego wyroku sąd krajowy powinien zatem odstąpić od stosowania aktu, takiego jak uchwała kolegium tego sądu, na mocy którego z naruszeniem art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE postanowiono o zwolnieniu sędziego tego sądu z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, w przypadku gdy z punktu widzenia danej sytuacji procesowej jest to nieodzowne dla zagwarantowania pierwszeństwa prawa Unii [zob. analogicznie wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo].

93      Ponieważ ostateczna ocena okoliczności faktycznych oraz zastosowanie i dokonanie wykładni prawa krajowego należy w ramach postępowania, o którym mowa w art. 267 TFUE, wyłącznie do sądu odsyłającego, w gestii tego sądu będzie pozostawało ustalenie, w sposób ostateczny, konkretnych konsekwencji wynikających w postępowaniach głównych z zasady przypomnianej w poprzednim punkcie. Jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunał może na podstawie informacji zawartych w aktach sprawy dostarczyć temu sądowi elementów wykładni prawa Unii, które mogą być dla niego w tym celu przydatne [wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 66 i przytoczone tam orzecznictwo].

94      W tym względzie z odpowiedzi na pytanie pierwsze w każdej z niniejszych spraw wynika, że art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE stoi na przeszkodzie przepisom krajowym regulującym zwolnienie sędziego z obowiązku rozpoznania sprawy, takim jak te opisane przez sąd odsyłający.

95      Otóż w tego rodzaju sytuacji skład orzekający powinien móc zasadnie odstąpić od stosowania jakiejkolwiek uchwały wydanej na podstawie tych przepisów i w rezultacie kontynuować rozpoznanie spraw w postępowaniach głównych w tym samym składzie bez przeszkód ze strony organów sądowych mających kompetencje w zakresie wyznaczania i zmiany składów orzekających sądu krajowego [zob. podobnie wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 72 i przytoczone tam orzecznictwo].

96      W takim wypadku organy sądowe mające kompetencje w zakresie wyznaczania i zmiany składów orzekających sądu krajowego powinny odstąpić od stosowania takiej uchwały [zob. podobnie wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., YP i in. (Uchylenie immunitetu sędziowskiego i zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych), C‑615/20 i C‑671/20, EU:C:2023:562, pkt 80 i przytoczone tam orzecznictwo].

97      W świetle powyższego odpowiedź na pytanie drugie w każdej z niniejszych spraw winna brzmieć: art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE i zasadę pierwszeństwa prawa Unii należy interpretować w ten sposób, że nakładają one na sąd krajowy obowiązek odstąpienia od stosowania uchwały kolegium tego sądu o zwolnieniu sędziego wspomnianego sądu z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, a także innych aktów wydanych w jej następstwie, takich jak zarządzenia o ponownym przydzieleniu tych spraw, w przypadku gdy uchwała ta została przyjęta z naruszeniem art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE. Organy sądowe mające kompetencje w zakresie wyznaczania i zmiany składów orzekających sądu krajowego powinny odstąpić od stosowania takiej uchwały.

 W przedmiocie kosztów

98      Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje:

1)      Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniom krajowym, na mocy których organ sądu krajowego, taki jak kolegium sądu, może zwolnić sędziego tego sądu z obowiązku rozpoznania części lub wszystkich przydzielonych mu spraw, w sytuacji gdy uregulowania te nie przewidują kryteriów, którymi ten organ powinien się kierować przy podejmowaniu takiej uchwały o zwolnieniu z obowiązku rozpoznania sprawy, i nie nakładają obowiązku uzasadnienia tej uchwały.

2)      Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE i zasadę pierwszeństwa prawa Unii

należy interpretować w ten sposób, że:

nakładają one na sąd krajowy obowiązek odstąpienia od stosowania uchwały kolegium tego sądu o zwolnieniu sędziego wspomnianego sądu z obowiązku rozpoznania przydzielonych mu spraw, a także innych aktów wydanych w jej następstwie, takich jak zarządzenia o ponownym przydzieleniu tych spraw, w przypadku gdy uchwała ta została przyjęta z naruszeniem art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE. Organy sądowe mające kompetencje w zakresie wyznaczania i zmiany składów orzekających sądu krajowego powinny odstąpić od stosowania takiej uchwały.