Wyrok z dnia 2009-01-14 sygn. V KK 245/08

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V KK 245/08

W Y R O K

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2009 r. 

Sąd Najwyższy w składzie:

                    SSN Piotr Hofmański (przewodniczący)

                    SSN Edward Matwijów (sprawozdawca)

                    SSA del. do SN Jolanta Śpiechowicz

                    Protokolant Joanna Sałachewicz

przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Zbigniewa Siejbika

w sprawie S. P.

skazanego z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie

w dniu 14 stycznia 2009 r.

kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Okręgowego w P.

z dnia 19 lutego 2008 r., sygn. akt IV Ka (...)

utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w G.

z dnia 11 maja 2007 r., sygn. akt II K (...)

1. uchyla zaskarżony wyrok w części w jakiej utrzymano wyrok sądu pierwszej instancji w zakresie rozstrzygnięcia o środkach karnych i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w P. do ponownego rozpoznania,
2. oddala kasację w pozostałym zakresie,
3. zasądza zwrot opłaty od kasacji wniesionej przez S. P.

U Z A S A D N I E N I E

Wyrokiem z dnia 11 maja 2007 r., sygn. akt: II K (...), Sąd Rejonowy w G. uznał S. P. za winnego tego, że w okresie od 20 maja 2002 r. do 15 listopada 2002 r. oraz od 28 stycznia 2005 r. do 11 listopada 2005 r. w G., woj. wielkopolskiego, działając w krótkich odstępach czasu, popełnił ciąg przestępstw polegających na tym, że jako Prezes Zarządu A. sp. z o.o. oraz jako wspólnik „M.” sp. jawna, a w okresie od 9 lipca 2005 r. do 11 października 2005 r., podając się za szefa firmy „A.” sp. z o.o., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem szereg osób wymienionych w wyroku w ten sposób, że nie mając zamiaru wywiązania się ze zobowiązań pobrał od nich żyto, dokonując zakupu na przedłużony termin płatności, po czym należnych zobowiązań nie uregulował wcale, bądź uregulował w niepełnej wysokości, a pobranego towaru nie zwrócił, tj. ciągu przestępstw z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 4 lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 415 § 1 k.p.k. Sąd orzekł o zobowiązaniu oskarżonego do wyrównania szkody pokrzywdzonym. Na podstawie art. 41 § 1 i 2 k.k. orzeczono wobec skazanego zakaz pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego i zakaz prowadzenia działalności gospodarczej na okres 5 lat.

Na podstawie art. 50 k.k. orzeczono podanie wyroku do publicznej wiadomości w gazecie „Życie Gostynia”.

W apelacji od tego wyroku obrońca skazanego zarzucił:

a) obrazę prawa materialnego, tj. art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 k.k. wskutek błędnego przyjęcia, iż oskarżony działał w celu i z zamiarem pokrzywdzenia swoich wierzycieli;

b) obrazę przepisów postępowania, która miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a w szczególności:

- naruszenie art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k., art. 410 k.p.k. i 4 k.p.k. wskutek oparcia orzeczenia o winie oskarżonego tylko na dowodach obciążających i pominięcie dowodów korzystnych,

- naruszenie treści art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k., art. 410 k.p.k. i 4 oraz 6 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. wskutek ustalenia okoliczności faktycznych sprawy na podstawie niekompletnego materiału dowodowego, z pominięciem konieczności przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność, jak kształtowała się koniunktura w przemyśle zbożowym w okresie objętym aktem oskarżenia,

- naruszenie treści art. 391 k.p.k. wskutek nie odczytania na rozprawie części powołanych w sprawie świadkom zeznań tych świadków złożonych w postępowaniu przygotowawczym, w sytuacji gdy świadkowie ci zeznali odmiennie niż poprzednio oraz pewnych okoliczności nie pamiętali,

c) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, który miał istotny wpływ na treść tego wyroku, polegający w szczególności na nietrafnym i sprzecznym ze zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym ustaleniu i przyjęciu, iż odbiorcy mąki nie zalegali z płatnościami za zakupioną mąkę od A. sp. z o.o.;

d) naruszenie prawa materialnego w zakresie orzeczonej kary, tj. naruszenie treści art. 53 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 5 k.p.k.

W konsekwencji tych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w G. i uniewinnienie S. P. od popełnienia zarzuconych mu czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Wyrokiem z dnia 19 lutego 2008 r., sygn. akt: IV Ka (...) Sąd Okręgowy w P. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie.

W kasacji wniesionej przeciwko całości wyroku sądu odwoławczego obrońca skazanego zarzucił:

1. rażące naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

- art. 91 § 1 k.k. przez jego niewłaściwe zastosowanie i nietrafne uznanie, iż S. P. popełnił ciąg przestępstw, podczas gdy przestępstwa, za które został skazany, nie zostały popełnione w „krótkich odstępach czasu” w rozumieniu art. 91 § 1 k.k.;

- art. 286 § 1 k.k. poprzez jego niewłaściwą wykładnię i przyjęcie, że wyrównanie szkody nie wpływa na ocenę prawno-karną czynu zakwalifikowanego z art. 286 § 1 k.k., pomimo jednoczesnego uznania, że przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. jest przestępstwem materialnym, co w konsekwencji spowodowało niezasadne przyjęcie, iż postać zamiaru nie jest istotną dla oceny czynu kwalifikowanego z art. 286 § 1 k.k.;

- art. 39 pkt 2 k.k. w zw. z art. 41 § 4 k.k. poprzez orzeczenie środka karnego zakazu pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego, tj. orzeczenie środka karnego nieznanego ustawie art. - 439 § 1 pkt 5 k.p.k.;

- art. 41 § 2 k.k. poprzez orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, bez precyzyjnego określenia zakresu przedmiotowego tegoż zakazu, co miało istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, gdyż w konsekwencji wymierzono karę (środek karny) z przekroczeniem zakresu przedmiotowego, w jakim mogła zostać orzeczona;

2. rażącą obrazę przepisów prawa procesowego, tj.

- art. 438 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. oraz art. 6 k.p.k. polegającą na uznaniu za nieistotne dowodów, o których przeprowadzenie wnosił obrońca, co skutkowało nietrafnym ustaleniem, że oskarżony rzekomo nie zamierzał wywiązać się z podjętych zobowiązań wobec kontrahentów;

- art. 455 k.p.k. wskutek nieuwzględnienia i zaakceptowania błędnej kwalifikacji prawnej zarzuconych czynów, polegającej na błędnym przyjęciu, iż oskarżony popełnił ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. oraz przyjęcie, iż te ciągi przestępstw oraz pozostałe przestępstwa wskazane w wyroku składają się na jeden ciąg przestępstw, podczas gdy w świetle przyjętych ustaleń faktycznych możliwe jest jedynie przyjęcie czynu ciągłego, a w konsekwencji kwalifikacji z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art.12 k.k.

W następstwie powyższych zarzutów obrońca skazanego wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego i utrzymanego nim w mocy wyroku Sądu Rejonowego w G. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Kasacja obrońcy skazanego jest zasadna w tej części, w jakiej Sąd Odwoławczy, z rażącą obrazą art. 41 § 1 i 2 k.k., zaaprobował wyrok sądu pierwszej instancji w zakresie rozstrzygnięcia o wszystkich środkach karnych.

Art. 41 § 1 k.k. zawiera dwa zakazy, a mianowicie zakaz wykonywania określonego zawodu oraz zakaz zajmowania określonego stanowiska. Są to dwa oddzielne środki karne, które mogą być oddzielnie orzekane po uprzednim ustaleniu, że sprawca przy popełnieniu przestępstwa nadużył stanowiska lub zawodu albo że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem.

Sąd decydując się na orzeczenie środka karnego wskazanego w art. 41 § 1 k.k. musi określić nie tylko czasowy zakres zakazu (wymóg z art. 43 § 1 k.k.), ale przede wszystkim precyzyjnie wskazać jego zakres przedmiotowy. Przy językowym rozumieniu takich pojęć jak „określony” i „stanowisko”, zakaz z art. 41 § 1 k.k. powinien zostać sformułowany przez sąd w taki sposób, by wskazywał konkretne stanowisko, oznaczone przez wskazanie pełnionej funkcji bądź zajmowanej pozycji w ściśle określonej dziedzinie życia państwowego, społecznego, a także prywatnego, w związku z którą doszło do popełnienia przestępstwa.

Podobnie zakaz wykonywania zawodu musi być tak określony w treści orzeczenia, by rodzaj wymierzonej w ten sposób dolegliwości był wskazany w sposób precyzyjny. W tej sprawie tak się nie stało.

Sąd Rejonowy w G. orzekł na podstawie art. 41 § 1 k.k. wobec skazanego S. P. środek karny w postaci zakazu pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego, które to rozstrzygnięcie, pomimo że wydane zostało z rażącą obrazą prawa materialnego, a mianowicie art. 41 § 1 k.k., zostało następnie utrzymane w mocy przez Sąd odwoławczy.

Zgodzić się należy z autorem kasacji, iż art. 39 pkt 2 k.k. oraz art. 41 § 1 k.k. nie wymieniają środka karnego w postaci zakazu pełnienia funkcji. Zgodnie ze Słownikiem PWN słowo „funkcja” posiada wiele znaczeń. Pomimo, że znaczenie słowa „funkcja” niekiedy zbieżne jest do kodeksowego pojęcia stanowiska lub zawodu, to jednak nie może ono być utożsamiane z tymi określeniami wymienionymi na gruncie art. 41 § 1 k.k. i używane zamiennie.

Sąd odwoławczy w ramach kontroli, nie dostrzegając, że kwestionowane orzeczenie jest pozbawione elementu precyzującego zajmowania jakiego stanowiska lub wykonywania jakiego zawodu w spółkach prawa handlowego ma dotyczyć zakaz, nie wypełnił ciążącego na nim z mocy ustawy obowiązku wyjścia poza granice zaskarżenia i zbadania sprawy w zakresie w jakim jest zobowiązany do działania z urzędu. Należy zauważyć, że w zwykłym środku odwoławczym uchybienie to nie było wprawdzie podnoszone jako zarzut naruszenia prawa materialnego, ale w uzasadnieniu apelacji zawarte było żądanie odstąpienia od stosowania wobec oskarżonego przepisu art. 41 § 1 i 2 k.k. Zagadnienie orzeczenia środka karnego wobec oskarżonego S. P. pomimo, że znalazło się w obszarze zaskarżenia rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji, nie zostało skorygowane przez Sąd odwoławczy, lecz z obrazą art. 41 § 1 k.k. zaaprobowane przez tenże sąd.

Wbrew stanowisku obrońcy, obraza art. 41 § 1 k.k., wobec orzeczenia środka karnego w postaci zakazu pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego, nie stanowiła bezwzględnej przyczyny określonej w art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k., na którą powołał się skarżący, bowiem w sprawie niniejszej nie został orzeczony środek karny nieprzewidziany w ogóle w systemie polskiego prawa karnego, tj. niewymieniony w katalogu środków karnych.

Orzeczony w przedmiotowej sprawie, w takim kształcie, środek karny uzasadniał podniesienie zarzutu rażącego naruszenia prawa materialnego (art. 438 pkt 1 k.p.k.), w wypadku wykazania możliwości istotnego wpływu tego naruszenia prawa na treść orzeczenia (art. 523 § 1 k.p.k.).

Zgodzić się należy z autorem kasacji, że sąd, decydując się na orzeczenie środka karnego wskazanego w art. 41 § 2 k.k., musi również i w takim przypadku precyzyjnie wskazać zakres przedmiotowy tegoż zakazu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2006 r., sygn. IV KK 18/06, LEX nr 17364).

Wymaganie określoności sformułowane przez ustawodawcę w art. 39 pkt 2 k.k. – in fine i w art. 41 § 2 k.k. – w odniesieniu do działalności gospodarczej oznacza bowiem, że w oparciu o te przepisy nie jest możliwe całkowite wyłączenie aktywności gospodarczej oskarżonego. Ustawodawca, kiedy zamierza wprowadzić możliwość wykluczenia jakiejkolwiek działalności oskarżonego, w całym obszarze objętym środkiem karnym – wyraźnie to zaznacza w przepisie normującym zasady orzekania tego zakazu. Tak uczynił np. w odniesieniu do zakazu zajmowania stanowisk i wykonywania zawodów (wszelkich lub określonych) – art. 41 § 1a k.k., prowadzenia pojazdów mechanicznych (wszelkich lub określonego rodzaju) – art. 42 § 2 k.k.

Skoro natomiast w art. 41 § 2 k.k. została przewidziana możliwość orzekania zakazu prowadzenia działalności gospodarczej tylko określonego rodzaju i to jeszcze w powiązaniu z dodatkowymi warunkami, to jest oczywiste, że orzekając zakaz przewidziany w tym przepisie, sąd jest zobowiązany do ścisłego przestrzegania tych ograniczeń.

W niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji, orzekając na podstawie art. 41 § 2 k.k. wobec S. P. środek karny w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, a Sąd odwoławczy, aprobując takie rozstrzygnięcie i nie dostrzegając tego, że jest ono pozbawione elementu precyzującego przedmiotowy zakres działalności gospodarczej, rażąco uchybiły treści tegoż przepisu.

Przedstawione powyżej uchybienia miały istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia w zakresie orzeczonych środków karnych, gdyż w konsekwencji orzeczone zostały środki z przekroczeniem zakresu przedmiotowego, w jakim mogły zostać wymierzone.

Z tych też powodów, zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w P., w części dotyczącej orzeczenia środków karnych z art. 41 § 1 i 2 k.k., należało uchylić i w tym zakresie sprawę S. P. przekazać Sądowi odwoławczemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy w uchylonym zakresie, uwzględniając powyższe zapatrywania, Sąd Okręgowy powinien rozważyć sposób sprecyzowania wobec S. P. zakresu działalności gospodarczej, objętej zakazem przewidzianym w art. 39 pkt 2 k.k. in fine tak, aby odpowiadał on wymogowi określoności przewidzianemu w art. 41 § 2 k.k.

Również, zgodnie z treścią art. 41 § 1 k.k., w sposób precyzyjny powinien Sąd wskazać, jakiego to konkretnie stanowiska nie może zajmować bądź też wykonywać zawodu w spółkach prawa handlowego skazany S. P..

W ocenie Sądu Najwyższego nie zasługiwały na uwzględnienie pozostałe zarzuty, które zostały wywiedzione w kasacji.

W odniesieniu do zarzutu obrazy art. 286 § 1 k.k. wskutek uznania, że dokonywanie przez skazanego częściowej spłaty zadłużenia wyklucza przyjęcie zamiaru bezpośredniego, niezbędnego do przypisania sprawcy przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., to stwierdzić należy, iż jest to zarzut całkowicie chybiony.

Zarzut ten był już podniesiony w apelacji, a Sąd Okręgowy odniósł się do tego zarzutu zgodnie z obowiązującymi przepisami i trafnie wskazał, że prawidłowej oceny zachowania skazanego S. P. na płaszczyźnie art. 286 § 1 k.k. w niczym nie zmienia fakt, że pod naciskiem niektórych wierzycieli dokonywał on częściowej spłaty zadłużenia.

W uzasadnieniu kasacji na poparcie tego zarzutu, poza powtórzeniem argumentacji zawartej w apelacji, skarżący nie wykazał wadliwości zaaprobowania tego stanowiska przez Sąd Okręgowy.

Nie można podzielić poglądu autora kasacji, iż podnoszony przez niego zarzut naruszenia art. 167 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. oraz art. 6 k.p.k. stanowił rażące naruszenie powołanych przepisów procedury karnej, które miało istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia.

W ocenie Sądu Najwyższego jest to powielony zarzut apelacji, do którego Sąd Okręgowy w P. odniósł się z należytą starannością wskazując, dlaczego aprobuje decyzję Sądu pierwszej instancji w przedmiocie oddalenia wniosku dowodowego obrońcy o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z dziedziny ekonomi i gospodarki żywnościowej.

Zawartą w uzasadnieniu Sądu Okręgowego argumentację, że nie zachodziła konieczność zasięgania opinii wnioskowanego przez obrońcę biegłego celem ustalenia istniejącej koniunktury na rynku zbożowo – młynarskim, należało uznać za prawidłową. Nie naruszała ona ani konstytucyjnej zasady prawa oskarżonego do obrony ani też zasady obiektywizmu.

Transakcje z dostawami zboża, będące przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie, były zawierane przez skazanego już w czasie pół milionowego zadłużenia jego firmy. W tym kontekście bez znaczenia były ustalenia w zakresie aktualnej koniunktury na rynku zbożowym poczynione przez biegłego. Jak trafnie zauważył Sąd Okręgowy, wahania koniunktury oraz opóźnienia w płatnościach ze strony kontrahentów, nie mogą w żadnym wypadku być powodem zaciągania nowych zobowiązań, bez zamiaru wywiązania się z nich.

Co do zarzutu podniesionego w pkt 1 i ściśle z nim związanego zarzutu w pkt 5 kasacji, stwierdzić należy, iż wskazane w nich uchybienia nie mogły skutkować rezultatu oczekiwanego przez autora kasacji, aczkolwiek zawarta na ich poparcie w uzasadnieniu kasacji argumentacja nie jest całkowicie pozbawiona racji.

Ma rację skarżący, iż przyjęta przez Sąd pierwszej instancji ocena prawna czynu przypisanego skazanemu jako jednego ciągu przestępstw z art. 286 § 1 k.k. oraz art. 91 § 1 k.k., którego dopuścił się on w okresie od 20 maja 2002 r. do 25 listopada 2002 r. oraz od 28 stycznia 2005 r. do 11 października 2005 r. budzi wątpliwości z wielu względów.

Art. 91 § 1 k.k. normuje zasadę wymiaru kary przy uznaniu dwóch lub więcej przestępstw za jeden ciąg.

Przytaczając podstawę kwalifikacji prawnej należy powołać tylko przepis części szczegółowej Kodeksu karnego, określający znamiona przestępstwa. Nie jest dopuszczalne powoływanie w tym miejscu art. 91 § 1 k.k. ponieważ nie wpływa on na proces kwalifikacji prawnej czynu. Ten przepis ustawy karnej należy powoływać tylko przy wymiarze kary.

Ciąg przestępstw, o którym mowa w art. 91 § 1 k.k. powinien być szczegółowo opisany.

Warunkiem koniecznym do przyjęcia ciągu przestępstw jest ustalenie, że przestępstwa te popełnione zostały w krótkich odstępach czasu (oprócz tego, że zostały popełnione w podobny sposób i realizują znamiona tego samego typu czynu zabronionego). Funkcją tego warunku jest przyjęcie ciągu przestępstw w sytuacji, gdy pewną działalność sprawcy, przy wymiarze kary, należałoby potraktować jako jedną całość. Nasuwa się w związku z tym pytanie, czy ponad dwuletnia przerwa w działalności przestępczej S. P. (od 25 listopada 2002 r. do 28 stycznia 2005 r.), to odstęp czasu nie przekraczający rozsądnych granic jedności zachowania, pozwalający na przyjęcie wszystkich popełnionych przez niego przestępstw określonych w art. 286 § 1 k.k. w ramach ciągu przestępstw, o którym mowa w art. 91 § 1 k.k.

W świetle przytoczonych wyżej powodów należałoby zgodzić się z zarzutami autora kasacji, co do wadliwej oceny prawnej zachowania skazanego na płaszczyźnie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., jako jednego ciągu przestępstw z art. 286 § 1 k.k. popełnionych jednorazowo i w ramach kilku ciągów, o których mowa w art. 91 § 1 k.k.

Autor kasacji wywodzi, iż ocena prawna 73 przestępstw z art. 286 § 1 k.k. popełnionych przez skazanego S. P., powinna być dokonana na płaszczyźnie art. 12 k.k. i w takim kierunku Sąd Okręgowy powinien dokonać z urzędu zmiany kwalifikacji prawnej czynu skazanego (art. 455 k.p.k.).

Skarżący nie dostrzega jednak, że i przy takiej konstrukcji prawnej czynów skazanego, pomiędzy jego zachowaniami musi zachodzić również warunek krótkiego odstępu czasu, nie mówiąc już o tym, że czyn ciągły (art. 12 k.k.) w przeciwieństwie do ciągu przestępstw jest objęty ponadto jednością z góry powziętego zamiaru.

Wnikliwa analiza motywów zawartych w obu orzeczeniach wydanych w przedmiotowej sprawie prowadzi do wniosku, że tych wszystkich przesłanek niezbędnych do wykazania, że przypisane S. P. przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., zostały popełnione w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, nie da się zasadnie wywieść na tle poczynionych faktycznych ustaleń wyrokowych. Brak zaistnienia tych przesłanek uniemożliwia przyjęcie proponowanej przez skarżącego konstrukcji jednego przestępstwa ciągłego, o którym mowa w art. 12 k.k.

Aprobując, niewątpliwie wadliwą konstrukcję prawną czynów S. P. dokonaną przez Sąd pierwszej instancji, który z obrazą art. 91 § 1 k.k. przyjął jeden ciąg przestępstw, Sąd odwoławczy nie mógł w trybie art. 455 k.p.k. zmienić dotychczasowej oceny prawnej. Przyjmując, że przypisane oskarżonemu 73 oszustwa stanowiły czyny ciągłe lub ciągi przestępstw, ewentualnie że należałoby zastosować obie te konstrukcje prawne łącznie, w każdej z tych sytuacji zachodziłaby potrzeba wymierzenia kar jednostkowych, a następnie kary łącznej.

Wobec wniesienia apelacji na korzyść skazanego, każda taka zmiana oceny prawnej, o której była mowa w niniejszej sprawie stanowiłaby poprawienie kwalifikacji prawnej na niekorzyść, co naruszałoby zakaz reformationis in peius.

Oczywistym jest, że zmiana kwalifikacji prawnej czynów przypisanych skazanemu, w świetle której w miejsce dotychczas wymierzonej kary zachodzi potrzeba wymierzenia kilku kar jednostkowych, a następnie kary łącznej, jest zmianą na niekorzyść.

Taka ingerencja Sądu Odwoławczego w trybie art. 455 k.p.k. jest dopuszczalna w zakresie poprawienia kwalifikacji prawnej na niekorzyść oskarżonego, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów wtedy tylko, gdy nie nastąpi zmiana ustaleń faktycznych i wniesiono na jego niekorzyść środek zaskarżenia.

Zarzut rażącej obrazy art. 455 k.p.k., z przedstawionych wyżej powodów, nie zasługuje przeto również na uwzględnienie.

Mając na uwadze powyższe należało orzec jak na wstępie.