Dostęp do akt w trybie dostępu do informacji publicznej; informacje o konkretnej sprawie o charakterze indywidualnym
Dostęp do akt ( art. 156 k.p.k.) Kryteria przedmiotowe informacji publicznej (art. 6 u.d.i.p.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Akta sądowe jako zbiór różnego rodzaju informacji, tj. takich które są informacją publiczną, i takich, które jej nie stanowią, nie są w całości informacją publiczną i nie powinny być co do zasady w całości udostępniane. Powyższe nie oznacza, że poszczególne informacje zawarte w dokumentach urzędowych, precyzyjnie określone, a znajdujące się w aktach zakończonego postępowania karnego nie będą podlegać u.d.i.p. jako nośnik konkretnej informacji. Uznanie, że akta sądowe jako zbiór dokumentów i informacji nie stanowią w całości informacji publicznej, nie ogranicza prawa do informacji. Wnioskodawca może bowiem wskazać we wniosku konkretną interesującą go informację zawartą w aktach, co pozwoli zobowiązanemu podmiotowi udzielić tej informacji lub wydać decyzję o odmowie na podstawie art. 16 u.d.i.p.
Regulacja k.p.k. mieści się w pojęciu "przepisy innych ustaw", o którym mowa w art. 1 ust. 2 u.d.i.p., określającym odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi"(...) (por. wyroki NSA z dnia 15 grudnia 2021 r., III OSK 4343/21, z dnia 19 grudnia 2019 r., I OSK 357/19 oraz z dnia 25 maja 2017 r., I OSK 1399/15)".
Uregulowanie w przepisach innych ustaw trybu i zakresu dostępu do informacji publicznej nie zobowiązuje organu do wydania decyzji w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej na podstawie art. 16 ust. 1 u.d.i.p. Podstawa normatywna w tym zakresie znajduje się w art. 1 ust. 2 u.d.i.p., który stanowi: "przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi" (por. wyrok NSA z dnia 23 października 2024 r III OSK 1342/24). Nawet jeżeli osoba zainteresowana domaga się wydania konkretnych dokumentów z akt sprawy karnej (dyscyplinarnej), to choćby miały one status informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, również w tym zakresie zasady ich udostępniania uregulowane są przepisami k.p.k. Każdy taki dokument należy bowiem traktować przede wszystkim w kategoriach odpisu (kopii) wydawanej z akt sprawy, niekoniecznie zaś informacji publicznej w nich się znajdującej.
W niniejszej sprawie organ zdecydował wprawdzie o udostępnieniu informacji, ale nie udostępnił następnie pełnej, prawidłowo zanonimizowanej informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku, jak również nie wydał w tym terminie decyzji administracyjnej o odmowie udostępnienia informacji publicznej, względnie nie poinformował, że wniosek nie może być załatwiony w trybie u.d.i.p. ze względu na art. 156 k.p.k. Wobec tego organ pozostaje w bezczynności w świetle przepisów u.d.i.p. , choć podkreślić należy , że dotyczy to jedynie części wniosku o udostępnienie informacji publicznej – tj. w zakresie żądanych kopii protokołów rozpraw ze spraw z art. 204 k.k. za lata 2014- 2019.
Wyrok WSA z dnia 11 marca 2025 r., II SAB/Kr 241/24
Standard: 87756 (pełna treść orzeczenia)
Udostępnienie stronie wskazanych przez nią dokumentów z akt postępowania prowadzonego przez organ, możliwe jest tylko i wyłącznie na podstawie stosownych przepisów k.p.k., nie zaś u.d.i.p.
Przepisy u.d.i.p. nie mogą bowiem stanowić alternatywy dla innych regulacji określających odmiennie tryb i zasady dostępu do danych będących informacjami publicznymi. Do takich regulacji zalicza się z pewnością art. 156 § 1 k.p.k., który na mocy odesłania zawartego w art. 128 u.p.u.s.p., znajduje odpowiednie zastosowanie w sędziowskich postępowaniach dyscyplinarnych. Przyznaje on zaś uprawnienie dostępu do akt sprawy sądowej nie tylko stronom, obrońcom i pełnomocnikom, ale także i innym osobom – po uzyskaniu przez nie odpowiedniej zgody. W odniesieniu do postępowania przygotowawczego materię tę, w nieco węższym zakresie, reguluje natomiast art. 156 § 5 k.p.k. Najistotniejsze jest jednak to, że wskazane przepisy przewidują również tryb sporządzania i wydawania z akt sprawy ich odpisów oraz kopii.
W związku z tym należy przyjąć, że
- przepis art. 156 § 1 k.p.k. adresowany jest do każdego, a więc nie tylko do stron postępowania karnego, o czym przesądza m.in. treść jego zdania drugiego, z której wynika, że akta mogą być w wyjątkowych sytuacjach udostępnione innym niż stronom (obrońcom, pełnomocnikom, przedstawicielom ustawowym) osobom.
- przepis ten zawiera zamkniętą i zupełną regulację zasad dostępu do akt postępowania karnego (dyscyplinarnego) i znajdujących się w nich informacji publicznych, tak na etapie postępowania przygotowawczego, jak i sądowego (a wraz z innymi przepisami także do akt postępowania już zakończonego).
- wskazana regulacja k.p.k. mieści się w pojęciu "przepisy innych ustaw", o którym mowa w art. 1 ust. 2 u.d.i.p., określającym odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi, które w całości wyłączają zastosowanie przepisów u.d.i.p. do informacji publicznych znajdujących się w aktach sprawy karnej (dyscyplinarnej) (por. wyroki NSA z dnia 15 grudnia 2021 r., III OSK 4343/21, z dnia 19 grudnia 2019 r., I OSK 357/19 oraz z dnia 25 maja 2017r., I OSK 1399/15).
W takiej sytuacji nie można podzielić stanowiska skarżącego, że organ był zobowiązany do wydania mu skanów żądanych dokumentów, skoro przedmiotem jego wniosku nie były całe akta sprawy. Nawet bowiem jeżeli osoba zainteresowana domaga się wydania konkretnych dokumentów z akt sprawy karnej (dyscyplinarnej), to choćby miały one status informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, również w tym zakresie zasady ich udostępniania uregulowane są przepisami k.p.k. Każdy taki dokument należy bowiem traktować przede wszystkim w kategoriach odpisu (kopii) wydawanej z akt sprawy, niekoniecznie zaś informacji publicznej w nich się znajdującej. Tym bardziej, że przedmiotem wniosku skarżącego nie były przecież informacje publiczne zawarte w wyszczególnionych przez niego nośnikach, ale same nośniki w postaci skanów.
Wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2022 r., III OSK 5052/21
Standard: 87757 (pełna treść orzeczenia)