Przyznanie się sprawcy do popełnienia przestępstwa, skrucha oskarżonego
Dyrektywy wymiaru kary (art. 53 k.k.) Przyznanie się oskarżonego do winy
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Czym innym jest przyznanie się do winy i złożenie szczegółowych wyjaśnień, a czym innym wyrażenie przez oskarżonego skruchy i żalu z powodu popełnionych przestępstw. W praktyce okoliczności te mogą współistnieć i ściśle ze sobą korespondować, ale mogą pozostawać też w opozycji do siebie.
Innymi słowy – uznanie skruchy, czy też wyrażanego żalu za pozorne, obliczone na doraźny użytek procesowy, nie może przemawiać automatycznie za przyjęciem koniunkturalnego charakteru faktowi przyznania się do winy i złożenia wyczerpujących wyjaśnień w toku postępowania. Oczywiście nie można wykluczyć i takiej sytuacji, winna ona jednak być wyczerpująco umotywowana w uzasadnieniu.
W doktrynie i orzecznictwie zarówno Sądu Najwyższego, jak i sądów powszechnych ugruntowany jest pogląd, iż rzeczywiste, a więc nie koniunkturalne przyznanie się do winy, a w konsekwencji przyznanie wszystkich okoliczności istotnych dla ustalenia stanu faktycznego należy ocenić, jako jedną z najważniejszych okoliczności łagodzących. Byłoby bowiem rzeczą niesprawiedliwą, gdyby sprawca, który swoim zachowaniem związanym z ujawnieniem przestępstwa i podaniem okoliczności jego popełnienia, a jednocześnie przyznaniem się do winy, ułatwia realizację podstawowych celów procesu karnego, nie mógłby liczyć na to, że będzie mu to poczytane na korzyść przy wymiarze kary (por. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I, pod red. A. Zolla, Warszawa 2012, s. 762 i 778; wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 15 czerwca 1981 r., I KR 109/81, Lex Nr 19727; z dnia 12 listopada 1973 r., I KR 204/73, Lex Nr 18741; wyroki Sądów Apelacyjnych: w Krakowie – z dnia 20 września 2014 r., II AKa 145/14, KZS 2014, z. 11, poz. 31; z dnia 14 maja 2008 r., II AKa 49/08, KZS 2008, z. 7 – 8, poz. 62; z dnia 22 lutego 2007 r., II AKa 171/06, KZS 2007, z. 3, poz. 28; w Gdańsku – z dnia 19 marca 2015 r., II AKa 53/15, KSAG 2015/ Nr 3, poz. 202 – 222; z dnia 28 czerwca 2012 r., II AKa 206/12, Lex Nr 1293196; w Warszawie, z dnia 22 października 2014 r., II AKa 296/14, Lex Nr 1540942).
Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2016 r., III KK 187/15
Standard: 19555 (pełna treść orzeczenia)
Sąd Apelacyjny wielokrotnie wypowiadał się, iż przyznanie się sprawcy do popełnienia przestępstwa jest najpoważniejszą, po czynnym żalu i przebaczeniu ofiary, okolicznością łagodzącą wymiar kary. Przyznanie sprawia, że cele postępowania zostają osiągnięte jeszcze przed wydaniem wyroku, bo przyznając się, oskarżony sam siebie potępił i żałował swego czynu, co jest symptomem dążenia do poprawienia się, które jest jednym z prewencyjnych celów postępowania. Przyznanie się do przestępstwa, przeproszenie pokrzywdzonego tworzą dla wymiaru kary sytuację wyjątkową, świadczącą o osiągnięciu jednego z celów postępowania, a to wyrównaniu jednostkowej krzywdy wyrządzonej przestępstwem jeszcze przed zapadnięciem wyroku. Powinno to być odpowiednio docenione wymiarem kary. Przeproszenie pokrzywdzonego winno również być poczytane za okoliczność łagodzącą wymiar kary.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 9 grudnia 2015 r., II AKa 138/15
Standard: 14701 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 39556
Standard: 39697
Standard: 39918
Standard: 39915
Standard: 39893