Pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013
Przedmiotowe zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 9 u.p.c.c.) Zwolnienie nabycia własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne (art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Oparcie decyzji o zastosowaniu zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 9 pkt 2 u.p.c.c., na oficjalnej informacji w zakresie wykorzystania limitu pomocy de minimis, nie może być traktowane jako naruszające standardy sprawowania funkcji notariusza w sferze prawa podatkowego.
Nieodzownym warunkiem skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 9 pkt 2 u.p.c.c – oprócz spełniania warunków wskazanych wprost w tym przepisie – jest uwzględnienie ograniczeń przewidzianych dla pomocy de minimis w rolnictwie. Z art. 3 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 1408/2013 (w stanie prawnym, którego sprawa dotyczy, tj. 2018 r.), wynika, że całkowita kwota pomocy de minimis przyznanej przez państwo członkowskie jednemu przedsiębiorstwu nie może przekroczyć 15 000 EUR w okresie trzech lat podatkowych. Z kolei w myśl art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia, łączna kwota pomocy de minimis przyznanej w okresie trzech lat podatkowych przez państwo członkowskie przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie podstawowej produkcji produktów rolnych nie może przekroczyć górnego limitu krajowego określonego w załączniku I, tj. w przypadku Polski 225 700 000 EUR.
W Polsce monitorowanie pomocy publicznej obejmuje gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji o udzielanej pomocy publicznej, w szczególności o jej rodzajach, formach i wielkości, oraz przestrzeganie krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (art. 31 ust. 1 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 362; dalej: "u.p.p.p.). Organem monitorującym pomoc publiczną jest Prezes Urzędu, a w zakresie pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie - minister właściwy do spraw rolnictwa (art. 31 ust. 2 u.p.p.p.). Ustawodawca przyjął jednocześnie, że minister właściwy do spraw rolnictwa, w drodze obwieszczenia, ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", co najmniej raz na kwartał, a w przypadku wyczerpania krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie - niezwłocznie, informacje o wysokości wykorzystanego krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (art. 31a ust. 1 u.p.p.p.). Informacje te powinny zawierać wskazanie wysokości trzyletniego krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, a także stanu wykorzystania tego limitu (art. 31a ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.p.p.).
obwieszczenie ministra właściwego do spraw rolnictwa, o którym mowa w art. 31a ust. 1 u.p.p.p., zawierające informacje o wysokości trzyletniego krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, a także o stanie wykorzystania tego limitu, nie ma charakteru normatywnego. Nie jest to akt zawierający przepisy powszechnie obowiązujące (inaczej: NSA w wyroku z 11 listopada 2022 r., III FSK 927/22). Obwieszczenie to nie wyraża generalnych i abstrakcyjnych norm określonego zachowania i nie zmienia tego fakt, że jest ono publikowane w "Monitorze Polskim". W dzienniku tym publikowane są nie tylko wybrane akty normatywne, ale też niektóre inne akty prawne, a także ogłoszenia, obwieszczenia i komunikaty organów, instytucji i osób, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią (zob. art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, Dz. U. z 2019 r., poz. 1461 z późn. zm.). Obwieszczenia ministra właściwego do spraw rolnictwa, zawierające informacje o wysokości trzyletniego krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, a także o stanie wykorzystania tego limitu, publikowane są w "Monitorze Polskim" na podstawie "odrębnej ustawy", tj. art. 31a u.p.p.p. Opublikowanie takiego obwieszczenia w "Monitorze Polskim" nadaje mu cech oficjalności w tym znaczeniu, że zawarta w tym obwieszczeniu informacja powinna być traktowana w obrocie prawnym jako wiążąca. Informacja ta sama w sobie nie stanowi przepisu prawa, ale fakt, z którym przepisy prawa wiążą powstanie określonych praw lub obowiązków. Należ przy tym podkreślić, że art. 31a u.p.p.p. nie przewiduje innych (alternatywnych) form oficjalnego informowania o wysokości trzyletniego krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, a także o stanie wykorzystania tego limitu, na przykład poprzez umieszczenie tych informacji w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej właściwego organu. Takie rozwiązanie ustawodawca przewidział dla innych informacji związanych z udzielaniem pomocy publicznej (por. art. 31b u.p.p.p.). Brak podobnego rozwiązania w przypadku informacji, o których mowa w art. 31a u.p.p.p., powoduje, że jedynym oficjalnym źródłem tych informacji jest obwieszczenie ministra właściwego do spraw rolnictwa opublikowane w "Monitorze Polskim". Można oczywiście zastanawiać się nad racjonalnością takiego rozwiązania, ale ewentualne wnioski w tym zakresie mają wyłącznie charakter de lege ferenda.
Wyrok NSA z dnia 1 października 2024 r., III FSK 85/23
Standard: 87268 (pełna treść orzeczenia)
Przyznanie zwolnienia z opodatkowania możliwe jest wówczas, gdy zwolnienie to (po spełnieniu pozostałych warunków przewidzianych w art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d.) nie będzie naruszało postanowień rozporządzenia nr 1408/2013.
Biorąc pod uwagę, że zasadniczym celem powyższego rozporządzenia, jest zakaz przyznawania przez państwo pomocy ponad określoną w nim kwotę, brak jest w ocenie Sądu przeszkód, aby dany podmiot uzyskał pomoc w wysokości, która kwocie tej odpowiada. Nie sprzeciwiają się temu postanowienia rozporządzenia nr 1408/2013. Według zarówno art. 3 ust. 2, jak również art. 3 ust. 7 tego rozporządzenia, górny pułap przyznanej pomocy nie może przekraczać określonej wysokości. Jest to jedyna przeszkoda w uznaniu danej pomocy, w rozpoznawanej sprawie zwolnienia podatkowego, za pomoc de minimis, która za taką będzie uznana według omawianego rozporządzenia. Prawodawca unijny używa bowiem sformułowań "całkowita kwota pomocy" (art. 3 ust. 2) oraz "pułap określony w ust. 2" (art. 3 ust. 7), podając jednocześnie, że nie mogą one przekroczyć określonej kwoty. W ocenie Sądu przemawia to za uznaniem, że w przepisach tych mowa jest o faktycznie mającej być przyznanej pomocy, nie zaś pomocy, jaka byłaby możliwa do przyznania. Jeżeli możliwy zakres zwolnienia podatkowego przekracza kwotę określoną w rozporządzeniu nr 1408/2013, zwolnienie to może zostać zatem udzielone jedynie do kwoty możliwej pomocy określonej w art. 3 ust. 2 powyższego rozporządzenia.
W sytuacji, gdy kwota podatku przewyższyłaby limit dla pomocy de minimis, wynikający z rozporządzenia nr 1408/2013, podatnik powinien obliczyć i pobrać podatek jedynie w kwocie nadwyżki nad limitem. Pomoc ta może zostać zatem udzielona do wysokości nieprzekraczającej tego limitu. Przy interpretacji zamieszczonego w treści tego przepisu sformułowania "nowa pomoc nie może być objęta przepisami niniejszego rozporządzenia" należy posłużyć się treścią pkt 8 preambuły do rozporządzenia nr 1408/2013, gdzie jednoznacznie potwierdzono, że "dla każdego przypadku nowej pomocy de minimis należy uwzględnić całkowitą kwotę pomocy de minimis przyznaną w ciągu danego roku podatkowego oraz dwóch poprzedzających lat podatkowych". Tym samym, gdy faktyczna kwota nowej pomocy (tu: zwolnienia podatkowego), nie doprowadzi do przekroczenia tak rozumianej całkowitej kwoty pomocy, czyli nie zostanie przekroczony jej maksymalny pułap, to nie ma przeszkód dla jej przyznania w tej wysokości (por. wyrok NSA z 7 lipca 2020 r., II FSK 930/20). Nie można zasadnie twierdzić, jak czyni to organ, że rozporządzenie nr 1408/2013 wprowadza zakaz udzielania pomocy de minimis do części konkretnego środka pomocy, lecz wymaga ono jedynie, aby pomoc ta nie przekraczała określonej wartości (w rozpatrywanej sprawie równowartości [...] euro). W takim zaś przypadku, zwolnienie od opodatkowania przewidziane w art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. należy odczytywać w ten sposób, że po spełnieniu warunków określonych w pierwszej części przepisu, zwolnienie ma zastosowanie do kwoty nieprzekraczającej limitu określonego w rozporządzeniu nr 1408/2013. W konsekwencji, jeżeli wysokość zwolnienia przekroczyłaby tę kwotę, nadwyżka nie jest objęta zwolnieniem podatkowym. Taka konstrukcja zwolnienia, czyli wskazanie limitu kwotowego, została wyraźnie przewidziana przez ustawodawcę.
Nie można zgodzić się zatem z twierdzeniem organu, że treść tych przepisów (tu: art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. i art. 3 ust. 7 i art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 1408/2013) jasno wskazuje, że jeżeli udzielenie pomocy de minimis spowodowałoby przekroczenie limitów określonych w rozporządzeniu Komisji, wówczas zakaz udzielenia pomocy de minimis dotyczyłby całej kwoty pomocy, a nie tylko nadwyżki ponad limit określony w rozporządzeniu.
Ustawodawca przez odwołanie się do rozporządzenia nr 1408/2013, które jak wyżej wskazano, zakazuje jedynie udzielania pomocy ponad określony pułap, uregulował tę kwestię w ten sposób, że zwolnienie podatkowe nie może przekroczyć określonej w odrębnym akcie prawnym kwoty.
Wyrok WSA z dnia 16 listopada 2023 r., I SA/Po 474/23
Standard: 87789 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 87272
Standard: 87273
Standard: 87271
Standard: 87274