Posiadanie zależne użytkownika wieczystego

Właściciel nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste jest jej posiadaczem samoistnym, a użytkownik wieczysty swoistym posiadaczem zależnym, w granicach przysługującego mu prawa (por. uchwały SN z dnia 23 lipca 2008 r., III CZP 68/08 i z dnia 28 marca 2014 r., III CZP 8/14 oraz wyrok SN z dnia 28 czerwca 1973 r., III CRN 154/73).

Za taką kwalifikacją przemawia to, że użytkownik uiszcza opłaty za korzystanie z nieruchomości i musi się liczyć z władztwem właściciela, który nie traci żadnego ze swoich uprawnień, lecz czasowo wyłącza wykonywanie części z nich. Kodeks cywilny odsyła do przepisów o ochronie własności jedynie w zakresie oddania gruntu w użytkowanie wieczyste (art. 234 k.c.) i przeniesienia tego prawa (art. 237 k.c.); do innych spraw przepisy te mogą mieć odpowiednie zastosowanie w drodze analogii (por. postanowienia SN z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 501/08 i z dnia 23 września 2009 r., I CSK 99/09).

Uchwała SN (7) z dnia 17 kwietnia 2018 r., III CZP 100/17

Standard: 33727 (pełna treść orzeczenia)

Właściciel nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste zachowuje status jej posiadacza samoistnego, a użytkownik wieczysty jest jej posiadaczem zależnym w zakresie treści przysługującego mu prawa (art. 336 i 337 k.c.) (por. uchwały SN z 23 lipca 2008 r.; z 28 marca 2014 r., III CZP 8/14, wyroki SN z 28 czerwca 1973 r., III CRN 154/73, z 17 kwietnia 1997 r., I CKU 32/97), które zawiera w sobie elementy rzeczowe i obligacyjne.

W uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z 9 grudnia 2016 r., III CZP 57/16 Sąd Najwyższy wyjaśniał, że także po powstaniu użytkowania wieczystego właściciel nieruchomości zachowuje do niej pewne uprawnienia z zakresu prawa rzeczowego. Nie wyzbywa się zatem ich wszystkich na rzecz użytkownika wieczystego.

Postanowienie SN z dnia 7 lipca 2017 r., V CSK 598/16

Standard: 33725 (pełna treść orzeczenia)