Pojęcie „zasada roszczenia” w rozumieniu art. 318 § 1 k.p.c.

Pojęcie „zasada roszczenia” w rozumieniu art. 318 § 1 k.c. oznacza konkretne prawo lub stosunek prawny, warunkujące istnienie dochodzonych roszczeń

Wyrok SN z dnia 27 marca 2024 r., II CSKP 2091/22

Standard: 84199 (pełna treść orzeczenia)

Pojęcie „zasada roszczenia” w rozumieniu art. 318 § 1 k.p.c. oznacza konkretne prawo lub stosunek prawny, w sensie istnienia stosunku prejudycjalnego warunkującego istnienie lub nieistnienie dochodzonych roszczeń, a nie pogląd prawny, czy faktyczny, któremu sąd chce dać wyraz w swoim rozstrzygnięciu (zob. wyrok SN z dnia 4 lutego 2000 r., II CKN 738/98 i postanowienie SN z dnia 22 października 2009 r., III CSK 21/09).

Termin ten odnosi się do strony przedmiotowej, a nie podmiotowej procesu, co oznacza, że wyrokiem wstępnym nie można rozstrzygać tylko o legitymacji procesowej czynnej lub biernej (zob. wyrok SN z dnia 28 czerwca 1982 r., IV CR 230/82).

Strukturę wyroku wstępnego determinuje możliwe rozgraniczenie dwóch sfer działalności jurysdykcyjnej sądu, tj. ustalenie samej zasady i w dalszym toku procesu orzeczenie sankcji polegającej w wypadku uwzględnienia powództwa o świadczenie, na jego zasądzeniu w uzasadnionej wysokości.

Wyrok wstępny ma formę pozytywną i może dotyczyć tylko powództwa, a nie zgłoszonego zarzutu potrącenia (por. wyrok SN z dnia 29 października 1997 r., II CKN 365/97).

Uchwała SN z dnia 15 września 2017 r., III CZP 34/17

Standard: 30097 (pełna treść orzeczenia)