Skład i właściwość sądu do przesłuchania pokrzywdzonego w trybie art. 185a § 2 k.p.k.

Przesłuchanie, o którym mowa w art. 185a § 2 k.p.k. przeprowadza sąd, a ponieważ ustawodawca nie określił bliżej właściwości rzeczowej sądu, to w tym zakresie ma zastosowanie ogólna klauzula wyrażona w art. 329 k.p.k., zgodnie z którą czynności sadowe w postępowaniu przygotowawczym przeprowadza sąd I instancji (por. uchwała SN z dnia 30 listopada 2004 r. sygn. I KZP 25/04).

Naruszenie właściwości sądu do przesłuchania małoletniego w trybie art. 185a § 1 k.p.k. w postępowaniu przygotowawczym nie stanowi bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 4 k.p.k., gdyż nie doszło tu do sytuacji gdy sąd niższego rzędu orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu wyższego rzędu.

Przesłuchanie świadka w postępowaniu jest wyłącznie czynnością dowodową w postępowaniu przygotowawczym, a nie wydaniem "orzeczenia" w rozumieniu przepisu art. 439 § 1 pkt 4 k.p.k. Wskazywał na to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20 stycznia 2004 r. sygn. III KK 226/03.

Nie można mówić również o bezwzględnej przesłance z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. związanej z nienależytą obsadą sądu. Jak słusznie stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 sierpnia 1999 r. sygn. V KKN 229/99: "gdyby w jakiejś incydentalnej kwestii zapadło nawet postanowienie przez sąd "nienależycie obsadzony", np. postanowienie o odroczeniu rozprawy, o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, o ukaraniu świadka grzywną, ale pozostałe czynności procesowe, które doprowadziły do wydania orzeczenia kończącego postępowanie, zostałyby wykonane przez sąd "należycie obsadzony", to absurdem byłoby przyjęcie, że to kończące orzeczenie miałoby podlegać uchyleniu na podstawie art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. tylko dlatego, że przy podejmowaniu decyzji w jakiejś incydentalnej kwestii sąd był "nienależycie obsadzony". Stwierdzenie tego faktu mogłoby co najwyżej prowadzić do uchylenia tego właśnie incydentalnego orzeczenia, jeżeli - rzecz jasna - byłoby ono w ogóle zaskarżalne.

Obraza przepisów postępowania, a mianowicie art. 329 § 1 k.p.k. w zw. z art. 185a § 2 k.p.k. przez dwukrotne przesłuchanie małoletniego świadka przez sąd rejonowy, zamiast właściwy rzeczowo sąd okręgowy, nie miała jakiegokolwiek wpływu na treść zaskarżonego wyroku, gdyż przesłuchanie świadka odbyło się w warunkach pełnej swobody wypowiedzi świadka, z udziałem biegłego psychologa, a w drugim przesłuchaniu świadka uczestniczył także obrońca oskarżonego, który wnioskował o ponowne przeprowadzenie tej czynności na podstawie art. 185a § 1 k.p.k., mając pełne możliwości realizacji prawa do obrony oskarżonego przez zadawanie pytań i weryfikowanie prawdomówności małoletniego świadka.

Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 5 kwietnia 2012 r., II AKa 78/12

Standard: 26157 (pełna treść orzeczenia)

Przepis art. 185a § 1 k.p.k. nie nakazuje, aby ten sam sędzia, który brał udział w przesłuchaniu małoletniego świadka w postępowaniu przygotowawczym, następnie występował w składzie orzekającym w postępowaniu rozpoznawczym. Gdyby taka była wola ustawodawcy, to nic nie stało na przeszkodzie wprowadzeniu takiej zasady, a poza tym byłoby to nieracjonalne, gdyż z uwagi na jednoosobowy skład sądu działającego w trybie art. 329 § 1 k.p.k., nawet w wypadku przesłuchania świadka w postępowaniu przygotowawczym przez sąd właściwy, to jest Sąd Okręgowy w J., Sąd ten rozpoznając sprawę na rozprawie w składzie trzyosobowym nie miałby możliwości korzystania ze spostrzeżeń dokonanych w czasie przesłuchania świadka w toku śledztwa (por. uz. postanowienia SN z dnia 20 stycznia 2004 r. sygn. III KK 226/03).

Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 5 kwietnia 2012 r., II AKa 78/12

Standard: 26158 (pełna treść orzeczenia)