Współdziałanie organów administracji publicznej przy wydawaniu decyzji administracyjnej (art. 106 k.p.a.)

Zasady i tryb tzw. współdziałania organów administracji publicznej przy wydawaniu decyzji administracyjnej reguluje od strony proceduralnej art. 106 kodeksu postępowania administracyjnego przewidujący w paragrafie pierwszym, że jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od zajęcia stanowiska przez inny organ (wyrażenia opinii lub zgody albo wyrażenia stanowiska w innej formie), decyzję wydaje się po zajęciu stanowiska przez ten organ. Podstawę prawną obowiązku współdziałania organów administracji stanowią przepisy prawa materialnego, przewidujące taki obowiązek. W doktrynie i orzecznictwie sądów administracyjnych zwraca się uwagę, że konstrukcja współdziałania organów obejmuje zróżnicowane formy prawne o różnej mocy i różnym wpływie na decyzję w postępowaniu „głównym”. W ramach tej konstrukcji mieszczą się bowiem zarówno formy współdecydowania, w których treść decyzji administracyjnej jest ukształtowana wspólnym stanowiskiem co najmniej dwóch organów administracji publicznej, jak i formy zasięgania niewiążącej opinii innego organu. Najluźniejsza forma współdziałania organów administracji publicznej polega na zasięgnięciu przez jeden organ przed wydaniem przez niego decyzji, opinii innego właściwego organu. Współdziałanie to jest zbliżone do konsultacji lub doradztwa, albowiem organ zobowiązany do zasięgnięcia opinii nie jest prawnie związany stanowiskiem organu opiniującego (por. uzasadnienie uchwały składu pięciu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 lutego 1999 r., OPK 14/98, ONSA 1999, nr 3, poz. 80).

Inną formą współdziałania organów administracji publicznej o charakterze stanowczym są działania określone w przepisach jako podjęte „w porozumieniu" „po porozumieniu”, „w uzgodnieniu”, „po uzgodnieniu” lub „wymagające uzgodnienia”. W tych przypadkach stanowisko organu współdziałającego, z którym należy uzgodnić decyzję bądź wydać decyzję po uzgodnieniu, jest wiążące dla organu decydującego (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 czerwca 2006 r., IV SA/Wa 140/06, nie publ., wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 lutego 2005 roku, IV SA/Wa 578/04, nie publ.).

Można więc mówić o, „współdecydowaniu”, skoro decyzja wydana w wyniku uzgodnienia jest w swej treści kształtowana stanowiskiem organu współdziałającego i organu wydającego tę decyzję (por. uzasadnienie uchwały składu pięciu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 lutego 1999 r., OPK 14/98, ONSA 1999, nr 3, poz. 80). Organ decydujący, po wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie, występuje do organu współdziałającego o zajęcie stanowiska w sprawie. Wystąpienie to inicjuje wszczęcie innego, wpadkowego postępowania przed organem współdziałającym. Postępowanie to jednak nie ma samodzielnego bytu prawnego w tym znaczeniu, że jest ściśle związane z postępowaniem wszczętym przez organ decydujący („głównym”).

Formą prawną uzgodnienia jest postanowienie wydane w trybie art. 106 § 5 k.p.a. Na postanowienie to przysługuje stronie zażalenie, a na postanowienie organu drugiej instancji skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego (art. 3 § 2 punkt 2 p.p.s.a.). Działanie organu współdziałającego jest niezależnym postępowaniem incydentalnym w stosunku do postępowania głównego, stąd organ podejmujący rozstrzygnięcie w indywidualnej sprawie z zakresu administracji publicznej (w tzw. postępowaniu głównym), nie może sprawdzać czy weryfikować postanowień podejmowanych przez inne organy na podstawie art. 106 § 5 k.p.a. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 września 2005 r. II OSK 69/05, nie publ.)

Wyrok SN z dnia 21 października 2015 r., III CSK 456/14

Standard: 24520 (pełna treść orzeczenia)