Zawieszenie sędziego w obowiązkach służbowych (art. 129 § 1 u.s.p.)

Postępowanie w przedmiocie zawieszenia w czynnościach służbowych ma charakter incydentalny, a jego celem nie jest przesądzanie, bądź rozstrzyganie, o odpowiedzialności sędziego za zarzucane mu przewinienie dyscyplinarne, lecz ocena zasadności jego odsunięcia od wykonywania obowiązków służbowych w związku ze sformułowanymi wobec niego zarzutami (por. np. uchwały SN - SD: z dnia 7 kwietnia 2009 r., SNO 20/09, z dnia 21 kwietnia 2009 r., SNO 22/09, z dnia 15 listopada 2012 r., SNO 45/12).

Sąd dyscyplinarny, podejmując decyzję o zawieszeniu sędziego w czynnościach służbowych, winien natomiast jej dokonać w oparciu o zobiektywizowane kryteria, a zatem - zweryfikować zarówno przesłankę ogólną, tj. uprawdopodobnienie popełnienia przewinienia dyscyplinarnego (por. np. uchwała SN – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 23 lipca 2008 r., SNO 65/08), jak również okoliczności dotyczące sędziego (rodzaj przewinienia, dotychczasowy przebieg kariery zawodowej i stosunek do obowiązków służbowych) oraz konsekwencje przewinienia dyscyplinarnego dla dobra służby i wymiaru sprawiedliwości jako całości (zob. np. uchwała SN z dnia 23 września 2002 r., SNO 30/02).

Instytucja określona w art. 129 § 1 u.s.p., czyli zawieszenie sędziego w obowiązkach służbowych, niewątpliwie stanowi bardzo głęboką ingerencję w uprawnienia sędziego, wobec czego jej zastosowanie uzasadnione jest jedynie w sytuacji, gdy ciężąr gatunkowy stawianych sędziemu zarzutów uniemożliwia wykonywanie przez niego czynności służbowych bez realnego narażenia na szwank wizerunku i powagi sądu.

Uchwała SN z dnia 14 września 2022 r., I ZZ 2/22

Standard: 63193 (pełna treść orzeczenia)

Art. 180 ust. 2 Konstytucji RP określa konstytucyjne wymogi zawieszenia sędziego w urzędowaniu – może ono nastąpić wyłącznie na mocy orzeczenia sądu i tylko w wypadkach określonych w ustawie. Przepisy u.s.p. przewidują fakultatywne i obligatoryjne wypadki zawieszenia sędziego w czynnościach służbowych. Do tych pierwszych należy zaliczyć zawieszenie w czynnościach służbowych sędziego, przeciwko któremu wszczęto postępowanie dyscyplinarne lub o ubezwłasnowolnienie (art. 129 § 1 u.s.p.) oraz zawieszenie sędziego po zarządzeniu natychmiastowej przerwy w czynnościach służbowych sędziego (art. 130 u.s.p.). Do drugiej grupy należy: zawieszenie w wypadku nieprawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej złożenia sędziego z urzędu (art. 123 § 1 u.s.p.), zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych w wypadku wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej (art. 129 § 2 u.s.p.).

Wyrażając, w trybie art. 80 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), zgodę na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej, sąd dyscyplinarny orzeka obligatoryjnie o zawieszeniu sędziego w czynnościach służbowych oraz obniżeniu wynagrodzenia (art. 129 § 2 i 3 powołanej ustawy).

Uchwała SN z dnia 24 lutego 2010 r., I KZP 35/09

Standard: 42326 (pełna treść orzeczenia)