Udostępnienie orzeczeń i decyzji z uzasadnieniem w trybie dostępu do informacji publicznej (art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a u.d.i.p.)

Podmiot udostępniający informację publiczną w postaci wyroku sądu i jego uzasadnienia ma obowiązek przeanalizować ich treść i rozważyć, czy pomimo usunięcia danych identyfikujących osobę fizyczną, jak imię i nazwisko, dokumenty te nie zawierają innych informacji pozwalających na ustalenie, kogo dotyczy orzeczenie - nie chodzi tu wyłącznie o identyfikację oskarżonego, ale również innych uczestników postępowania. Informacje te mogą dotyczyć charakteru popełnionego czynu, okoliczności jego popełnienia, takich jak miejsce, czas, szkód i krzywd, jakich doznał pokrzywdzony, etc. W każdym jednak wypadku, chodzi o dane umożliwiające zidentyfikowanie osoby fizycznej, znajdujące się w treści wyroku i jego uzasadnienia.

Inna konfiguracja zachodzi wówczas, gdy wnioskujący o dostęp do informacji publicznej ujawnia, że posiada wiedzę, kogo dotyczy konkretny wyrok sądu karnego. W takim stanie faktycznym udostępnienie zanonimizowanej treści wyroku i uzasadnienia sądu może spowodować, że ujawnione zostaną dane prywatne, które wnioskujący będzie mógł przyporządkować do konkretnej osoby fizycznej. Należy jednak raz jeszcze podkreślić, że źródłem wiedzy umożliwiającej taką identyfikację nie będzie udostępniona informacja publiczna, lecz inne medium, do którego dostęp miał wnioskujący. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego ograniczenie dostępu do wyroku i uzasadnienia sądu będzie wówczas możliwe, wyłącznie po wykazaniu, że nawet po przeprowadzeniu anonimizacji, treść tych dokumentów zawiera dane, które powinny być chronione ze względu na prywatność osób fizycznych - oskarżonego, skazanego, pokrzywdzonych, świadków, biegłych, itd. Z pewnością okolicznością, jaką należy wziąć pod uwagę przy podejmowaniu takiej decyzji jest wyłączenie jawności rozprawy przez sąd na podstawie art. 360 Kodeksu postępowania karnego albo art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1997 r. o świadku koronnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1197) i idące za tym ewentualne wyłączenie jawności podania ustnych motywów wyroku (art. 364 ust. 2 k.p.k.), czy wyłączenie jawności wokandy sądowej (§ 93 ust. 4 Regulaminu urzędowania sądów powszechnych). W każdym z przywołanych przypadków ograniczenie jawności może nastąpić z uwagi na interes prywatny osoby fizycznej - Naczelny Sąd Administracyjny pomija te układy, w których ograniczenie jawności następuje z uwagi na szeroko pojęty interes publiczny, albowiem nie dotyczą one stosowania art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

Wyłączenie jawności rozprawy z uwagi na interes prywatny musi być rozważane jako okoliczność istotna w kontekście stosowania art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Udostępnienie w takiej sytuacji zanonimizowanego wyroku lub uzasadnienia, przy wiedzy, że wnioskujący o dostęp posiada informację, kogo dotyczy orzeczenie, powinno być zasadniczo wyłączone.

Jeżeli jednak jawność rozprawy nie została wyłączona, odmowa udostępnienia zanonimizowanego wyroku i uzasadnienia sądu musi zostać należycie umotywowana poprzez wykazanie, z jakiego powodu interes partykularny, urealniony w prywatności osoby fizycznej uzasadnia wyłączenie konstytucyjnego prawa do informacji publicznej. W tym zakresie ocen prawnych należy z kolei uwzględniać, że takie elementy jak: imię, nazwisko oraz inne dane określające tożsamość oskarżonego; przytoczenie opisu i kwalifikacji prawnej czynu, którego popełnienie oskarżyciel zarzucił oskarżonemu; rozstrzygnięcie sądu, a w razie skazania również dokładne określenie przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikację prawną; rozstrzygnięcia co do kary i środków karnych, stanowią informacje ujawniane podczas ogłoszenia wyroku - art. 413 w zw. z art. 418 Kodeksu postępowania karnego.

Wyrok NSA z dnia 14 marca 2023 r., III OSK 7229/21

Standard: 74740 (pełna treść orzeczenia)