Postanowienie z dnia 2016-01-26 sygn. III SA/Wa 2918/15

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie Przewodniczący Sędzia WSA Jarosław Trelka po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu M.J. od postanowienia Starszego Referendarza Sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 grudnia 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 2918/15 w sprawie ze skargi M.J. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia [...] sierpnia 2015 r. Nr [...] w przedmiocie orzeczenia o solidarnej odpowiedzialności byłego członka zarządu wraz ze spółką za zaległości podatkowe spółki w podatku dochodowym od osób fizycznych za grudzień 2011 r. postanawia utrzymać w mocy postanowienie Starszego Referendarza Sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 22 grudnia 2015 r.

Uzasadnienie

Postanowieniem z 22 grudnia 2015 r. Starszy Referendarz Sądowy odmówił M.J. (dalej zwanego "Skarżącym") przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w postanowieniu wynika, że Skarżący zwrócił się na formularzu PPF z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. W oświadczeniu PPF oraz w dodatkowym oświadczeniu poinformował o tym, że jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku, zgłoszoną do PUP, udziały w spółce zostały zajęte przez komornika i są przedmiotem postępowania egzekucyjnego; posiada rozdzielność majątkową z żoną, a dom, w którym mieszka, jest własnością żony i syna, nie posiada przedmiotów wartościowych, którymi może gospodarować.

Do formularza PPF Skarżący załączył: upomnienie, wezwanie do zapłaty, zaświadczenie z PUP, umowę o rozdzielności majątkowej, wezwanie dłużnika w trybie art. 9117 kpc.

W wykonaniu wezwania Referendarza Sądowego o nadesłanie kalkulacji kosztów życia, jak też wyciągów z rachunków bankowych, zeznań podatkowych, wysokości dochodów – swoich i żony oraz dokumentacji działalności gospodarczej za wskazany okres prowadzenia tej działalności, Skarżący przekazał swoje zeznanie PIT za 2014 r i świadectwo z ostatniego miejsca pracy. Zarazem poinformował, powołując się na ustrój rozdzielności majątkowej łączący go z żoną że (jego) sytuacja finansowa pogorszyła relacje z żoną, która odmówiła przekazania stosowanych informacji. Wskazał zarazem, że nie korzysta z pomocy MOPS, "ponieważ uzyskuje obecnie pomoc finansową od mojej żony". Nie przedstawił jednak, pomimo wezwania, kalkulacji kosztów życia, czyli wysokości tej pomocy. Podał, że nie prowadzi od 2014 r działalności gospodarczej.

W otwartym terminie do wniesienia środka zaskarżenia Skarżący złożył sprzeciw. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie art. 246 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej "P.p.s.a." poprzez przyjęcie za podstawę rozstrzygnięcia, że Skarżący jest w stanie ponieść koszty sądowe w sytuacji, kiedy jest bezrobotny, co potwierdzają dokumenty z Powiatowego Urzędu Pracy, udziały Skarżącego w spółce zostały zajęte przez organ egzekucyjny, zaś z przedłożonego formularza PPF i oświadczenia podatnika wynika, że nie posiada on żadnego majątku, którego ewentualne zbycie pozwoliłoby na uzyskanie kwoty potrzebnej do zaspokojenia kosztów postępowania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że w dniu 15 sierpnia 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. poz. 658). Postępowanie sądowe w przedmiotowej sprawie zostało wszczęte skargą wniesioną po tej dacie, dlatego zgodnie z art. 2 ustawy nowelizującej, przepis art. 260 P.p.s.a., stosuje się w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą.

Zgodnie z tym przepisem rozpatrując sprzeciw od zarządzenia i postanowień referendarza sądowego, o których mowa w art. 258 § 2 pkt 6-8 (w tym od postanowień o odmowie przyznania prawa pomocy art. 258 § 1 pkt 7 P.p.s.a.), sąd wydaje postanowienie, w którym zaskarżone zarządzenie lub postanowienie referendarza sądowego zmienia albo utrzymuje w mocy. Wniesienie sprzeciwu od postanowienia referendarza sądowego wstrzymuje jego wykonalność. Sąd orzeka jako sąd drugiej instancji, stosując odpowiednio przepisy o zażaleniu (art. 260 § 2 P.p.s.a.).

Na wstępie zaznaczenia wymaga, że w niniejszej sprawie wniosek o udzielenie pomocy prawnej dotyczy zwolnienia od kosztów sądowych, tj. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym.

Z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. wynika, że ciężar udowodnienia niemożności poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny spoczywa na wnioskującym o przyznanie prawa pomocy. W związku z tym, zgodnie z art. 252 § 1 P.p.s.a., wniosek ten powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach.

Referendarz Sądowy prawidłowo ocenił, że Skarżący nie przedstawił w wystarczający sposób sytuacji materialnej swojego gospodarstwa domowego. Mając na uwadze, że pozostaje on w związku małżeńskim oraz to, że Skarżący wprost wskazywał, iż stale korzysta z pomocy finansowej swojej żony (w zakresie utrzymania z uwagi na brak zatrudnienia) zgodzić trzeba się z konkluzją, iż Skarżący przedstawił jedynie wybiórcze informacje, które nie pozwalały Referendarzowi Sądowemu na dokonanie kompleksowych ustaleń w zakresie jego rzeczywistej sytuacji finansowej i materialnej.

W odniesieniu do argumentacji Skarżącego odnośnie pozostawania w rozdzielności majątkowej zauważyć należy, iż stosownie do art. 27 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2012 r., poz. 788; dalej "K.r.o."), małżonkowie są obowiązani, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zgodnie z art. 23 K.r.o. małżonkowie są zobowiązani do wzajemnej pomocy oraz do współdziałania dla dobra rodziny. Innymi słowy, na małżonkach spoczywa ciężar wzajemnej pomocy i alimentacji, w tym także obowiązek ponoszenia kosztów postępowania w sytuacji, gdy jeden z małżonków nie jest w stanie pokryć ich z własnego majątku. Oznacza to, że rozdzielność majątkowa nie zwalnia żony Skarżącego z obowiązku pomocy finansowej, a udzielenie informacji o stanie rodzinnym, dochodach i majątku osób pozostających ze Skarżącym we wspólnym gospodarstwie domowym jest niezbędne dla oceny zasadności wniosku. Wymóg udzielenia takich informacji wynika także z art. 252 P.p.s.a., zgodnie z którym oświadczenie strony powinno zawierać dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach, a jeżeli wniosek składa osoba fizyczna, ponadto dokładne dane o stanie rodzinnym.

Ponadto Skarżący, co słusznie podkreślił Referendarz Sądowy, nie przekazał pomimo wyraźnego wezwania o przedstawienie dodatkowych informacji o stanie majątkowym z 26 listopada 2015 r., wyciągów z rachunków bankowych, w tym związanych z działalnością gospodarczą (za ostatnie 3 miesiące prowadzenia), ani też nie wskazał, że nie posiada osobistego kota bankowego. Nadmienić należy, że Skarżący również w sprzeciwie nie odniósł się do informacji dotyczących konta bankowego.

Skoro to Skarżącego obciążał obowiązek wykazania zaistnienia przesłanek z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a., z którego to obowiązku w rzetelny sposób się nie wywiązał, należy stwierdzić, że nie wykazał on, by błędna była konkluzja Referendarza Sądowego co do niewykazania spełniania przesłanek przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.

W ocenie Sądu, brak kompletnego obrazu sytuacji majątkowej Skarżącego nie pozwala przyjąć, że Skarżący wykazał przesłanki art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. Wobec czego postanowiono o utrzymaniu w mocy orzeczenia Referendarza Sądowego o odmowie przyznanie prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.

O powyższym orzeczono na podstawie art. 260 § 1 oraz § 3 w zw. z art. 245 § 3 i art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a.