Wyrok z dnia 2017-09-07 sygn. II SA/Bk 308/17

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.), Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk, Protokolant sekretarz sądowy Katarzyna Derewońko, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 7 września 2017 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w B. z dnia [...] kwietnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej oddala skargę

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] kwietnia 2016 r. A. B. (powoływany dalej jako "Skarżący") działając w imieniu własnym oraz Kancelarii Radców Prawnych B. sp.k. w B. zwrócił się do Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w B. (powoływanej dalej w skrócie: "SP ZOZ w B.") o udzielenie informacji publicznej o treści oferty złożonej przez ten podmiot w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej: 1) świadczenia w zakresie kardiologii i 2) świadczenia w zakresie kardiologii – świadczenia pierwszorazowe na obszarze b., prowadzonym w trybie konkursu ofert przez Narodowy Fundusz Zdrowia – P. Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia (kod postępowania [...]).

Pismem z dnia [...] maja 2016 r. SP ZOZ w B. odpowiedział wnioskodawcy, że na podstawie § 11 ust. 1 i ust. 2 Zarządzenia 12/2015/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13 lutego 2015 r. w sprawie warunków postępowania dotyczących zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oferta złożona w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy jest jawna dopiero po jego zakończeniu, a ponadto do oferty został złożony załącznik nr 8 do zarządzenia, w którym SP ZOZ zastrzegł w formie pisemnej ww. informacje jako tajemnicę przedsiębiorcy.

Na skutek skargi Kancelarii Radców Prawnych B. sp.k. w B. na bezczynność Dyrektora SPZOZ w B. w sprawie rozpatrzenia wniosku z dnia [...] kwietnia 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 30 sierpnia 2016 r. sygn.. akt II SAB/Bk 72/16 zobowiązał Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w B. do załatwienia, w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej, wniosku z dnia [...] kwietnia 2016r., w zakresie wykazu sprzętu oraz liczby i ceny dla przedmiotu postępowania, w terminie 14 dni od dnia doręczenia prawomocnego wyroku.

Decyzją nr [...] z dnia [...] marca 2017 r. Dyrektor SP ZOZ w B., powołując się na art. 17 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 1 i art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1764), po rozpatrzeniu wniosku z dnia [...] kwietnia 2016 r., odmówił Skarżącemu udostępnienia informacji publicznej dotyczącej treści oferty SP ZOZ w B. w zakresach wskazanych jako tajemnica przedsiębiorstwa, tj.: 1/ wykaz podwykonawców; 2/ wykaz personelu; 3/ wykaz sprzętu; 4/ wykaz pomieszczeń; 5/ liczby i ceny dla przedmiotu postępowania i miejsc udzielania świadczeń; 7/ harmonogramu udzielania świadczeń; 8/ harmonogramu pracy personelu lub jego dostępność godzinową; 9/ ankiety dotyczącej danego postępowania w części zawierającej informacje zastrzeżone świadczeń, wskazane w l.p. 1-9, wskazując, że żądane informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.

Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie organ wyjaśnił, że w postępowaniu o kodzie [...]) nie wyłoniono żadnego podmiotu, a oferty złożyły: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w B. oraz K. z siedzibą w B., którą reprezentował radca prawny A. B., będący wnioskodawcą w prowadzonym postępowaniu, a w tym samym pełnomocnikiem podmiotu konkurencyjnego. Z uwagi na niewyłonienie Świadczeniodawcy udzielającego świadczeń zdrowotnych z zakresu ambulatoryjnych świadczeń kardiologicznych w powiecie b., organ doszedł do wniosku, że nie ma potrzeby ujawniać danych z oferty dotyczących tak istotnych jej elementów, a które mają zasadniczy wpływ na ocenę oferty, zwłaszcza w perspektywie kolejnego postępowania, które zostało ponownie ogłoszone. Tym bardziej, że Wnioskodawca zażądał nie tylko istotnych danych z oferty konkurencyjnej, ale również informacji, które SP ZOZ zastrzegł jako tajemnicę przedsiębiorstwa. Wyjaśniono, że NFZ przewidział możliwość zastrzeżenia pewnych elementów oferty jako tajemnicę przedsiębiorcy, co można było uczynić w formie pisemnej stosownie do § 11 ust. 1 i ust.2 Zarządzenia nr 12/2015/DSOZ SP ZOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13 lutego 2015 r. w sprawie warunków postępowania dotyczących zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Z takiej możliwości skorzystał SP ZOZ w B., który w załączniku nr 8 zastrzegł, iż tajemnicę przedsiębiorcy stanowią: 1/ wykaz podwykonawców; 2/ wykaz personelu; 3/ wykaz sprzętu; 4/ wykaz pomieszczeń; 5/ liczby i ceny dla przedmiotu postępowania i miejsca udzielania świadczeń; 7I harmonogramu udzielania świadczeń; 8/ harmonogramu pracy personelu lub jego dostępność godzinową, 9/ ankiety dotyczącej danego postępowania w części zawierającej informacje zastrzeżone. W tych okolicznościach organ doszedł do wniosku, ze ujawnienie danych zastrzeżonych w ofercie jako tajemnica przedsiębiorstwa mijałoby się z celem, zwłaszcza w sytuacji, gdy postępowanie nie wyłoniło zwycięzcy, a kolejne zostało ogłoszone. Tym bardziej, że zastrzeżone informacje mają dla SP ZOZ szczególne znaczenie, zwłaszcza w perspektywie kolejnego postępowania w tym zakresie. Informacje te stanowią dla SP ZOZ wartość gospodarczą, bowiem decydują o jakości oferty. Znając zaś zasoby sprzętowe, osobowe, cenę i ilości świadczeń konkurent będzie miał wszystkie dane umożliwiające mu złożenie konkurencyjnej oferty w stosunku do SP ZOZ w B. W efekcie SP ZOZ może nie zawrzeć umowy na świadczenia w zakresie kardiologii na terenie powiatu b., co narazi go na szkodę. Biorąc pod uwagę te okoliczności organ uznał, że odmowa udzielenia informacji, jest obiektywna, a jej uzasadnienie odnosi się do konkretnych okoliczności, jakie wysoce prawdopodobnie zaistniałyby na skutek udzielenia żądanej przez Skarżącego informacji oraz negatywnych konsekwencji dla SP ZOZ z nimi związanych. Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie organ wskazał dodatkowo, że oferta konkurencyjnego świadczeniodawcy nie podlega ujawnieniu innym świadczeniodawcom w sposób nieograniczony. Nie podlegają bowiem ujawnieniu dane zawarte w ofercie, objęte tajemnicą przedsiębiorstwa oraz ustawowo chronione dane osobowe. Konkludując organ uznał, że ograniczenie prawa do informacji publicznej na podstawie tajemnicy przedsiębiorcy jest możliwe, gdyż spełnione zostały następujące przesłanki: (-) brak wcześniejszego upublicznienia tych informacji, (-) uprawdopodobniono, że informacje te mają ze względu na swój charakter szczególną wartość gospodarczą, a ujawnienie ich mogłoby mieć wpływ sytuację ekonomiczną Zakładu, (-) pozbawienie możliwości zawarcia umowy i narażenie na szkodę. SP ZOZ podjął niezbędne działania w celu zachowania poufności takich informacji i nastąpiło to przed złożeniem wniosku o udostępnienie takich informacji.

Pismem z dnia [...] marca 2017 r. Skarżący zwrócił się do dyrektora SP ZOZ w B. z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, ograniczając zakres żądanej informacji do wykazu podwykonawców, wykazu personelu, wykazu sprzętu, wykazu pomieszczeń, liczby i ceny dla przedmiotu postępowania, harmonogramu udzielania świadczeń, harmonogramu pracy personelu oraz jego dostępności godzinowej, a także treści ankiety dotyczącej danego postępowania.

Dyrektor SP ZOZ w B. decyzją nr [...] z dnia [...] kwietnia 2017 r. utrzymał w mocy swoją poprzednią decyzję, uznając wprawdzie, że żądana informacja stanowi informację publiczną, jednakże zgodnie z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. podlega ograniczeniu z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wywiódł Skarżący zarzucając jej rażące naruszenie art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W ocenie Skarżącego oczywiste jest to, że SP ZOZ w B. nie jest osobą fizyczną, a regulacja szczególna, tj. art. 2 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, dotycząca działalności samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w sposób wyraźny wyłączyła samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej z kategorii przedsiębiorców. Oznacza to, że SP ZOZ w B. w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2012 r. nie jest traktowany jako przedsiębiorca. Z jednej strony szpital ma prawo gospodarowania mieniem publicznym przekazanym nieodpłatnie na fundusz założycielski, z drugiej zatem strony nie powinien liczyć na ochronę należną przedsiębiorcom, którą daje np. ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Skarżący ograniczył jednocześnie w skardze zakres żądanych informacji wskazując, że nie zależy mu na tym, aby SP ZOZ w B. udostępnił dane o swoich "zasobach sprzętowych", ale na informacji o treści oświadczenia (co do sprzętu), które zostało złożone w związku z konkursem ofert przed POW NFZ w B. Skarżący stwierdził też żądane przez niego informacje w żaden sposób nie przysłużą się konkurentowi szpitala, ponieważ podmiot ten złożył ofertę bezkonkurencyjną, to znaczy najkorzystniejszą z punktu widzenia wszystkich kryteriów oceny ofert, w tym zaproponował cenę minimalną.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w B. wniósł o jej oddalenie. W uzupełnieniu swojego stanowiska organ wskazał, że nie dysponuje kopią załącznika złożonego wraz z ofertą do Funduszu, ani też ofertą w wersji papierowej. Oferta została wytworzona w jednym egzemplarzu, który został podpisany przez dyrektora SP ZOZ w B. i wysłany do Oddziału NFZ w B. Skoro zatem Wnioskodawca żąda treści oferty, która została skierowana do Oddziału NFZ to powinien zwrócić się z wnioskiem do tego podmiotu, bo tylko ten podmiot dysponuje powyższą ofertą.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Stosownie do art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t. j. Dz. U z 2016 r. poz. 1066 ze zm.) kontrola działalności administracji publicznej przeprowadzana jest pod względem zgodności z prawem. Sąd administracyjny może wzruszyć zaskarżoną decyzję jedynie wówczas, gdy narusza ona przepisy prawa materialnego lub przepisy postępowania w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy (art. 3 § 1 w zw. z art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm., zwanej dalej: p.p.s.a.). Ponadto sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Podstawę materialną wydanego rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p. za informację publiczną należy uznać każdą informację o sprawach publicznych, podlegającą udostępnieniu i ponownemu wykorzystaniu na ustawowo określonych zasadach i trybie. Wobec otwartego katalogu danych stanowiących informację publiczną, sformułowanego przez ustawodawcę w art. 6 ust. 1 u.d.i.p., w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, że przez informację publiczną należy rozumieć każdą wiadomość dotyczącą sfery faktów i danych, wytworzoną lub odnoszącą się do władz publicznych oraz osób pełniących funkcje publiczne, a także do innych podmiotów, które tę władzę realizują bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa (por. wyroki NSA z 25 marca 2003 r., sygn. akt II SA 4059/02 oraz z 12 grudnia 2012 r., sygn. akt I OSK 2149/12). Z kolei art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. stanowi, że zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby i jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów

W sprawie niniejszej nie jest kwestionowane, że Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w B. jest, w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznej. Nie budzi także wątpliwości, że żądana informacja jest informacją publiczną, o której mowa w art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Już bowiem w uchwale 7 sędziów NSA w Warszawie z dnia 9 grudnia 2013 r., sygn. akt I OPS 8/13, wskazano, że nałożenie na Narodowy Fundusz Zdrowia obowiązku zamieszczenia na stronie internetowej wyłącznie informacji, o których mowa w art. 135 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.), nie oznacza, że do informacji niewymienionych w tym przepisie nie stosuje się ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). Następnie zaś, jak trafnie wskazano w wyroku NSA w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 191/13, oferty składane w toku postępowania o zawarcie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej są informacjami publicznymi. Powyższe stanowisko zostało także podtrzymane w wyroku NSA w Warszawie z dnia 12 czerwca 2013 r., sygn. akt I OSK 455/13, a także uzupełnione o stwierdzenie, że jeżeli określone informacje zostały dołączone do akt organu administracji publicznej, nawet przez inne podmioty (osoby wnioskujące o zawarcie kontraktu), to stanowią one także informację publiczną. Takie też stanowisko zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 30 sierpnia 2017 r. sygn. akt II SAB/Bk 72/16 i Skład rozpatrujący przedmiotową sprawę w pełni ten pogląd podziela.

Istota sprawy w niniejszym postępowaniu sprowadzała się zaś do oceny tego, czy organ zasadnie przyjął, że żądana w piśmie z dnia 22 kwietnia 2016 r., a następne zawężona w skardze, informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorcy. W konsekwencji, czy uzasadniona była odmowa udostępnienia żądanej informacji publicznej z uwagi na objęcie jej tajemnicą przedsiębiorcy w rozumieniu art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p. oraz art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.).

Przed przystąpieniem jednak do oceny prawnej powyższego zagadnienia należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę, że Skarżący w skardze sprecyzował swój pierwotny wniosek żądając ostatecznie informacji o treści oferty (co do sprzętu) złożonej przez SP ZOZ w B. do P. Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia NFZ w B. w związku z postępowaniem o zawarcie umowy o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej: 1) świadczenia w zakresie kardiologii i 2) świadczenia w zakresie kardiologii – świadczenia pierwszorazowe na obszarze b. SP ZOZ w odpowiedzi na tak sprecyzowany wniosek pismem z dnia [...] czerwca 2017 r. poinformował Skarżącego, że nie może udzielić informacji o treści oferty albowiem została ona złożona do POW NFZ w kwietniu 2016 roku w jednym egzemplarzu.

Jak wynika z powyższego Skarżący nie wystąpił o informacje jakie "zasoby sprzętu" posiada SP ZOZ, ale o treść oświadczenia jakie złożył w tym zakresie w ofercie przedstawionej do NFZ. Skoro zatem organ (jak twierdzi) nie jest w posiadaniu tejże oferty to nie jest w stanie odtworzyć treści złożonego w niej oświadczenia w zakresie sprzętu, a co za tym idzie – nie mógł udzielić żądanej informacji. Wbrew stanowisku Skarżącego nie ma też podstaw, aby kwestionować prawdziwość oświadczenia organu złożonego w tym przedmiocie. Dysponentem złożonej oferty jest obecnie P. Oddział Wojewódzki NFZ w B., zatem do tego organu Skarżący może zwrócić się z żądaniem udostępnienia złożonej oferty.

W miejscu należy przypomnieć, że w aktualnym stanie prawnym obowiązuje zasada jawności zarówno umów o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej jak ofert składanych w postępowaniu o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zasadę tę wprowadza przepis art. 135 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, dalej w skrócie u.ś.o.ż.) w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania skarżonej decyzji stanowiący, że oferty złożone w postępowaniu o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej są jawne. Zgodnie natomiast z treścią art. 135 ust. 2 pkt 2 ustawy ramy tej jawności w odniesieniu do ofert podlegają ograniczeniu w odniesieniu do informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy, które zostały zastrzeżone przez świadczeniodawcę w szczególności przez umożliwienie wglądu do tych ofert.

W rozpoznawanej sprawie, jak już zaakcentowano wyżej, sporny pozostaje zakres ograniczenia jawności treści oferty ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy. W ocenie strony skarżącej informacje uznane przez organ za takie, które nie podlegają ujawnieniu ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy nie mają takiego charakteru, albowiem samodzielne zakłady opieki zdrowotnej zostały wyłączone z kategorii przedsiębiorców, tym samym nie mogą zasłaniać się tajemnicą przedsiębiorcy. W ocenie natomiast organu informacje wyszczególnione w punkcie 1-9 sentencji decyzji organu I instancji z [...] marca 2017 r. (utrzymanej w mocy skarżoną decyzją z dnia [...] kwietnia 2017 r.) stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i związku z tym nie podlegają ujawnieniu.

W ocenie Sądu należy w pełni zaaprobować stanowisko organu wyrażone w zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji I instancji. Obowiązująca regulacja prawna zawarta w treści art. 135 ust. 1 i 2 pkt 2 u.ś.o.z., normująca zasadę jawności ofert złożonych w postępowaniu o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej jednocześnie określiła jej zakres. Trzeba jednak zauważyć, że poszerzenie zakresu jawności ofert w stosunku do art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p. , a w szczególności uznanie, że w tej materii ochrona danych osobowych zasadniczo nie stanowi przeszkody dla ich ujawnienia nie oznacza jednak bezwzględnego obowiązku ujawniania wszystkich informacji w nich zawartych - wskazując na jej ograniczenie ze względu na ww. tajemnicę przedsiębiorcy. Wprawdzie pojęcie "tajemnicy przedsiębiorcy" nie zostało zdefiniowane na gruncie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Tym niemniej celem zdefiniowania tego pojęcia, zarówno orzecznictwo sądowoadministracyjne, jak i doktryna, odwołują się do definicji legalnej "tajemnicy przedsiębiorstwa" zawartej w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r., nr 153, poz. 1503 z późn. zm.), który stanowi, że przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Przyjmuje się, że pojęcia "tajemnica przedsiębiorcy" i "tajemnica przedsiębiorstwa" w zasadzie pokrywają się zakresowo (zob. M. Jaśkowska, "Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego", Toruń 2002, s. 78). W orzecznictwie sądów administracyjnych podnosi się przy tym, że na tajemnicę przedsiębiorcy składają się dwa elementy: materialny (np. szczegółowy opis sposobu wykonania usługi, jej koszt) oraz formalny - wola utajnienia danych informacji.

Tajemnicę przedsiębiorcy stanowią więc informacje znane jedynie określonemu kręgowi osób i związane z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością, wobec których podjął on wystarczające środki ochrony w celu zachowania ich w poufności. Informacje utajnione muszą przy tym posiadać określoną wartość dla przedsiębiorcy (w przeciwnym razie logicznym jest, że nie utajniałby ich). Nie musi to jednak być wyłącznie wartość gospodarcza, lecz może to być szerzej rozumiana wartość, określona w każdej wymiernej postaci. Informacja staje się tajemnicą przedsiębiorcy, kiedy przedsiębiorca przejawi wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci natomiast swojego charakteru przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób zobowiązanych do dyskrecji (np. pracownicy przedsiębiorstwa, czy też osoby ściśle z przedsiębiorstwem współpracujące przy realizowaniu określonej umowy). Utrzymanie danych informacji jako tajemnicy wymaga więc podjęcia przez przedsiębiorcę działań zmierzających do wyeliminowania możliwości dotarcia do nich przez osoby trzecie w normalnym toku zdarzeń, bez konieczności podejmowania szczególnych starań. Ustawodawca nie przesądził przy tym, jakie to mają być działania. Istotne jest w każdym razie to, aby działania te były podejmowane z uwagi na charakter danych informacji, a nie dopiero w wyniku otrzymania przez przedsiębiorcę wniosku o ich ujawnienie. Ze stanem poufności będziemy mieli do czynienia zatem wtedy, gdy przedsiębiorca kontroluje liczbę i charakter osób mających dostęp do określonych informacji, czyli ma wolę, by pozostały one tajemnicą dla pewnych kół odbiorców, konkurentów. Ustawodawca nie przesądził przy tym, jakie działania winien podjąć przedsiębiorca aby wolę tę uzewnętrznić. Wydaje się więc, że każdy sposób działania, który wskazuje, że określone informacje są traktowane jako poufne, będzie stanowić realizację omawianego zalecenia ustawowego. Z tego względu ustawowe wymaganie podjęcia niezbędnych działań spełni także podjęcie pewnych czynności konkludentnych, jak np. dopuszczenie do informacji jedynie określonego kręgu pracowników (tak M. Du Vall i E. Nowińska w "Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz", wyd. VI, opublikowano: LexisNexis 2013; komentarz do art. 11 oraz wyroki NSA z 12 czerwca 2013 r. sygn. akt I OSK 455/13, z dnia 17 stycznia 2017 r. sygn. akt I OSK 1993/16, oba dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Jak wynika z powyższego rodzaj chronionych przez art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, a co za tym idzie, także art. 5 ust. 2 u.d.i.p., wiadomości jest zatem różny: jedne mają charakter techniczny lub technologiczny, inne zaś obejmują pewne informacje istotne z punktu widzenia organizacji przedsiębiorstwa jako takiego (jego struktury, przepływu dokumentów, sposobu kalkulacji cen, zabezpieczenia danych itp.). Wyliczenie ustawowe zawarte w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie jest przy tym wyczerpujące. Należy dodać, że wartość gospodarczą na pewno mogą posiadać dla przedsiębiorcy te dane, które świadczą o prowadzonej przez firmę polityce finansowej, obrazują jej zobowiązania względem kontrahentów, dotyczą wierzytelności, odnoszą się do inwestycji czy oszczędności, a także świadczą o poziomie wykonywanych przez firmę usług. Wartość gospodarczą mogą mieć więc wszelkie informacje, jakie dotyczą szeroko rozumianego gospodarowania przez firmę jej mieniem, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a także sposobu wykonywania przez daną firmę działalności gospodarczej. Istotne przy tym jest to, że ww. informacje winny być na tyle szczegółowe, aby istniał bezpośredni związek pomiędzy nimi a prowadzoną przez danego przedsiębiorcę działalnością gospodarczą. Innymi słowy, ważne jest, aby określone dane w sposób obiektywny obrazowały szczegóły prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorcy i przekładały się na istnienie interesu przedsiębiorcy w ich utajnieniu (tak też WSA w Gdańsk w wyroku z dnia 25 stycznia 2017 r. sygn. akt II SA/Gd 413/16).

W rozpoznawanej sprawie Skarżący zażądał informacji dotyczącej treści oferty złożonej przez SP ZOZ w B.w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej: 1) świadczenia w zakresie kardiologii i 2) świadczenia w zakresie kardiologii – świadczenia pierwszorazowe na obszarze b., prowadzonym w trybie konkursu ofert przez Narodowy Fundusz Zdrowia – P. Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia (kod postępowania [...]). Narodowy Fundusz Zdrowia w prowadzonym postępowaniu przewidział możliwość zastrzeżenia pewnych elementów oferty jako tajemnicę przedsiębiorcy, co można było uczynić w formie pisemnej stosownie do § 11 ust.1 i ust. 2 Zarządzenia nr 12/2015/DSOZ SPZOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13 lutego 2015 r. w sprawie warunków postępowania dotyczących zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. W załączniku nr 8 SP ZOZ w B. zastrzegł zaś, iż tajemnicę przedsiębiorcy stanowią: 1/wykaz podwykonawców; 2/ wykaz personelu; 3/ wykaz sprzętu; 4/ wykaz pomieszczeń; 5/ liczby ceny dla przedmiotu postępowania i miejsca udzielania świadczeń; 7/ harmonogramu udzielania świadczeń; 8/ harmonogramu pracy personelu lub jego dostępność godzinową, 9/ ankiety dotyczącej danego postępowania w części zawierającej informacje zastrzeżone, wskazane w 1p.1-9. Oznacza to, że w tak ustalonym stanie faktycznym SP ZOZ zastrzegł ww. informacje na podstawie art. 135 ust. 2 pkt 2 u.ś.o.z., a zatem ex lege podlegały one ochronie na podstawie art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

Istotne jest również, że Dyrektor SP ZOZ w B. motywując odmowę udostępnienia wnioskowanej informacji publicznej w zaskarżonej decyzji szczegółowo wyjaśnił dlaczego informacjom, o których udostępnienie zwrócił się Skarżący, nadano walor tajemnicy przedsiębiorcy i dlaczego zasada ochrony tej tajemnicy jest tak istotna dla tego podmiotu, iż usprawiedliwia złamanie zasady transparentności działań podmiotów wykonujących zadania publiczne. Wskazano bowiem, że informacje, które chce pozyskać Skarżący, mają szczególne znaczenie, zwłaszcza w perspektywie kolejnego postępowania w tym zakresie, a przede wszystkim stanowią wartość gospodarczą, albowiem decydują o jakości oferty. Znając bowiem zasoby sprzętowe, osobowe, cenę i ilości świadczeń konkurent, którego pełnomocnikiem jest Skarżący, zyskałby wszystkie dane umożliwiające mu złożenie konkurencyjnej oferty w stosunku do SP ZOZ B. W efekcie SP ZOZ mogłoby nie zawrzeć umowy na świadczenia w zakresie kardiologii na terenie powiatu b., co bez wątpienia mogłoby narazić go na szkodę.

W ocenie Sądu, istotnie żądane przez Skarżącego informacje mogą stanowić dla SP ZOZ w B. wartość gospodarczą, stanowią one bowiem źródło pełnej informacji o złożonej przez ten podmiot ofercie. Trzeba przy tym podkreślić również, że tajemnica przedsiębiorstwa (przedsiębiorcy) ma bronić przedsiębiorstwo przed negatywnymi skutkami, jakie mogłoby dla prowadzonej przez nie działalności wywołać udzielenie w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej określonych informacji. Przepisy dotyczące tajemnicy przedsiębiorstwa mają służyć także ochronie tych informacji, które w przyszłości mogą zostać wykorzystane przez konkurentów danego podmiotu w celu uzyskania nad nim przewagi rynkowej. Dlatego też zasadnie Dyrektor SP ZOZ w B. w zaskarżonej decyzji zwrócił uwagę na istotną w tym kontekście okoliczność, iż mocodawca Skarżącego jest podmiotem prowadzącym na rynku działalność konkurencyjną w stosunku do SP ZOZ (okoliczność bezsporna, niekwestionowana przez Skarżącego). Również z tej przyczyny żądane przez Skarżącego informacje, których ujawnienie mogłoby wpłynąć na warunki złożonej przez podmiot konkurencyjny – oferty, w szczególności w perspektywie kolejnego postępowania w tym zakresie, należało uznać za tajemnicę przedsiębiorcy, tj. SP ZOZ w B.

Sąd nie podzielił też stanowiska Skarżącego jakoby samodzielne zakłady opieki zdrowotnej w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2012 r. nie mogły powoływać się na tajemnicę przedsiębiorcy z uwagi na utratę statusu przedsiębiorcy. Rację ma co prawda autor skargi, że przepisy ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1638) wyraźnie określają samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej jako podmioty lecznicze niebędące przedsiębiorcami - art. 2 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 2 tej ustawy. Tym niemniej uznać należy, że SP ZOZ w B., będący samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej, nie traci uprawień wynikających z art. 5 ust. 2 u.d.i.p., jak również z przepisów statuujących tajemnicę przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, z racji tylko posiadanej formy organizacyjnej podmiotu leczniczego. Uzasadniając powyższą tezę należy odwołać się do przepisu art. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, który wprost wyjaśnia, że przedsiębiorcami, w rozumieniu ustawy, są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które prowadząc, chociażby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności gospodarczej.

Jak wynika zaś z art. 16 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej, działalność lecznicza jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Natomiast ust. 1a tego przepisu wskazuje, kiedy działalność lecznicza nie stanowi działalności regulowanej w rozumieniu u.s.d.g., ograniczając ten wyjątek do przypadków działalności leczniczej: 1) podmiotów leczniczych w formie jednostki budżetowej; 1a) podmiotów leczniczych w formie jednostki wojskowej; 2) działalności leczniczej wykonywanej jako: a) działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 239 i 395), chyba że zachodzą przesłanki określone w art. 9 ust. 1 tej ustawy, b) działalność charytatywno-opiekuńcza, jeżeli przepisy odrębne przewidują prowadzenie takiej działalności. Skoro zatem działalność lecznicza prowadzona przez SP ZOZ w B. nie została wyłączona z działalności regulowanej, albowiem nie zachodzi żaden z przypadków stanowiących podstawę takiego wyłączenia, działalność lecznicza prowadzona przez ten podmiot jest działalnością gospodarczą.

W konsekwencji przyjąć należy, że SP ZOZ w B. powinien być traktowany - w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i u.d.i.p. – jak przedsiębiorca, którego tajemnica podlega ochronie. Przyjęcie odmiennego poglądu naruszałoby bez wątpienia gwarancje zachowania uczciwej konkurencji w szczególności w stosunków do podmiotów niepublicznych. Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej w toku postępowań o zawarcie umów o udzielenie świadczeń zdrowotnych nie mogłyby bowiem skutecznie powoływać się na tajemnicę przedsiębiorstwa. Tymczasem tajemnica przedsiębiorstwa na bronić przedsiębiorstwo przed negatywnymi skutkami, jakie mogłoby dla prowadzonej przez nie działalności wywołać udzielenie w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej określonych informacji. Pogląd przyznający szpitalom potencjalną możliwość powoływania się na tajemnicę przedsiębiorcy przewidzianą w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. prezentowany jest też w orzecznictwie sądowym (por. np.: wyrok WSA w Krakowie z dnia 12 września 2016 r., sygn.. akt II SA/Kr 747/16, wyroki NSA z 5 kwietnia 2013 r., sygn. I OSK 190, sygn. I OSK 193/13, oraz z 25 listopada 2015 r., sygn. sygn. I OSK 1877/14, sygn. I OSK 1880/14 – wszystkie dostępne w CBOSA).

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa, w tym przepisów wskazanych w skardze, i z tej przyczyny - na podstawie art. 151 p.p.s.a. - skargę jako niezasadną oddalił.