Postanowienie z dnia 2008-01-18 sygn. II PK 269/07
Numer BOS: 2223251
Data orzeczenia: 2008-01-18
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego (art. 398[9] § 1 pkt 1 k.p.c.)
- Przesłanka „oczywistości przestępstwa” w rozumieniu art. 52§ 1 pkt 2 k.p.
- Postępowanie pracodawcy w celu wyjaśnienia, czy pracownik popełnił przestępstwo z art. 52 § 1 pkt 2 k.p.
Sygn. akt II PK 269/07
POSTANOWIENIE
Dnia 18 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z powództwa S. G.
przeciwko L. Sp. z o.o. w J.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 18 stycznia 2008 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w P.
z dnia 18 maja 2007 r., sygn. akt VI Pa […],
I. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
II. zasądza od L. Spółki z o.o. w J. na rzecz S. G. kwotę 900,-(dziewięćset) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 18 maja 2007 r., Sąd Okręgowy w P. oddalił apelację L. Spółki z o.o. w J. od wyroku Sądu Rejonowego w P. z dnia 21 lutego 2007 r., którym zasądzono od pozwanej Spółki na rzecz S. G. kwotę 25.650 zł z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia.
W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku strona pozwana zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, to jest 1) art. 328 § 2 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., poprzez brak oceny wszystkich zarzutów podniesionych w apelacji i w konsekwencji uniemożliwienie poddania wyroku Sądu drugiej instancji kontroli kasacyjnej; 2) art. 233§ 1 k.p.c. w związku z art. 382 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., poprzez nieuwzględnienie zarzutów apelacji (bezkrytyczną akceptację rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji) i wadliwą, wykraczającą poza schematy logiki, ocenę materiału dowodowego w zakresie uznania za niewiarygodne zeznań wskazanych świadków w sytuacji, gdy wzajemnie się uzupełniają, uznania za niewiarygodną notatkę służbową z dnia 9 lutego 2006 r., oparcie rozstrzygnięcia niemal wyłącznie na zeznaniach powoda, którego wersja nie znajduje potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy; 3) art. 217, art. 227, art. 233 § 1 w związku z art. 382 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., poprzez nieuwzględnienie zarzutu apelacyjnego odnośnie oddalenia przez Sąd pierwszej instancji wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron i wskazanych świadków przy pomocy wariografu i uznanie tego za prawidłowe, w sytuacji, gdy dowody te mogły w istotny sposób przyczynić się do rozstrzygnięcia sprawy; 4) art. 253 w związku z art. 217 § 2 k.p.c., poprzez uznanie, że strona pozwana nie wykazała prawdziwości notatki służbowej, w sytuacji, gdy Sąd pierwszej instancji oddalił wniosek o przebadanie stron wariografem (a stanowisko to podzielił Sąd Okręgowy), który to dowód służyć miał ustaleniu przebiegu wizyty w dniu 9 lutego 2006 r., a tym samym potwierdzić autentyczność sporządzonej z jej wyniku dokumentu.
Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania.
Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania uzasadniony został jej oczywistą zasadnością „manifestującą się na płaszczyznach: braku oceny zarzutów podniesionych w apelacji, dokonaniu oczywiście błędnej oceny zeznań stron i świadków oraz uznaniu, że wniosek o przeprowadzenie badania poligraficznego jest bezprzedmiotowy”, a nadto występowaniem w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, sprowadzającego się do rozstrzygnięcia kwestii dopuszczalności stosowania w postępowaniu cywilnym badania stron i świadków przez biegłego przy pomocy wariografu, kryteriów oceny takiego środka dowodowego, jego znaczenia dla przebiegu postępowania, a nadto wskazania, według jakich norm oceniać brak zgody strony na przeprowadzenie powyższego dowodu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Stosownie do art. 3989 § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli: 1) w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, 3) zachodzi nieważność postępowania lub 4) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Zagadnienie prawne jest to zagadnienie, które wiąże się z określonym przepisem prawa materialnego lub procesowego lub uregulowaniem prawnym, których wyjaśnienie ma nie tylko znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, ale także dla rozstrzygnięcia innych podobnych spraw. Wskazanie zagadnienia prawnego uzasadniającego wniosek o rozpoznanie skargi kasacyjnej powinno zatem nastąpić przez określenie przepisów prawa, w związku z którymi zostało sformułowane i wskazaniu argumentów, które prowadzą do rozbieżnych ocen. Dopiero bowiem wówczas Sąd Najwyższy ma podstawę do oceny, czy przedstawione zagadnienie jest rzeczywiście zagadnieniem „prawnym” oraz czy jest to zagadnienie „istotne” (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC z 2002 nr 1, poz. 11, z dnia 13 sierpnia 2002 r., I PKN 649/01, OSNP z 2004 nr 9, poz. 158 oraz z dnia 14 lutego 2003 r., I PK 306/02, Wokanda z 2004 7-8, poz. 51). Ponadto rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego nie może się sprowadzać do odpowiedzi na zarzuty skarżącego skierowane pod adresem zaskarżonego orzeczenia ani też do odpowiedzi na wątpliwości skarżącego, które można wyjaśnić za pomocą obowiązujących reguł wykładni bądź w drodze prostego zastosowania przepisów.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej skargi kasacyjnej należy stwierdzić, że sformułowane w niej przez skarżącego zagadnienie nie odpowiada wyżej przytoczonym wymogom, gdyż nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, przedmiotem której jest ocena, czy w sprawie zachodzi oczywistość popełnienia przez powoda przestępstwa, uzasadniająca rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 2 k.p. W judykaturze przyjmuje się zgodnie, że „oczywistość” popełnienia przestępstwa w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 2 k.p. może być stwierdzona na podstawie takiej oceny konkretnego zdarzenia, które nie pozostawia wątpliwości, że przestępstwo zostało popełnione. Nie można zatem uznać oczywistości przestępstwa pracownika, jeżeli brak jest pewności, czy zostało ono w ogóle popełnione (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1977 r., I PRN 141/76, OSNC 1977 nr 8, poz. 147; z dnia 4 kwietnia 1979 r., I PR 13/79, OSNC 1979 nr 11, poz. 221; z dnia 4 lutego 1982 r., I PRN 1/82, OSNC 1982 nr 8-9, poz. 131). Sądy obu instancji uznały, że użycie wariografu było nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem taki dowód nie może mieć znaczenia większego niż pomocniczy, a w konsekwencji – być bezpośrednim dowodem sprawstwa określonego czynu. Sam skarżący w uzasadnieniu wniosku stwierdza, że nie budzi wątpliwości, iż wyniki takiego badania nie pełnią roli rozstrzygającej w ocenie wiarygodności dowodów osobowych. A zatem już tylko z tych względów możliwość przeprowadzenia dowodu mogącego mieć co najwyżej charakter pomocniczy nie ma istotnego znaczenia dla oceny „oczywistości” popełnienia przez pracownika czynu zagrożonego przez ustawę sankcją karną. Przesłanka „oczywistości” wymaga bowiem wykazania wyłącznie pewnymi i jednoznacznymi dowodami. Skarżącemu chodzi w istocie o zajęcie przez Sąd Najwyższy stanowiska co do zarzutów przedstawionych w tym zakresie zaskarżonemu wyrokowi, a tym samym sformułowane przez niego zagadnienie nie jest wymagającym zaangażowania Sądu Najwyższego zagadnieniem prawnym.
Skarżący w konsekwencji nie wykazał, że zachodzi powołana przez niego przesłanka w postaci oczywistej zasadności skargi kasacyjnej, o ile odnosi ją do odmowy przeprowadzenia badania przy użyciu wariografu. Również w pozostałym zakresie przesłanka ta, odniesiona do zarzucanych naruszeń prawa procesowego, nie została wykazana. W ramach tej podstawy skarżący przytoczył art. 328 § 2, art. 233 § 1 w związku z art. 382 k.p.c., art. 217 i art. 227 k.p.c. Stosownie do art. 3983 § 3 k.p.c., podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów, do której to sfery odnosi się wprost art. 233 § 1 k.p.c. Przepis art. 328 § 2 k.p.c. wymienia konstrukcyjne elementy uzasadnienia orzeczenia. Za utrwalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego należy uznać stanowisko, że uzasadnienie wyroku wyjaśnia przyczyny, dla jakich orzeczenie zostało wydane, jest sporządzane już po wydaniu wyroku, a zatem wynik sprawy z reguły nie zależy od tego, jak napisane zostało uzasadnienie i czy zawiera ono wszystkie wymagane elementy. W konsekwencji zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. może być usprawiedliwiony tylko w tych wyjątkowych okolicznościach, w których treść uzasadnienia orzeczenia sądu drugiej instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia lub w przypadku zastosowania prawa materialnego do niedostatecznie jasno ustalonego stanu faktycznego (por. miedzy innymi wyroki z dnia 27 czerwca 2001 r., II UKN 446/00, OSNAPiUS 2003 nr 7, poz. 182 z dnia 5 września 2001 r., I PKN 615/00, OSNAPiUS nr 15, poz. 352 oraz z dnia 24 lutego 2006 r., II CSK 136/05, niepublikowany i orzeczenia tam powołane). Taka wyjątkowa sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodzi. Z kolei naruszenie art. 382 k.p.c. ma miejsce wówczas, gdy sąd drugiej instancji, mimo przeprowadzonego przez siebie postępowania dowodowego, orzekł wyłącznie na podstawie materiału zgromadzonego przed sądem pierwszej instancji albo oparł swe orzeczenie na własnym materiale, z pominięciem wyników postępowania przeprowadzonego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym (tak w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1998 r., II CKN 815/97, „Wokanda” 1999 nr 1, s. 6). Skarżący takiego zarzutu nie formułuje i nie wskazuje materiału zgromadzonego w sprawie i pominiętego przy rozstrzyganiu sprawy przez Sąd drugiej instancji. Nie powołuje się również na pominięcie przez Sąd Apelacyjny środków dowodowych zgłoszonych w postępowaniu drugoinstancyjnym, co mogłoby uzasadniać zarzut naruszenia art. 217 § 2 w związku z art. 227 k.p.c. Natomiast brak oceny wszystkich zarzutów apelacyjnych mógłby być podnoszony w ramach art. 378 § 1 k.p.c., jednakże naruszenia tego przepisu skarżący nie zarzuca.
Z tych względów na podstawie art. 3989 § 2 k.p.c. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Treść orzeczenia została pozyskana od organu orzekającego na podstawie dostępu do informacji publicznej.