Wyrok z dnia 2007-10-29 sygn. II PK 54/07

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II PK 54/07

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2007 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Roman Kuczyński (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec SSN Andrzej Wróbel

w sprawie z powództwa G. J. M. przeciwko Urzędowi Miasta w C. o przywrócenie do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 29 października 2007 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń

Społecznych w P.

z dnia 6 października 2006 r., sygn. akt VI Pa […],

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

W dniu 7 marca 2006 r. powód G. J. M. wniósł pismo, które nazwał „odwołaniem" od rozwiązania z nim przez Urząd Miasta C. umowy o pracę zawartej w dniu 1 października 1998 r. bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p.

W dniu 23 lutego 2006 r pracownik Urzędu Miast C. wręczył powodowi przesyłkę, w której znajdowało się pismo informujące o rozwiązaniu z nim umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p., którego przyczynę stanowiło ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych przez powoda polegające na niestawieniu się przez niego w miejscu pracy w dniu 20 lutego 2006 r. i nieodebraniu skierowania na badania lekarskie. Wyżej wskazany dzień był pierwszym dniem po upływie choroby powoda trwającej dłużej niż 30 dni.

Do dokonania tych badań powód został wzywany przez pracodawcę w dniu 17 lutego 2006 r. stosownym pismem, które za pośrednictwem gońca - świadka M. Z. oraz świadka J. K. usiłowano wręczyć osobiście powodowi w dniu 17 lutego 2006 r. Z powodu jego nieobecności w miejscu zamieszkania pismo to zostało doręczone sąsiadce powoda, która zobowiązała się niezwłocznie przekazać przesyłkę powodowi. O fakcie tym zawiadomiono powoda poprzez umieszczenie zawiadomienia w drzwiach wejściowych domu powoda.

W dniu 21 lutego 2006 r. powód uzyskał kolejne zaświadczenie o niezdolności do pracy trwającej 30 dni. W dniu 20 lutego 2006 r. na 28 minut przed końcem urzędowania pozwanego powód poinformował iż w tym dniu przebywa na urlopie wypoczynkowym na żądanie w trybie art. 167² k.p.

Sąd Rejonowy w C. wyrokiem z dnia 6 czerwca 2006 r. przywrócił powoda G. J. M. do pracy w pozwanym Urzędzie Miasta C. oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9775 zł 80 groszy brutto tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy.

Na powyższe rozstrzygnięcie pozwany wniósł apelację.

Sąd Okręgowy – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w P. wyrokiem z dnia 6 października 2006 r. uznał, że apelacja pozwanego zasługuje na uwzględnienie zarówno w części, w której zarzuca naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na wynik sprawy, a w szczególności art. 231 k.p.c., jak i art. 230 k.p.c., a także w części, w której zarzuca naruszenie przez Sąd pierwszej instancji przepisów prawa materialnego poprzez niezastosowanie do ustalonego stanu faktycznego przepisów art. 229 § 2 k.p., oraz art. 8 k.p. Sąd stwierdził, że w niniejszej sprawie powód nie mógł skutecznie skorzystać w dniu 20 lutego 2006 r. z urlopu wypoczynkowego na żądanie, albowiem pomimo wezwania pozwanego skierowanego do powoda w piśmie z dnia 17 lutego 2006 r., aby powód odebrał skierowanie na kontrolne badania lekarskie w dniu 20 lutego 2006 r. powód nie stawił się w jego siedzibie po odbiór wyżej wymienionego skierowania, a zatem powód nie zastosowawszy się do polecenia pozwanego, nie mógł legitymować się zaświadczeniem o zdolności do pracy, które - w ocenie Sądu - warunkuje możliwość korzystania z uprawnień przysługujących na podstawie art. 14 k.p.

Na powyższe orzeczenie powód wniósł skargę kasacyjną wskazując naruszenie prawa materialnego przez oczywiste niewłaściwe zastosowanie oraz błędną wykładnię art. 167² i art. 52 § 1 pkt. 1 k.p. poprzez uznanie, iż żądanie udzielenia urlopu w dniu nie stawienia się pracownika w pracy w trybie art. 167² k.p., w sytuacji gdy pracodawca nie podając istotnej przyczyny nie wyraził zgody na urlop - uzasadnia rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § pkt 1 k.p., a tym samym uznanie przez pozwanego, iż nieobecność powoda w pracy w takim przypadku jest nieusprawiedliwioną nieobecnością w pracy i stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Ponadto w skardze powołano się na naruszenie art. 229 k.p. poprzez uznanie, że ma on zastosowanie w przedmiotowej sprawie pomimo, iż nie może on stanowić podstawy do uznania za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych faktu nie stawienie się powoda na badanie okresowe, na które nie doręczono mu wezwania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna okazała się niezasadna. Obowiązkiem pracownika po ustaniu powodów nieobecności wskazanych w art. 229 § 2 k.p., a więc niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni z powodu choroby, jest stawienie się do pracy i zgłoszenie gotowość jej wykonywania. Uchylenie się od tego obowiązku pociąga za sobą skutek po stronie pracodawcy w postaci uniemożliwienia mu realizacji obowiązku skierowania pracownika na kontrolne badania lekarskie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2005 r., II PK 319/04, OSNP 2006 nr 3 - 4, poz. 49). Tym samym nieobecność pracownika w pierwszym dniu po upływie choroby może stanowić, w przypadku braku usprawiedliwionych przyczyn tej nieobecności, podstawę do rozwiązania umowy o pracę w myśl art. 52 § 1 pkt 1 k.p. W niniejszej sprawie taka sytuacja miała miejsce. Powód mimo, że był świadomy, że w dniu 19 lutego 2006 r. zakończyła się jego niezdolność do pracy z powodu choroby, nie dopełnił wyżej wymienionego obowiązku - nie stawił się do pracy i nie zgłosił gotowości jej podjęcia. Nie wskazał ponadto na przyczynę, która usprawiedliwiałby jego nieobecność w pracy w dniu 20 lutego 2006 r. Nie było także w niniejszym stanie faktycznym skuteczne uchylenie się przez powoda od tego obowiązku, poprzez zgłoszenie urlopu na żądanie w okresie następującym bezpośrednio po zakończeniu choroby na podstawie art. 167² k.p. Niezdolność do pracy z powodu choroby pozostaje w opozycji do zwolnienia urlopowego. Przepis art. 165 k.p. niezdolność do pracy z powodu choroby uznaje za przeszkodę w rozpoczęciu urlopu wypoczynkowego, zaś sformułowanie zawarte w art. 166 k.p. o niewykorzystaniu części urlopu w związku z niezdolnością do pracy z powodu choroby jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że okres choroby nie jest i nie może być okresem wykorzystywania urlopu wypoczynkowego. Tego rodzaju regulacja prawna jest w sposób oczywisty związana z celem urlopu, który jest jedną z instytucji zabezpieczających prawo pracownika do wypoczynku (art. 14 k.p.), gwarantowane w art. 66 Konstytucji. Tym samym udzielenie urlopu wypoczynkowego pracownikowi niezdolnemu do pracy nie przerywa tej niezdolności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1999 r., I PKN 350/99, OSNP 2001 nr 6, poz. 198). Z kolei z art. 167² k.p. wynika, że pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Przepis ten stanowi zatem o sposobie udzielania przez pracodawcę części urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi, obligując go do uwzględnienia w tym zakresie wniosku pracownika, wszakże pod warunkiem, że taki urlop może być w tym czasie wykorzystywany. Swoisty sposób udzielania tej części urlopu nie czyni jej bowiem odrębną od urlopu wypoczynkowego, a zatem nie ma podstaw, aby twierdzić, że tej części urlopu pracodawca obowiązany jest udzielić pracownikowi także w sytuacji, w której udzielenie urlopu wypoczynkowego jest prawnie nieskuteczne, a taką jest niezdolność pracownika do pracy z powodu choroby, co wykazano wyżej. Nieuprawnione są w związku z tym twierdzenia skarżącego, iż zgłoszenie przez niego żądania udzielenia urlopu wypoczynkowego w dniu 20 lutego 2006 r. wymuszało konieczność uwzględnienia przez pracodawcę takiego wniosku. W tym miejscu wskazać należy, iż w stanie faktycznym ustalonym w tej sprawie nie budzi żadnych wątpliwości, że powód nie odzyskał zdolności do pracy po dniu 19 lutego 2006 r., bowiem bez pozytywnego orzeczenie lekarza medycyny pracy zgodnie z art. 229 § 4 k.p. pracodawca nie mógł powoda dopuścić do pracy. W niniejszej sprawie udzielenie urlopu nie spowodowałoby skutku oczekiwanego przez skarżącego, a polegającego na możliwości uznania, iż tym samym powinien być traktowany jak pracownik, który stawił się do pracy w związku z odzyskaniem zdolności do pracy. Z powyższych rozważań wynika także nietrafność zarzutów skarżącej odnośnie naruszenia przez Sąd drugiej instancji nie tylko przepisu art. 167² k.p., ale również przepisu art. 52 § 1 pkt. 1 k.p., skoro nie można przyjąć, że powód stawił się do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności w dniu 20 lutego 2006 r., to zaskarżony wyrok odpowiada tym przepisom, a tym samym brak jest podstaw do uwzględnienia skargi kasacyjnej.

Z tych względów Sąd Najwyższy z mocy art. 398¹⁴ k.p.c. orzekł jak w sentencji.