Postanowienie z dnia 2014-07-18 sygn. III APz 19/14
Numer BOS: 2220972
Data orzeczenia: 2014-07-18
Rodzaj organu orzekającego: Sąd powszechny
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Kryteria podziału spraw na majątkowe i niemajątkowe
- Odwołanie do sądu, właściwość i kognicja sądu w sprawie odwołania od oceny okresowej członka korpusu służby cywilnej
- Sąd pracy a sąd pracy i ubezpieczeń społecznych - właściwość rzeczowa
Postanowienie z dnia 18 lipca 2014 r. III APz 19/14
Przewodniczący: SSA Janina Kacprzak (spr.)
Sędziowie: SA Jacek Zajączkowski, SA Mirosław Godlewski
Sądem właściwym do rozpoznania w pierwszej instancji sprawy dotyczącej ocen okresowych członków korpusu służby cywilnej (art. 81 ust. 1, ust. 3, ust. 4 i ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej – Dz. U. Nr 227, poz. 1505 ze zm.) jest sąd rejonowy.
Sąd Apelacyjny w Łodzi, po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy Rafała Sz. przeciwko Pierwszemu Urzędowi Skarbowemu Ł.–B. w Ł. w przedmiocie odwołania od oceny okresowej, na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 17 kwietnia 204 r., oddala zażalenie.
Z uzasadnienia
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Ł. stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę z powództwa Rafała Sz. przeciwko Pierwszemu Urzędowi Skarbowemu Ł.–B. w Ł., będącego odwołaniem powoda od oceny okresowej, do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Ł.–Ś. w Ł. XI Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
Sąd Okręgowy powołując się do treści art. 461 § 11 k.p.c. uznał, że przepis ten wyłącza zastosowania art. 17 pkt 1 i 4 k.p.c., w którym zostały wymienione sprawy należące do właściwości sądów okręgowych. W ocenie Sądu I instancji odwołanie od oceny okresowej członka korpusu służby cywilnej należy do właściwości rzeczowej sądów rejonowych, zgodnie z art. 461 § 11 k.p.c. Odwołał się przy tym do stanowiska SN, wyrażonego w wyroku z 30 października 2013 r. wydanego w sprawie II PK 32/13, zgodnie z którym nie każda sprawa o świadczenie niepieniężne ma za przedmiot prawo niemajątkowe (art. 17 pkt 1 k.p.c.). Ocena okresowa jest częścią stosunku pracy określonej grupy pracowników, a stosunek pracy ma charakter majątkowy. Sąd Okręgowy powtórzył za SN, że nie ma podstaw do stwierdzenia, że to Sąd Okręgowy jest właściwy rzeczowo do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji na podstawie art. 17 pkt 1 k.p.c., przytaczając argumentację zawartą w uzasadnieniu powołanego orzeczenia. W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał swoją niewłaściwość rzeczową i na podstawie art. 200 § 1 w zw. z art. 461 § 1 k.p.c. przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Ł.–Ś. w Ł., jako sądowi właściwemu.
Powyższe postanowienie zaskarżone zostało zażaleniem powoda. Zażalenie zarzuca zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 17 pkt 1 k.p.c,. poprzez jego niezastosowanie. W uzasadnieniu zażalenia powód nie kwestionuje, że stosunek pracy ma charakter majątkowy. Zdaniem skarżącego nie sposób się jednak zgodzić z twierdzeniem, że skoro ocena okresowa dotyczy sposobu wykonywania obowiązków pracowniczych, to tym samym nie ma ona charakteru niemajątkowego. W ocenie skarżącego pogląd taki jest nieprzekonujący i nie wytrzymuje krytyki. Przedmiotem odwołania wnoszonego na podstawie art. 83 ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 227, poz. 1505 ze zm. – dalej: „u.s.c.”), jest ocena, a więc czynność charakterze nieprocesowym. Ocena ze swej istoty, zarówno w ujęciu prawnym, jak i w rozumieniu potocznym, nie ma charakteru majątkowego. Ocena okresowa, o której mowa w ustawie o służbie cywilnej jest czynnością zbliżoną do nieistniejącej już w prawie pracy instytucji opinii o pracy, której elementem składowym była między innymi ocena sposobu wypełniania przez pracownika obowiązków pracowniczych. Na gruncie art. 98 k.p. nie było wątpliwości, że sprawa o sprostowanie opinii o pracy była sprawą o charakterze niemajątkowym. Na poparcie swojego stanowiska w tym zakresie skarżący odwołał się tutaj do orzecznictwa SN (orzeczenie z 14 października 1970 r., II PZ 48/70, postanowienie z 24 kwietnia 1975 r., I PZP 5/75 – niepubl. i uchwała z 19 stycznia 1989 r., III PZP 51/88, OSNCP 1990, nr 2–3, poz. 22). Przyznał jednak przy tym, że sprawy te w późniejszych latach należały do właściwości sądów rejonowych, co wynikało z wyraźnego wskazania w art. 98 § 6 k.p.
Skarżący na poparcie swojego stanowiska odwołał się również do wyroku SA we Wrocławiu z 14 marca 2012 r. w sprawie III APz 2/12, który wyraził pogląd, że sprawa dotycząca nieuwzględnienia sprzeciwu od oceny okresowej członka korpusu służby cywilnej jest sprawą o prawa niemajątkowe, tym samym zgodnie z regułami procesu (art. 17 k.p.c.) właściwym do jej rozpoznania jest Sąd Okręgowy. Zdaniem skarżącego niewymienienie w art. 461 § 11 k.p.c. spraw o z odwołania się pracownika służby cywilnej od oceny okresowej, mającej charakter niemajątkowy, powoduje, że właściwość rzeczową Sądu należy ustalać według przepisów ogólnych, w tym wypadku na podstawie art. 17 pkt 1 k.p.c., zgodnie z którym właściwym dla takich spraw jest Sąd Okręgowy.
Powołując się na powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz o zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie odwoławcze.
Sąd Apelacyjny w Łodzi zważył, co następuje:
Zażalenie nie może być uwzględnione.
W przedmiotowej sprawie spór sprowadza się do charakteru prawnego oceny okresowej urzędnika służby cywilnej oraz pracownika służby cywilnej zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a w konsekwencji właściwości rzeczowej Sądu rozpoznającego odwołanie urzędnika (pracownika) od tej oceny.
Celem właściwego rozważenia charakteru prawnego sprawy z odwołania członka korpusu służby cywilnej od oceny okresowej niezbędnym jest odniesienie się do przepisów prawa materialnego regulującego tę kwestię. W myśl art. 81 ust. 1, ust. 3, ust. 4 i ust. 5 u.s.c. urzędnik służby cywilnej oraz pracownik służby cywilnej zatrudniony na czas nieokreślony (członkowie korpusu służby cywilnej) podlega ocenie okresowej dokonywanej przez bezpośredniego przełożonego, z zastrzeżeniem ustępu 2. Zastrzeżenie, o którym mowa w tym przepisie nie ma znaczenia w przedmiotowej sprawie. Ocena okresowa dotyczy wykonywania przez członka korpusu służby cywilnej obowiązków wynikających z opisu zajmowanego przez niego stanowiska pracy. Sporządza się ją na piśmie i niezwłocznie zapoznaje z nią ocenionego członka korpusu służby cywilnej. Ocena zawiera wnioski dotyczące indywidualnego programu rozwoju zawodowego i sporządzana jest co 24 miesiące. Zgodnie z art. 81 ust. 9 tej u.s.c. w razie uzyskania negatywnej oceny okresowej członek korpusu służby cywilnej podlega ponownej ocenie po upływie 6 miesięcy od dnia zapoznania się z oceną. Warunki i sposób przeprowadzania ocen okresowych członków korpusu służby cywilnej, w tym kryteria, wzór arkusza, skalę ocen i tryb sporządzanej przez bezpośredniego przełożonego oceny okresowej określa rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 maja 2009 r. w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych członków korpusu służby cywilnej (Dz. U. Nr 74, poz. 633), wydane na podstawie delegacji z art. 82 u.s.c. Zgodnie z § 11 ust. 1 tego rozporządzenia sporządzenie oceny na piśmie polega między innymi na przyznaniu ocen cząstkowych odpowiednio do poziomu spełniania przez ocenianego każdego z kryteriów obowiązkowych i kryteriów wybranych przez oceniającego, w trakcie wykonywania przez ocenianego głównych obowiązków wynikających z opisu stanowiska pracy zajmowanego przez ocenianego, według skali ocen: 1 punkt – znacznie poniżej oczekiwań, 2 punkty – poniżej oczekiwań, 3 punkty – na poziomie oczekiwań, 4 punkty – powyżej oczekiwań, 5 punktów – znacznie powyżej oczekiwań oraz na wpisaniu do arkusza ocen wniosków dotyczących indywidualnego programu rozwoju zawodowego ocenianego. Oceniający może sporządzić podsumowanie oceny zawierające dodatkowe informacje na temat ocenianego oraz sposobu wykonywania przez niego obowiązków. W przypadku przyznania oceny pozytywnej (3 punkty i powyżej) ocenianemu będącemu urzędnikiem służby cywilnej, oceniający może zamieścić w wyznaczonym miejscu arkusza umotywowany wniosek o przyznanie ocenianemu kolejnego stopnia służbowego.
Stosownie do treści art. 83 u.s.c. od oceny okresowej służy, w terminie 7 dni od dnia zapoznania się z oceną, sprzeciw do dyrektora generalnego urzędu. Sprzeciw rozpatruje się w terminie 14 dni od dnia wniesienia. W razie uwzględnienia sprzeciwu ocenę okresową zmienia się albo sporządza po raz drugi. Od oceny okresowej sporządzonej po raz drugi przysługuje sprzeciw na tych samych zasadach. W razie nierozpatrzenia sprzeciwu w terminie albo nieuwzględnienia sprzeciwu od oceny okresowej, członek korpusu służby cywilnej może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji albo od dnia upływu terminu, w którym sprzeciw winien być rozpoznany, odwołać się do sądu pracy. W związku ze wskazaniem w art. 83 ust. 5 u.s.c. sądu pracy jako właściwego do rozpoznania pojawiły się wątpliwości, co do właściwości rzeczowej sądów powszechnych, gdyż Kodeks postępowania cywilnego nie posługuje się pojęciem „sąd pracy”. Do rozpoznawania spraw cywilnych w rozumieniu art. 1 k.p.c., w tym z zakresu prawa pracy, właściwe są sądy rejonowe i sądy okręgowe. Termin „sąd pracy” został wprowadzony do ustawodawstwa polskiego przez ustawę z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 20, poz. 85 – dalej: „ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 r.”). Zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy powierza się: 1) sądom pracy – stanowiącym odrębne jednostki organizacyjne sądów rejonowych oraz 2) sądom pracy i ubezpieczeń społecznych - stanowiącym odrębne jednostki organizacyjne sądów wojewódzkich. Postępowanie w tych sprawach, zgodnie z ustępem 3 art. 1 tej ustawy toczy się według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Stosownych zmian dokonano wówczas również w Kodeksie pracy (art. 4 powołanej ustawy z 18 kwietnia 1985 r.), między innymi, poprzez nadanie nowej treści art. 262 k.p. Zgodnie z art. 262 § 1 k.p. (w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 1985 r.) „spory o roszczenia ze stosunku pracy rozstrzygają: 1) sądy pracy – stanowiące odrębne jednostki organizacyjne sądów rejonowych oraz 2) sądy pracy i ubezpieczeń społecznych – stanowiące odrębne jednostki organizacyjne sądów wojewódzkich, zwane sądami pracy”. Analiza treści art. 262 § 1 k.p. i art. 1 ust. 1 ustawy z 18 kwietnia 1985 r., wskazuje na to, że „sądami pracy” w rozumieniu tych przepisów są sądy rejonowe. Natomiast „sądy pracy i ubezpieczeń społecznych” tworzone jako wydziały sądów wojewódzkich (obecnie okręgowych) są tylko zwane „sądami pracy”. Dlatego też ilekroć inne ustawy dopuszczają możliwość wniesienia odwołania do sądu pracy należy przez to rozumieć właściwość rzeczową sądu rejonowego. Na taką interpretację omawianych przepisów wskazuje również art. 1 ust. 2 powołanej ustawy z 18 kwietnia 1985 r., w brzemieniu obowiązującym od 1 października 2001 r., w którym rozpoznawanie spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych powierzono sądom pracy oraz sądom pracy i ubezpieczeń społecznych, o których mowa w ustępie 1. Z treści ustępu 2 art. 1 ustawy jednoznacznie wynika, że sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozpoznają zarówno sądy rejonowe określane w ustawie, jako sądy pracy oraz sądy okręgowe (dawniej wojewódzkie), jako sądy pracy i ubezpieczeń społecznych. Wyjaśnić w tym miejscu należy, że powołana ustawa o rozpoznawaniu spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, podobnie jak Kodeks pracy nie określają, które sprawy należą do właściwości sądów pracy, jako sądów rejonowych, a które sprawy należą do właściwości sądów pracy i ubezpieczeń społecznych. Te kwestie wchodzą w zakres unormowań Kodeksu postępowania cywilnego. Jednakże, jeżeli przepisy ustaw szczególnych (pragmatyki służbowe) przewidują dopuszczalność wniesienia odwołania od decyzji pracodawcy do sądu pracy, to odwołanie, w związku z treścią art. 1 ust. 1 ustawy z 18 kwietnia 1985 r. oraz art. 262 § 1 k.p. wnosi się do sądu rejonowego, jako sądu rzeczowo właściwego. Stąd też z uwagi na treść przytoczonych wyżej przepisów rozważanie, czy odwołanie, o którym mowa w art. 83 ust. 5 u.s.c. ma charakter roszczenia majątkowego, czy też niemajątkowego w rozumieniu art. 17 pkt 1 k.p.c. traci na znaczeniu. Niemniej jednak, ze względu na to, że w orzecznictwie pojawiają się odmienne poglądy w przedmiocie właściwości rzeczowej sądów w sprawach, o których mowa w art. 83 ust. 5 u.s.c. (por. powołany w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia wyrok SA we Wrocławiu), zachodzi konieczność ustosunkowania się także do argumentacji prezentowanej w zażaleniu, a dotyczącej zastosowaniu w sprawie art. 17 pkt k.p.c. i charakteru prawnego opinii o pracy oraz roszczeń z nią związanych. Otóż zgodzić się należy ze skarżącym, że ocena okresowa członka korpusu służby cywilnej ma charakter zbliżony do nieistniejącej już w prawie pracy instytucji opinii o pracy, to jednak nie można nie dostrzec istotnych różnic. Opinia o pracy była sporządzana przez pracodawców na wniosek pracownika po zakończeniu stosunku pracy i z założenia miała służyć pracownikowi celem przedłożenia jej kolejnemu pracodawcy. Tymczasem ocena okresowa sporządzana jest z urzędu wyłącznie na użytek wewnętrzny pracodawcy, w czasie trwania stosunku pracy. Ocena ta ma służyć wyznaczaniu kierunków rozwoju zawodowego, a także ma za zadanie motywowanie pracownika do lepszej wydajniejszej pracy. Stanowi nieodzowny element stosunku pracy pracownika służby cywilnej, a jak to już wykazano wyżej stosunek pracy ma charakter majątkowy. Ocena pracy pracownika służby cywilnej ma wpływ na dalszy przebieg służby – możliwość awansu, ale również w razie negatywnej oceny może doprowadzić do rozwiązania stosunku pracy. Ponadto nieprawdą jest, że w orzecznictwie jednoznacznie zawsze wskazywano na niemajątkowy charakter roszczeń o sprostowanie opinii o pracy uzasadniający właściwość rzeczową określaną na podstawie art. 17 pkt 1 k.p.c. Owszem przyjmowano w tych sprawach właściwość rzeczową sądów wojewódzkich (odpowiedników obecnych sądów okręgowych), ale tylko w tych sprawach, gdy przedmiotem roszczenia była ochrona dóbr osobistych. Niewątpliwie potrzeba wykładni pojęcia „prawa niemajątkowe”, określonego w art. 17 pkt 1 k.p.c. była przedmiotem bogatego orzecznictwa SN, w tym na gruncie spraw z zakresu prawa pracy, aczkolwiek nigdy nie kwestionowano, że roszczenia ze stosunku pracy mają charakter roszczeń majątkowych. Potrzeba wykładni art. 17 pkt 1 k.p.c. w sprawach z zakresu prawa pracy, a tym samym określenia właściwości rzeczowej sądów powstawała zawsze w sprawach, gdy przedmiotem pozwu było roszczenie o zmianę treści opinii o pracy. Kontrowersje w sprawach, w których przedmiotem była opinia o pracę dotyczyły (w zależności od stanu prawnego obowiązującego w dacie wytoczenia powództwa) nie tylko właściwości rzeczowej sądów, ale także dopuszczalności drogi sądowej oraz kompetencji poszczególnych wydziałów sądów. Przed wejściem w życie Kodeksu pracy, to jest przed 1 stycznia 1975 r., jak i po tej dacie pracownik mógł w drodze procesu cywilnego dochodzić ochrony czci naruszonej przez zakład pracy, gdy przypisane mu zachowanie się lub właściwości wykraczały poza granice opinii o pracy. Jeżeli wskutek takiego naruszenia czci zakład pracy wyrządził szkodę majątkową, poszkodowany mógł żądać jej naprawienia na podstawie przepisów prawa cywilnego (art. 23 i 24 k.c.). Do momentu wejścia w życie powołanej wyżej ustawy o rozpoznawaniu przez sądy sprawa z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych (1 lipca1985 r.) sprawy te były rozpoznawane w wydziałach cywilnych, według właściwości rzeczowej sądów wojewódzkich – obecnie zastąpionych sądami okręgowymi (por. uchwałę 7 sędziów SN z dnia 28 października 1975 r., V PZP 10/75, OSNC 1976, Nr 1, poz. 3 a także powołane w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia postanowienie SN z dnia 14 października 1970 r., II PZ 48/70 niepubl.; postanowienie SN z dnia 24 kwietnia 1975 r., I PZP 5/75 niepubl.). We wszystkich powołanych orzeczenia SN przy formułowaniu właściwości rzeczowej sądów wojewódzkich chodziło o ochronę dóbr osobistych. We wskazanym postanowieniu z dnia 24 kwietnia 1975 r. (I PZP 5/75) SN wyraził pogląd, że świetle przepisu art. 17 pkt 1 k.p.c., do spraw niemajątkowych zalicza się sprawy o sprostowanie treści świadectwa lub opinii o pracy wówczas, gdy kwestionowana treść godzi w dobra osobiste pracownika (art. 23 i 24 k.c.). Z tezy tego orzeczenia wynika jednoznacznie, że jeżeli pracownik wnoszący powództwo o sprostowanie opinii o pracy nie dochodzi ochrony dóbr osobistych, to nie ma podstaw do twierdzenia o niemajątkowym charakterze powództwa. Stąd też twierdzenie skarżącego jakoby dotychczas w orzecznictwie SN nie budziło wątpliwości, że każda sprawa o sprostowanie opinii o pracy jest sprawą o charakterze niemajątkowym, a jedynie w czasie obowiązywania art. 98 § 6 k.p. sprawy te należały do właściwości sądów rejonowych nie znajduje potwierdzenia, również w powoływanych w zażaleniu orzeczeniach SN. Jedynie w ostatnim zdaniu uzasadnienia uchwały z dnia 19 stycznia 1989 r. (III PZP 51/88) SN zauważył, że w sprawie orzekał sąd rejonowy, w sytuacji gdy właściwym do jej rozpoznania był sąd okręgowy, gdyż sprawa o sprostowanie opinii jest sprawą o prawa niemajątkowe. W tej sprawie SN zajmował się zagadnieniem prawnym przedstawionym mu przez sąd okręgowy w trybie art. 391 k.p.c., czy po wyczerpaniu trybu postępowania określonego w art. 98 § 5 i 6 k.p. pracownik może skutecznie dochodzić na drodze sądowej żądania sprostowania opinii o pracy. W ustaleniach faktycznych tej sprawy odnotowano jedynie, że sąd rejonowy odrzucił pozew o sprostowanie treści opinii o pracy na podstawie art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c., po stwierdzeniu, że pracownik wyczerpał tryb przewidziany w art. 98 § 5 k.p., natomiast droga sądowa w przedmiocie sprostowania opinii nie przysługuje. W związku z zażaleniem powoda Sąd Wojewódzki miał wątpliwość prawną, ujętą w przedstawionym SN do rozstrzygnięcia zagadnieniu prawnym. Stąd też nie jest jasne, w jaki sposób powód sformułował roszczenia i ochrony jakiego dobra prawnego dochodził w sprawie, a tym samym nie można jednoznacznie stwierdzić, że SN w uchwale tej odstąpił od wcześniejszej linii orzeczniczej, zgodnie z którą do spraw niemajątkowych zalicza się sprawy o sprostowanie treści świadectwa lub opinii o pracy tylko wówczas, gdy kwestionowana treść godzi w dobra osobiste pracownika. Natomiast, gdy chodzi o późniejsze orzecznictwo w tej materii, w okresie obowiązywania art. 98 § 6 k.p. (w brzmieniu obowiązującym od 1 maja 1989 r. do momentu skreślenia art. 98 z dniem 2 czerwca 1996 r.), nie ulegało wątpliwości, że sprawy o sprostowanie opinii o pracy podlegały właściwości rzeczowej sądów rejonowych. Na marginesie wspomnieć wypada, że skreślenie art. 98 k.p. oznacza, że ustawodawca zrezygnował z instytucji opinii o pracy, co oznacza, że niektóre wypowiedzi orzecznictwa na przykład w przedmiocie dopuszczalności drogi sądowej w sprawach o sprostowanie opinii o pracę, właściwości sądów w tych sprawach, straciły na aktualności. Zwłaszcza, że oceny okresowe wprowadzone do niektórych pragmatyk służbowych mają odmienny charakter od opinii o pracy, a przede wszystkim czemu innemu służą i z założenia nie mogą wkraczać w sferę dóbr osobistych pracowników.
W przedmiotowej sprawie powód dochodzi zmiany oceny okresowej, poprzez zastąpienie w ogólnej punktacji oraz cząstkowej oceny z „3 – zgodnie z oczekiwaniami”, na „4 – powyżej oczekiwań”. Przy tak sformułowanym roszczeniu nie można przyjąć, że przedmiotem ochrony prawnej, której żąda powód są jego dobra osobiste, zwłaszcza że z uzasadnienia pozwu również nie wynika, aby powód takiej ochrony dochodził. Stąd też przedmiotowa sprawa nie być traktowane, jako sprawa o roszczenia niemajątkowe w rozumieniu art. 17 pkt 1 k.p.c. Na tle okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy oraz powyższych rozważań nie sposób się nie zgodzić ze stanowiskiem SN zaprezentowanym w powołanym wyżej wyroku z 30 października 2013 r. (II PK 32/13), że nie każda sprawa mająca za przedmiot świadczenie niepieniężne ma za przedmiot prawo niemajątkowe. W dotychczasowym orzecznictwie bowiem, a także w doktrynie właściwość rzeczową sądów okręgowych na podstawie art. 17 pkt 1 k.p.c. łączono z dobrami osobistymi. O majątkowym bądź niemajątkowym charakterze rozstrzyga wyłącznie przedmiot sprawy, to jest niemajątkowy bądź majątkowy charakter dobra, którego ochrony żąda powód. Niemajątkowy charakter mają w szczególności prawa wynikające ze stosunków rodzinnych, małżeńskich oraz dobra osobiste wymienione przykładowo w art. 23 k.c., takie jak zdrowie wolność, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska (por. Kodeks postępowania cywilnego Komentarz pod redakcją K. Piaseckiego Wydawnictwo C.H. BECK wydanie IV, t. I str. 151–152). Z kolei według B. Bladowskiego sprawy niemajątkowe to takie, których przedmiotem nie są dobra materialne, lecz prawa wynikające z dóbr osobistych itp., np. sprawy: o rozwiązanie przysposobienia, ochronę dóbr osobistych, o nakazanie najemcy korzystania w określony sposób z zajmowanego przez niego pomieszczenia położonego we wspólnym mieszkaniu – w zależności jednak od uzasadnienia tego żądania (por. Właściwość rzeczowa, [w:] Metodyka pracy sędziego cywilisty – LEX 2013). Sprawy ze stosunku pracy w powyższym rozumieniu nie mogą być traktowane, jako roszczenie o ochronę dóbr o charakterze niemajątkowym nawet wówczas gdy przedmiotem powództwa jest roszczenie o charakterze niepieniężnym, tak jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie.
Podsumowując powyższe uznać należy, że odwołanie członka korpusu służby cywilnej od decyzji nieuwzględniającej sprzeciwu od oceny okresowej, o którym mowa w art. 83 ust. 5 u.s.c. wnosi się do sądu pracy – sądu rejonowego, zgodnie ze wskazaniem zawartym w tym przepisie.
Mając na uwadze powyższe zaskarżone postanowienie odpowiada prawu, a zażalenie, jako pozbawione uzasadnionych podstaw podlega oddaleniu na podstawie art. 385 w związku z art. 397 § 2 k.p.c.
Kwartalnik OSAWŁ