Postanowienie z dnia 1989-09-08 sygn. II KZ 56/89

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II KZ 56/89

Postanowienie z dnia 8 września 1989 r.

Istnienie braków formalnych aktu oskarżenia wymienionych w art. 295 § 1 k.p.k., których usunięcia odmawia prokurator, nie może być uznane za równoważne z brakiem skargi uprawnionego oskarżyciela i nie może uzasadniać umorzenia postępowania na podstawie art. 11 pkt 4 k.p.k.

Przewodniczący: sędzia K. Jarząbek. Sędziowie: J. Bratoszewski. J. Borodej (sprawozdawca).

Prokurator Prokuratury Generalnej: J. Pryba.

Sąd Najwyższy w sprawie Tadeusza D. i innych, oskarżonych o czyn określony w art. 202 § 1 i 2 k.k., po rozpoznaniu zażalenia prokuratora na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w O. z dnia 8 czerwca 1989 r. o umorzeniu postępowania na podstawie art. 11 pkt 4 k.p.k. i po wysłuchaniu wniosku prokuratora

postanowił uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Wojewódzkiemu w O. w celu merytorycznego rozpoznania.

Uzasadnienie

 Prokuratura Wojewódzka w O. w lutym br. skierowała akt oskarżenia do sądu wojewódzkiego przeciwko Tadeuszowi D. i pozostałym 36 oskarżonym o zorganizowany zabór cementu na szkodę Zakładów Cementowo-Wapienniczych w C.

Sąd Wojewódzki postanowieniem z dnia 10 marca br. zwrócił na podstawie art. 229 § 1 pkt 2 k.p.k. akta prokuraturze wojewódzkiej w celu sporządzenia nowego aktu oskarżenia, zawierającego dokładne określenie czynów zarzucanych oskarżonym, a w szczególności okresu ich działania i współdziałania przy zagarnięciu mienia oraz wartości zagarniętego mienia i wysokości szkody.

Postanowienie to wskutek zażalenia prokuratora zostało uchylone przez Sąd Najwyższy, który wyraził pogląd, że usunięcie tych braków w akcie oskarżenia powinno było nastąpić w trybie art. 298 k.p.k., a nie na podstawie powołanego art. 299 § 1 pkt 2 k.p.k.

W związku z tym Prezes Sądu Wojewódzkiego w O. - zarządzeniem z dnia 23 maja br. - zarządził - zgodnie z art. 298 k.p.k. - zwrot aktu oskarżenia prokuratorowi w celu dokładnego określenia zarzuconych oskarżonym czynów w sposób wskazany w postanowieniu sądu z dnia 10 marca br.

Prokurator Wojewódzki pismem z dnia 29 maja br. zwrócił akta sądowi bez wykonania tego zarządzenia, stwierdzając, że w jego przekonaniu oskarżonym w tej sprawie postawiono dokładnie sprecyzowane zarzuty.

W tej sytuacji Sąd Wojewódzki postanowieniem z dnia 8 czerwca br. postępowanie na podstawie art. 11 pkt 4 k.p.k. umorzył "wobec braku uprawnionego oskarżyciela", na co obecnie żali się prokurator, domagając się uchylenia tego postanowienia.

 Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Należy zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Wojewódzkiego, że akt oskarżenia w opisie czynów zarzuconych niektórym oskarżonym uwypukla w sposób niezbyt dokładny i precyzyjny te elementy i cechy działania, które mogą mieć wpływ na prawidłową ich ocenę i kwalifikację prawną. Istnienie tych braków przyznał również prokurator w swoim zażaleniu na postanowienie sądu z dnia 10 marca br. i na postanowienie z dnia 12 czerwca br. Z tych też względów niezrozumiałe jest stanowisko prokuratora o odmowie wykonania zaleceń zawartych w zarządzeniu prezesa sądu z dnia 23 maja br. dotyczące usunięcia tych braków. Jest oczywiste, że sformułowanie zarzutów aktu oskarżenia w sposób nie odpowiadający wymaganiom art. 295 § 1 pkt 2 k.p.k. utrudnia, a nawet uniemożliwia oskarżonym obronę, a sądowi prawidłowe rozpoznanie sprawy. O ile jednak decyzję o zwrocie aktu oskarżenia prokuratorowi dla usunięcia jego braków formalnych uznać należy za prawidłową, o tyle decyzję Sądu Wojewódzkiego zawartą w jego postanowieniu z dnia 8 czerwca br. o umorzeniu postępowania z powodu braku skargi uprawnionego oskarżyciela uznać należy za błędną.

Istnienie braków formalnych aktu oskarżenia wymienionych w art. 295 § 1 k.p.k., których usunięcia odmawia prokurator, nie może być uznane za równoważne z brakiem skargi uprawnionego oskarżyciela i nie może uzasadniać umorzenia postępowania na podstawie art. 11 pkt 4 k.p.k. Nastąpić mogłoby to jedynie wówczas, gdyby oskarżyciel publiczny po zwrocie skargi w celu uzupełnienia braków nie wniósł jej ponownie do sądu.

Należy jednak zauważyć, że prokurator złożył oświadczenie w sprawie, że podtrzymuje akt oskarżenia, a zatem nie może być mowy o braku skargi.

Sąd Wojewódzki uzasadnił również konieczność umorzenia postępowania przed upływem 7-dniowego terminu przewidzianego w art. 298 k.p.k. Termin ten ma charakter instrukcyjny i usunięcie braków po tym terminie nie może być uznane za czynność procesową nieskuteczną.

Omawiając tę problematykę, nie sposób nie wspomnieć też o tym, że niekiedy braki formalne, o których mowa, przez znaczne ich nawarstwienie mogą przekształcić się z formalnych w materialne. Wówczas to mógłby być uzasadniony zwrot sprawy oskarżycielowi publicznemu w trybie art. 299 § 1 pkt 2 k.p.k., ale w niniejszej sprawie możliwość taka w grę nie wchodzi.

 OSNKW 1990 r., Nr 4-6, poz. 22