Postanowienie z dnia 2001-02-15 sygn. II KKN 502/00

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II KKN 502/00

Postanowienie z dnia 15 lutego 2001 r.

Strona, która wniosła kasację, będącą w danej sprawie skargą niedopuszczalną, może cofnąć tę kasację dopóty, dopóki nie zostanie wydane zarządzenie o odmowie jej przyjęcia, a gdyby skargę przyjęto - postanowienie o pozostawieniu jej bez rozpoznania, w tym także na posiedzeniu sądu zarządzonym dla zbadania dopuszczalności kasacji.

Przewodniczący: sędzia SN T. Grzegorczyk.

Prokurator Prokuratury Krajowej: J. Gemra.

Sąd Najwyższy w sprawie Edwarda G., skazanego z art. 207 § 1 w zb. z art. 157 § 1 i art. 157 § 2 k.k., po rozpoznaniu z urzędu kwestii dopuszczalności kasacji i w związku z cofnięciem tej kasacji wniesionej od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 3 sierpnia 2000 r., zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w W. z dnia 8 marca 2000 r., po wysłuchaniu stron

postanowił:

1. na podstawie art. 432 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k. pozostawić kasację bez rozpoznania,
2. na podstawie art. 527 § 4 k.p.k. zarządzić zwrot na rzecz Edwarda G. kwoty 450 zł tytułem uiszczonej opłaty od kasacji.

Uzasadnienie

Zaskarżonym kasacją wyrokiem Edward G. został skazany za czyn określony w art. 207 § 1 w zb. z art. 157 § 1 i art. 157 § 2 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. Wyrok ten zapadł w dniu 3 sierpnia 2000 r., a kasację wniesiono - z zachowaniem terminu - dnia 17 listopada 2000 r. Mimo że od dnia 1 września 2000 r. obowiązywały już - znowelizowane ustawą z dnia 20 lipca 2000 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 717) - nowe przepisy kodeksu postępowania karnego, wedle których kasacja na korzyść może być wniesiona jedynie w razie skazania za przestępstwo albo przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, chyba że podnosi się uchybienia wskazane w art. 439 § 1 k.p.k. (art. 523 § 2 i 4 pkt 1 k.p.k.), a w skardze kasacyjnej takich uchybień nie podnoszono, została ona przyjęta i przekazana Sądowi Najwyższemu. Sąd ten z urzędu na posiedzeniu podjął zbadanie kwestii dopuszczalności tej kasacji. Nie budzi bowiem wątpliwości, że w świetle art. 4 ustawy nowelizującej z dnia 20 lipca 2000 r. skuteczne pozostają jedynie czynności dokonane przed wejściem w życie tej noweli, a zatem decydująca jest data złożenia skargi kasacyjnej, a nie data wydania wyroku będącego przedmiotem tej kasacji. Na posiedzeniu Sądu Najwyższego obrońca skazanego oświadczył, że cofa kasację, a oskarżony przychylił się i zgodził na tę decyzję, zaś oskarżycielka posiłkowa nie oponowała wobec cofnięcia. Natomiast prokurator podniósł, że prymat należy przyznać w takim wypadku faktowi niedopuszczalności skargi kasacyjnej, nie zaś jej cofnięciu.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Podzielić należy przeważający w doktrynie pogląd o generalnej dopuszczalności odwoływania oświadczeń woli stron, jeżeli ustawa nie wprowadza wyraźnie ograniczeń w tej materii (zob. np. W. Daszkiewicz: Proces karny. Część ogólna, wyd. III, Poznań 1996, s. 357; T. Grzegorczyk, J. Tylman: Polskie postępowanie karne, Warszawa 1996, s. 259; J. Nowikowski: Zagadnienie odwoływalności czynności stron w projekcie kodeksu postępowania karnego, w: Problemy reformy prawa karnego, Lublin 1994, s. 322-323; odmiennie S. Waltoś: Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 1996, s. 56-57). W zakresie środków zaskarżenia, w tym kasacji, jedyne ograniczenia w tej kwestii wynikają z art. 431 i 432 (w zw. z art. 518) k.p.k. Cofnięcie (odwołanie) czynności procesowej musi jednak mieć także ograniczenia czasowe. Nie można bowiem dokonać go skutecznie po wywołaniu prawnego efektu, jaki czynność miała wywołać. Odnieść to należy na równi do czynności prawnie dopuszczalnej i niedopuszczalnej. Czynność niedopuszczalna albo w ogóle nie wywołuje konsekwencji procesowej, albo też zmusza do podjęcia przez organ procesowy decyzji wskazującej na niedopuszczalność danej czynności. Tak właśnie dzieje się przy środkach odwoławczych i innych środkach zaskarżenia, w tym przy kasacji. Środek zaskarżenia, który okazuje się być niedopuszczalny, powinien bowiem spotkać się z decyzją o odmowie jego przyjęcia (art. 429 § 2 oraz art. 530 § 2 i art. 545 § 1 k.p.k.), a gdyby mimo to został przyjęty - powinien być pozostawiony bez rozpoznania przez sąd właściwy do jego rozpatrzenia (art. 430 § 1, art. 531 § 1, art. 545 § 1 k.p.k.). Należy zatem przyjąć, że dopóty, dopóki nie zapadnie jedna z powyższych decyzji, strona może skutecznie odwołać swą czynność procesową (środek zaskarżenia). Z faktu, że czynność ta była prawnie niedopuszczalna, nie można wyciągać wniosku, że strona, która jej dokonała, nie jest uprawniona do naprawienia tej "wadliwości" przez odwołanie czynności, mimo że nie zapadła jeszcze decyzja w przedmiocie dopuszczalności owej czynności. Nie można też nadawać prymatu faktowi niedopuszczalności czynności, jeżeli strona chce w ogóle wyeliminować zaistnienie tej czynności.

W świetle powyższego należy przyjąć, że strona, która wniosła kasację, będącą w danej sprawie skargą niedopuszczalną, może cofnąć tę kasację dopóty, dopóki nie zostanie wydane zarządzenie o odmowie jej przyjęcia, a gdyby skargę przyjęto - postanowienie o pozostawieniu jej bez rozpoznania, w tym także na posiedzeniu sądu zarządzonym dla zbadania dopuszczalności kasacji. Wprawdzie cofnięcie kasacji wywoła tu podobny skutek jak uznanie, że przyjęto ją, mimo że była niedopuszczalna, czyli pozostawienie skargi bez rozpoznania (art. 430 w zw. z art. 518 i 531 k.p.k.), ale, stosownie do znowelizowanego art. 527 § 4 k.p.k., stronie należy się zwrot opłaty od kasacji. Zwrot ten nie jest bowiem uzależniony od tego, czy strona cofa kasację, gdyż rezygnuje z dochodzenia swych praw, czy dlatego, że dostrzegła np., że wniosła tę skargę, mimo że była ona niedopuszczalna. Nie ma też znaczenia, w jakim momencie doszło do cofnięcia, byle nastąpiło to przed wydaniem przez sąd właściwy do decyzji procesowej w przedmiocie owej kasacji.

 OSNKW 2001r., Nr 5-6, poz. 48