Wyrok z dnia 2018-09-06 sygn. C-21/17

–

w imieniu O.K. Trans Praha spol. s r.o. przez M. Laipolda, advokát,

–

w imieniu rządu greckiego przez V. Karrę, A. Dimitrakopoulou, M. Tassopoulou i E. Tsaousi, działające w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu włoskiego przez G. Palmieri, działającą w charakterze pełnomocnika, wspieraną przez G. Rocchittę, avvocato dello Stato,

–

w imieniu rządu austriackiego przez C. Pesendorfer, działającą w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu Komisji Europejskiej przez M. Šimerdovą i M. Heller, działające w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (Dz.U. 2006, L 399, s. 1; sprostowanie Dz.U. 2007, L 70, s. 490), a także rozporządzenia (WE) nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych („doręczanie dokumentów”) oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 (Dz.U. 2007, L 324, s. 79).

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy Catlin Europe SE a O.K. Trans Praha spol. s r.o. w przedmiocie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty.

3

Artykuł 7 rozporządzenia nr 1896/2006 stanowi:

„1.   Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty składa się przy użyciu formularza A, określonego w załączniku I.

2.   Pozew musi zawierać:

[…]

[…]”.

4

Artykuł 12 ust. 2 tego rozporządzenia brzmi następująco:

„Europejski nakaz zapłaty jest wydawany wraz z odpisem pozwu. […]”.

5

Artykuł 16 ust. 1 i 3 tego rozporządzenia stanowi:

„1.   Pozwany może wnieść do sądu wydania sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty […].

2.   Sprzeciw musi zostać wysłany w terminie 30 dni od doręczenia nakazu pozwanemu.

3.   W sprzeciwie pozwany wskazuje, że kwestionuje roszczenie, bez konieczności precyzowania powodów”.

6

Artykuł 20 rozporządzenia nr 1896/2006, zatytułowany „Ponowne badanie w wyjątkowych przypadkach”, stanowi:

„1.   Po upływie terminu określonego w art. 16 ust. 2 pozwany jest uprawniony do złożenia wniosku o ponowne zbadanie europejskiego nakazu zapłaty przez właściwy sąd w państwie członkowskim wydania w przypadkach, gdy:

pod warunkiem niezwłocznego podjęcia przez niego działań w obu przypadkach.

2.   Po upływie terminu określonego w art. 16 ust. 2 pozwany jest również uprawniony do złożenia wniosku o ponowne zbadanie europejskiego nakazu zapłaty przez właściwy sąd w państwie członkowskim wydania, w przypadku gdy wydanie nakazu zapłaty było w sposób oczywisty błędne w świetle wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu lub ze względu na inne wyjątkowe okoliczności.

3.   Jeżeli sąd odrzuci wniosek pozwanego z tego powodu, że nie zachodzi żadna z okoliczności, o których mowa w ust. 1 i 2, uzasadniających ponowne zbadanie nakazu, europejski nakaz zapłaty pozostaje w mocy.

Jeżeli sąd uzna, że ponowne zbadanie nakazu jest uzasadnione z uwagi na jedną z przyczyn określonych w ust. 1 i 2, europejski nakaz zapłaty traci moc”.

7

Artykuł 26 wspomnianego rozporządzenia stanowi:

„Wszelkie zagadnienia proceduralne, które nie są uregulowane w niniejszym rozporządzeniu, podlegają prawu krajowemu”.

8

Noszący tytuł „Stosunek do rozporządzenia (WE) nr 1348/2000” art. 27 rozporządzenia nr 1896/2006 precyzuje:

„Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez wpływu na stosowanie rozporządzenia Rady (WE) nr 1348/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie doręczania dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych w państwach członkowskich [Dz.U. 2000, L 160, s. 37 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 19, t. 1, s. 227]”.

9

Załącznik I do rozporządzenia nr 1896/2006 zawiera formularz A, zatytułowany „Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty”.

10

Formularz E, za pomocą którego wydawany jest europejski nakaz zapłaty, jest zawarty w załączniku V do tego samego rozporządzenia.

11

Rozporządzenie to, zgodnie z brzmieniem jego art. 1 ust. 1, stosuje się w sprawach cywilnych lub handlowych, w sytuacji gdy w celu doręczenia dokumentu sądowego lub pozasądowego konieczne jest jego przekazanie z jednego państwa członkowskiego do drugiego.

12

Artykuł 8 rzeczonego rozporządzenia, zatytułowany „Odmowa przyjęcia dokumentu”, stanowi:

„1.   Jednostka przyjmująca informuje adresata na standardowym formularzu, zawartym w załączniku II o możliwości odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu w momencie doręczenia lub poprzez zwrócenie go w ciągu tygodnia do jednostki przyjmującej, jeżeli nie został on sporządzony w jednym z języków określonych poniżej ani nie dołączono do niego tłumaczenia na jeden z następujących języków:

2.   W przypadku gdy jednostka przyjmująca została powiadomiona, że adresat odmówił przyjęcia dokumentu zgodnie z ust. 1, niezwłocznie powiadamia o tym jednostkę przekazującą, przesyłając w tym celu poświadczenie określone w art. 10, i zwraca jej wniosek oraz dokumenty, które wymagają tłumaczenia.

3.   Jeżeli adresat odmówił przyjęcia dokumentu zgodnie z ust. 1, rozwiązaniem takiej sytuacji może być, zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia, doręczenie adresatowi tłumaczenia dokumentu na jeden z języków określonych w ust. 1. W takim przypadku datą doręczenia jest data doręczenia dokumentu wraz z jego tłumaczeniem zgodnie z prawem państwa członkowskiego, do którego dokument jest adresowany. Jeśli jednak zgodnie z prawem państwa członkowskiego dokument należy doręczyć w pewnym określonym terminie, data, którą należy brać pod uwagę w odniesieniu do wnioskodawcy, powinna być datą doręczenia pierwotnego dokumentu, ustaloną zgodnie z art. 9 ust. 2.

4.   Ustępy 1, 2 i 3 mają zastosowanie do przewidzianych w sekcji 2 sposobów przekazywania i doręczania dokumentów sądowych.

5.   Do celów ust. 1 przedstawiciele dyplomatyczni lub konsularni w przypadku doręczenia zgodnie z art. 13 lub organ albo osoba w przypadku doręczenia zgodnie z art. 14 informują adresata o możliwości odmowy przyjęcia dokumentu oraz o obowiązku przesłania każdego dokumentu, którego przyjęcia odmówił, odpowiednio do takiego przedstawiciela, organu lub osoby”.

13

Standardowy formularz zatytułowany „Informacja o prawie adresata do odmowy przyjęcia dokumentu”, znajdujący się w załączniku II do rozporządzenia nr 1393/2007, zawiera następującą informację dla adresata aktu:

„Adresat może odmówić przyjęcia dokumentu, jeżeli nie został on sporządzony w języku, który [adresat] rozumie, ani w języku urzędowym lub w jednym z języków urzędowych miejsca doręczenia, lub jeżeli nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język.

Jeżeli adresat chce skorzystać z tego prawa, musi odmówić przyjęcia dokumentu w momencie jego doręczenia bezpośrednio w obecności osoby doręczającej lub odesłać dokument na niżej wskazany adres w ciągu jednego tygodnia z oświadczeniem o odmowie przyjęcia”.

14

Ów standardowy formularz zawiera również „oświadczenie adresata”, podpisywane przez adresata, w przypadku gdy odmawia on przyjęcia danego aktu, i ma ono następującą treść:

„Niniejszym odmawiam przyjęcia załączonego dokumentu, ponieważ nie został on sporządzony w języku, który rozumiem, ani w języku urzędowym miejsca doręczenia, ani nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język”.

15

Wreszcie wspomniany formularz przewiduje w tej samej sytuacji, iż adresat powinien wskazać, które języki, pośród języków urzędowych Unii Europejskiej, zna.

16

Artykuł 25 rozporządzenia nr 1393/2007 stanowi:

„1.   Rozporządzenie (WE) nr 1348/2000 traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

2.   Odniesienia do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odniesienia do niniejszego rozporządzenia […]”.

17

Z postanowienia odsyłającego wynika, że O.K. Trans Praha, spółka prawa czeskiego, złożyła do Okresní soud Praha – západ (sądu rejonowego w Pradze – Zachód, Republika Czeska) pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty przeciwko Catlin Innsbruck GmbH, spółce z siedzibą w Austrii, w której prawa wstąpiła spółka Catlin Europe z siedzibą w Kolonii (Niemcy).

18

Okresní soud Praha – západ (sąd rejonowy w Pradze – Zachód) uwzględnił ten pozew, wydając w dniu 1 sierpnia 2012 r. żądany europejski nakaz zapłaty.

19

Ów nakaz został doręczony spółce Catlin Europe w dniu 3 sierpnia 2012 r. i stał się wykonalny w dniu 3 września 2012 r.

20

W dniu 21 grudnia 2012 r., to jest po upływie przewidzianego w art. 16 ust. 2 rozporządzenia nr 1896/2006 terminu do wniesienia sprzeciwu, spółka Catlin Europe złożyła wniosek o ponowne zbadanie tego nakazu zapłaty na podstawie art. 20 ust. 2 tego rozporządzenia.

21

Na poparcie tego wniosku spółka Catlin Europe podniosła, że z naruszeniem art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 nie była ona poinformowana, za pomocą standardowego formularza zawartego w załączniku II do tego rozporządzenia, o przysługującym jej prawie do odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu, w sytuacji gdy nie dołączono do niego tłumaczenia na jeden z języków wskazanych w przywołanym przepisie.

22

W istocie bowiem w tym przypadku odpis formularza pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty, który zgodnie z art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 1896/2006 był załączony do nakazu zapłaty z dnia 1 sierpnia 2012 r., został sporządzony wyłącznie w języku czeskim i nie dołączono do niego tłumaczenia na język niemiecki.

23

Spółka Catlin Europe uznała, że nie była w stanie zrozumieć dokumentu wszczynającego postępowanie, co stanowi w jej przekonaniu okoliczność wyjątkową w rozumieniu art. 20 ust. 2 tego rozporządzenia, uzasadniającą ponowne zbadanie nakazu na podstawie tego przepisu.

24

Ów wniosek o ponowne zbadanie został jednak oddalony przez Okresní soud Praha – západ (sąd rejonowy w Pradze – Zachód) postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2013 r., które zostało utrzymane w mocy w postępowaniu apelacyjnym w dniu 17 czerwca 2013 r. przez Krajský soud v Praze (sąd okręgowy w Pradze, Republika Czeska).

25

Zdaniem tego sądu europejski nakaz zapłaty został należycie doręczony spółce Catlin Europe, zgodnie z wymogami art. 14 rozporządzenia nr 1896/2006. Ponadto brak informacji o prawie adresata do odmowy odbioru doręczonego dokumentu na podstawie art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 nie może zdaniem owego sądu prowadzić do uchylenia nakazu, ani uzasadniać jego ponownego zbadania, ponieważ rozporządzenie nr 1896/2006 nie przewiduje takiego skutku.

26

Spółka Catlin Europe wniosła skargę kasacyjną do Nejvyšší soud (sądu najwyższego, Republika Czeska).

27

Sąd ten zastanawia się, czy brak poszanowania w zawisłym przed nim sporze wymogów określonych w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 może uzasadniać ponowne zbadanie europejskiego nakazu zgodnie z przepisami art. 20 rozporządzenia nr 1896/2006.

28

W szczególności to ostatnie rozporządzenie nie zawiera żadnych przepisów dotyczących języka, w którym pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty musi zostać doręczony pozwanemu. Ponadto, w przeciwieństwie do rozporządzenia nr 1393/2007, rozporządzenie nr 1896/2006 ustanawia szczegółowe reguły oparte na wykorzystywaniu standardowych formularzy zawartych w załącznikach do niego, które muszą być wypełnione, co do zasady, za pomocą określonych wcześniej kodów cyfrowych. W związku z tym sąd odsyłający zastanawia się, czy można uznać, że uchybienie proceduralne, takie jak przywołane przez spółkę Catlin Europe, może prowadzić do naruszenia prawa do obrony.

29

W tych okolicznościach Nejvyšší soud (sąd najwyższy) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy art. 20 ust. 2 rozporządzenia [nr 1896/2006] należy interpretować w ten sposób, że niepowiadomienie adresata o możliwości odmowy przyjęcia doręczanych dokumentów, jak przewidziano w art. 8 ust. 1 rozporządzenia [nr 1393/2007], stanowi podstawę dla prawa pozwanego (adresata) do złożenia wniosku o ponowne zbadanie europejskiego nakazu zapłaty zgodnie z art. 20 ust. 2 rozporządzenia [nr 1896/2006]?”.

30

Poprzez swoje pytanie sąd odsyłający pragnie w istocie ustalić, po pierwsze, czy rozporządzenia nr 1896/2006 i 1393/2007 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku doręczenia pozwanemu nakazu zapłaty, podczas gdy dołączony do niego pozew o wydanie nakazu zapłaty nie został sporządzony w języku, który on rozumie, ani nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język, czego wymaga art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007, pozwany musi zostać należycie poinformowany, za pośrednictwem standardowego formularza znajdującego się w załączniku II do rzeczonego rozporządzenia, o przysługującym mu prawie odmowy przyjęcia spornego dokumentu. Sąd odsyłający pragnie ponadto ustalić, jakie są konsekwencje braku takiego poinformowania i w szczególności, czy takie okoliczności mogą uzasadnić wniosek o ponowne zbadanie europejskiego nakazu zapłaty na podstawie art. 20 ust. 2 rozporządzenia nr 1896/2006.

31

Jeżeli chodzi o pierwszy aspekt przedstawionego pytania dotyczący możliwości stosowania wymogów ustanowionych w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 w ramach doręczania europejskiego nakazu zapłaty pozwanemu wraz z formularzem zawierającym pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty, zgodnie z wymogami rozporządzenia nr 1896/2006, należy na wstępie przypomnieć, że rozporządzenie nr 1393/2007 przewiduje wyraźnie w przywołanym art. 8 ust. 1 możliwość odmowy przyjęcia dokumentu przez jego adresata, jeżeli nie został on sporządzony w języku, który adresat rozumie, względnie w języku urzędowym państwa członkowskiego, do którego adresowane są dokumenty, lub jeżeli w tym państwie członkowskim jest kilka języków urzędowych – języku urzędowym lub jednym z języków urzędowych miejsca, w którym ma nastąpić doręczenie, ani nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język.

32

W tym kontekście Trybunał orzekał już wielokrotnie, że możliwość odmowy przyjęcia dokumentu stanowi prawo adresata dokumentu (zob. podobnie wyrok z dnia 16 września 2015 r., Alpha Bank Cyprus, C‑519/13, EU:C:2015:603, pkt 49; postanowienie z dnia 28 kwietnia 2016 r., Alta Realitat, C‑384/14, EU:C:2016:316, pkt 61; a także wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 50).

33

Jak już także podkreślił Trybunał, prawo do odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu wynika z konieczności ochrony prawa do obrony adresata tego dokumentu zgodnie z wymogami rzetelnego procesu usankcjonowanego w art. 47 akapit drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. Chociaż głównym celem rozporządzenia nr 1393/2007 jest bowiem usprawnienie i przyspieszenie postępowań sądowych, a także zapewnienie prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości, Trybunał orzekł, że wskazane cele nie mogą zostać osiągnięte kosztem osłabienia w jakikolwiek sposób skutecznego poszanowania prawa do obrony, które przysługuje adresatom danych dokumentów (wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 51 i przytoczone tam orzecznictwo).

34

W związku z tym należy czuwać nie tylko nad tym, aby adresat dokumentu faktycznie otrzymał doręczany dokument, ale także nad tym, aby był w stanie z nim się zapoznać oraz rzeczywiście zrozumieć w pełni znaczenie i zakres powództwa wytoczonego przeciwko niemu za granicą, tak aby mógł skutecznie przygotować swoją obronę i dochodzić swoich praw w państwie członkowskim pochodzenia dokumentu (wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo).

35

Tymczasem, aby przewidziane w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 prawo do odmowy mogło skutecznie wywoływać zamierzone skutki, konieczne jest, aby adresat dokumentu został uprzednio należycie poinformowany na piśmie o istnieniu tego prawa (wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 53 i przytoczone tam orzecznictwo).

36

W systemie ustanowionym rozporządzeniem nr 1393/2007 informacja ta jest adresatowi przekazywana za pomocą standardowego formularza zawartego w załączniku II do tego rozporządzenia (wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 54 i przytoczone tam orzecznictwo).

37

W odniesieniu do znaczenia, jakie należy przyznać temu standardowemu formularzowi, Trybunał orzekł już, że rozporządzenie nr 1393/2007 nie przewiduje żadnych wyjątków od stosowania tego formularza (wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 55 i przytoczone tam orzecznictwo).

38

Z tych rozważań oraz z celu realizowanego przez standardowy formularz znajdujący się w załączniku II do rozporządzenia nr 1393/2007, wskazanych w pkt 35 i 36 niniejszego wyroku, należy wywnioskować, że jednostka dokonująca doręczenia jest zobowiązana, we wszystkich przypadkach i bez jakiejkolwiek swobody uznania w tym zakresie, poinformować adresata dokumentu o prawie do odmowy przyjęcia tego dokumentu, używając w tym celu każdorazowo owego standardowego formularza (wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 56 i przytoczone tam orzecznictwo).

39

Jeżeli chodzi o kwestię, czy przywołane powyżej względy mają zastosowanie również w kontekście stosowania rozporządzenia nr 1896/2006, należy stwierdzić, że art. 27 rzeczonego rozporządzenia wyraźnie stanowi, że pozostaje ono bez wpływu na stosowanie rozporządzenia nr 1348/2000. Rozporządzenie nr 1348/2000 zostało uchylone i zastąpione przez rozporządzenie nr 1393/2007 i art. 25 ust. 2 tego ostatniego rozporządzenia precyzuje, że „[w]szelkie odniesienia do uchylonego rozporządzenia [nr 1348/2000] traktuje się jako odniesienia do [rozporządzenia nr 1393/2007]”.

40

W związku tym nieuregulowane przez rozporządzenie nr 1896/2006 kwestie dotyczące doręczenia europejskiego nakazu zapłaty wraz z pozwem o wydanie europejskiego nakazu zapłaty należy, w odnośnym przypadku, rozstrzygać w oparciu o rozporządzenie nr 1393/2007.

41

Ponadto nie ma wątpliwości, że pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty, który stanowi dokument wszczynający postępowanie w przedmiocie wydania europejskiego nakazu zapłaty, należy uznać za dokument w rozumieniu art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007.

42

Ponadto art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 1896/2006 przewiduje, że europejski nakaz zapłaty jest wydawany wraz z odpisem formularza pozwu, jak również, że nakaz ten jest doręczany wraz z pozwem. W rozpatrywanej sprawie dokonano takiego właśnie podwójnego doręczenia.

43

Z tego wynika, że wymogi sformułowane w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 znajdują zastosowanie nie tylko do doręczania samego nakazu zapłaty, lecz również do doręczania pozwu o jego wydanie. Zatem każdy z tych dwóch dokumentów należy doręczyć adresatowi w języku, który zrozumie w rozumieniu art. 8 ust. 1. W tym celu doręczeniu dokumentu musi towarzyszyć zawarty w załączniku II do owego rozporządzenia formularz informujący adresata doręczanego dokumentu o możliwości odmowy jego przyjęcia.

44

Sformułowany powyżej wniosek narzuca się, tym bardziej że ustanowione przez rozporządzenie nr 1896/2006 postępowanie w przedmiocie wydania europejskiego nakazu zapłaty nie ma charakteru spornego w tym sensie, że sędzia krajowy orzeka wyłącznie w oparciu o pozew wniesiony przez stronę powodową, podczas gdy pozwany nie jest w ogóle informowany o wszczęciu przeciwko niemu postępowania.

45

A zatem dopiero na etapie doręczenia nakazu zapłaty jego pozwany ma możliwość powzięcia o nim wiedzy oraz zapoznania się z jego treścią. Poszanowanie prawa do obrony, stanowiące cel realizowany przez art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007, jest zatem szczególnie istotne w tym kontekście.

46

Okoliczność, że zgodnie z rozporządzeniem nr 1896/2006 pozew o wydanie nakazu zapłaty jest składany w formie standardowego formularza, którego model znajduje się w załączniku I do tego rozporządzenia, jest w tym kontekście bez znaczenia.

47

Nawet jeśli znaczna liczba pól tego formularza może zostać wypełniona za pomocą wcześniej ustalonych kodów i w związku z tym jest łatwa do zrozumienia, ponieważ objaśnienia tych kodów zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej we wszystkich językach urzędowych Unii, niemniej jednak formularz ten wymaga od strony powodowej podania, co wynika z art. 7 ust. 2 lit. d) i e) rzeczonego rozporządzenia, bardziej szczegółowego przedstawienia konkretnych okoliczności wskazanych jako podstawa roszczenia oraz dowodów na poparcie pozwu. Pozwany musi móc zapoznać się z tymi elementami w języku, który rozumie tak by skutecznie i w pełni zrozumieć sens i zakres postępowania wszczętego przeciwko niemu za granicą oraz, w odpowiednim przypadku, przygotować obronę.

48

W świetle powyższych rozważań należy zatem uznać, że obowiązek posłużenia się w każdym wypadku standardowym formularzem znajdującym się w załączniku II do rozporządzenia nr 1393/2007 odnosi się zarówno do doręczania europejskiego nakazu zapłaty jako takiego, jak i następującego wraz z nim doręczenia pozwu o jego wydanie.

49

W odniesieniu do drugiego aspektu przedstawionego pytania, dotyczącego konsekwencji wynikających z nieprzestrzegania tego obowiązku, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zaniechanie dołączenia standardowego formularza znajdującego się w załączniku II do rozporządzenia nr 1393/2007 nie może pociągać za sobą ani bezskuteczności doręczanego dokumentu, ani nieważności procedury doręczania, skoro skutek taki byłby niezgodny z celem realizowanym przez owo rozporządzenie polegającym na ustanowieniu bezpośredniego, szybkiego i skutecznego sposobu przekazywania dokumentów w sprawach cywilnych lub handlowych między państwami członkowskimi (wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 57 i przytoczone tam orzecznictwo).

50

Natomiast przekazanie rzeczonego standardowego formularza stanowi istotny wymóg formalny, służący do ochrony praw do obrony, które przysługują adresatowi dokumentu, dlatego też brak tego formularza powinien zostać konwalidowany zgodnie z przywołanymi przepisami rozporządzenia nr 1393/2007. W konsekwencji jednostka przyjmująca powinna zatem niezwłocznie poinformować adresata dokumentu – poprzez przekazanie mu na podstawie art. 8 ust. 1 rozporządzenia owego standardowego formularza – o prawie do odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu (zob. podobnie wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 58 i przytoczone tam orzecznictwo).

51

Jednak z tych samych powodów co przywołane w pkt 39–48 niniejszego wyroku te same zasady muszą obowiązywać w drodze analogii dla doręczeń dokumentów dokonywanych w kontekście stosowania rozporządzenia nr 1896/2006.

52

Wynika z tego, że w sytuacji takiej jak zaistniała w postępowaniu głównym, gdy doręczeniu pozwanemu pozwu o wydanie nakazu zapłaty, sformułowanego w języku innym aniżeli wymienione w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007, nie towarzyszy standardowy formularz znajdujący się w załączniku II do rozporządzenia, należy konwalidować ten brak oraz brak poinformowania adresata o przysługującym mu prawie do odmowy przyjęcia dokumentu, który wynika z podobnego zaniechania, dokonując doręczenia tego formularza zainteresowanemu w jak najkrótszym terminie i zgodnie z przepisami rzeczonego rozporządzenia.

53

Ponadto z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że jeżeli europejski nakaz zapłaty nie zostaje doręczony w sposób zgodny z wymogami, tak jak miało to miejsce w postępowaniu głównym, nakaz zapłaty nie staje się wykonalny, a termin do wniesienia sprzeciwu nie rozpoczyna swojego biegu (zob. podobnie wyrok z dnia 4 września 2014 r., eco cosmetics i Raiffeisenbank St. Georgen, C‑119/13 i C‑120/13, EU:C:2014:2144, pkt 41–43, 48).

54

W tych okolicznościach w rozpatrywanej sprawie nie powstaje podniesiona przez sąd odsyłający kwestia ponownego zbadania europejskiego nakazu zapłaty na podstawie art. 20 rozporządzenia nr 1896/2006.

55

W świetle całokształtu powyższych rozważań na przedstawione pytanie należy odpowiedzieć, że rozporządzenia nr 1896/2006 i nr 1393/2007 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku doręczenia pozwanemu nakazu zapłaty, podczas gdy dołączony do niego pozew o wydanie nakazu zapłaty nie został sporządzony w języku, który on rozumie, ani nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język, czego wymaga art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007, pozwany musi zostać należycie poinformowany, za pośrednictwem standardowego formularza znajdującego się w załączniku II do rzeczonego rozporządzenia, o przysługującym mu prawie odmowy przyjęcia spornego dokumentu.

56

W przypadku niedochowania owego wymogu formalnego konwalidacji uchybienia proceduralnego należy dokonać zgodnie z przepisami ostatniego z wymienionych rozporządzeń poprzez przekazanie zainteresowanemu standardowego formularza znajdującego się w załączniku II do wspomnianego rozporządzenia.

57

W tej sytuacji, ze względu na nieprawidłowość proceduralną mającą wpływ na doręczenie europejskiego nakazu zapłaty wraz z pozwem o jego wydanie, nakaz ten nie staje się wykonalny, a termin wyznaczony pozwanemu do wniesienia sprzeciwu nie rozpoczyna swojego biegu, tak iż art. 20 rozporządzenia nr 1896/2006 nie znajduje zastosowania.

58

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje:

Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty i rozporządzenie (WE) nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych („doręczanie dokumentów”) oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku doręczenia pozwanemu nakazu zapłaty, podczas gdy dołączony do niego pozew o wydanie nakazu zapłaty nie został sporządzony w języku, który on rozumie, ani nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język, czego wymaga art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007, pozwany musi zostać należycie poinformowany, za pośrednictwem standardowego formularza z załącznika II do rzeczonego rozporządzenia, o przysługującym mu prawie odmowy przyjęcia spornego dokumentu.

W przypadku niedochowania owego wymogu formalnego konwalidacji uchybienia proceduralnego należy dokonać zgodnie z przepisami ostatniego z wymienionych rozporządzeń poprzez przekazanie zainteresowanemu standardowego formularza znajdującego się w załączniku II do rzeczonego rozporządzenia.

W tej sytuacji, ze względu na nieprawidłowość proceduralną mającą wpływ na doręczenie europejskiego nakazu zapłaty wraz z pozwem o jego wydanie, nakaz ten nie staje się wykonalny, a termin wyznaczony pozwanemu do wniesienia sprzeciwu nie rozpoczyna swojego biegu, tak iż art. 20 rozporządzenia nr 1896/2006 nie znajduje zastosowania.

Podpisy