Wyrok z dnia 2007-11-13 sygn. II SA/Bk 528/07

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Tezy

W przypadku ubiegania się przez osobę niepełnosprawną o kontynuację wypłaty zasiłku stałego, o jakim mowa w art. 37 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz.593 z późn. zm.), gdy kolejne orzeczenie o niepełnosprawności zostało przez uprawnione organy wydane z opóźnieniem wskutek okoliczności, za które strona nie ponosi odpowiedzialności, nie ma zastosowania przepis art. 106 ust.3 tejże ustawy w zakresie, w jakim określa początek przyznania i wypłacania zasiłku, uzależniając go od daty złożenia wniosku.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.), asesor WSA Małgorzata Roleder, Protokolant Elżbieta Stasiewicz, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 13 listopada 2007 r. sprawy ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] maja 2007r. nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w G. z dnia [...] kwietnia 2007 roku o numerze [...], 2. stwierdza, że zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia [...] kwietnia 2007r. M. S. zwrócił się do Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w G. o przyznanie zasiłku stałego na podstawie wyroku Sądu Rejonowego Sądu Pracy w B. z dnia [...] marca 2007r., sygn. akt [...].

Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w G. decyzją z dnia [...] kwietnia 2007r. nr [...] orzekł o przyznaniu M. S. zasiłku stałego w wysokości [...] zł miesięcznie, na okres od 1 kwietnia 2007r. do 30 czerwca 2007r. W uzasadnieniu organ wskazał podstawy prawne oraz zasady przyznawania pomocy społecznej w formie zasiłku stałego uregulowane w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593 ze zm.) podkreślając, że M. S. został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności czasowo do dnia 30 czerwca 2007r., nie posiada uprawnień do renty inwalidzkiej, ani żadnego własnego źródła dochodu, a w chwili obecnej jest osobą bezdomną.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył M. S..

Wniósł o przyznanie mu zasiłku stałego również za okres od dnia 1 lipca 2006r. do 1 kwietnia 2007r. zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego Sadu Pracy w B. z dnia [...] marca 2007r., sygn. akt [...]. Podniósł, iż przyznanie zasiłku stałego tylko za cześć okresu orzeczonej niepełnosprawności jest dla niego krzywdzące.

Decyzją z dnia [...] maja 2007 r. znak [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy. W uzasadnieniu przedstawiono, że stosownie do przepisu art. 106 ust.3 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej świadczenia pieniężne z pomocy społecznej przyznaje się i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją. W związku z tym, iż wniosek o przyznanie zasiłku stałego został złożony w dniu 18 kwietnia 2007r., Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej – zgodnie z powyższym przepisem – nie mógł przyznać zasiłku od dnia 1 lipca 2006r., pomimo, że wyrokiem z dnia [...] marca 2007r. Sąd Rejonowy Sąd Pracy w B. zaliczył skarżącego do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności na okres od 1 lipca 2006r. do 30 czerwca 2007r.

Decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2007r. została zaskarżona przez M. S. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku.

Skarżący wniósł o zmianę powyższej decyzji i przyznanie zasiłku stałego za cały okres orzeczonej niepełnosprawności w umiarkowanym stopniu, a zatem także okres od dnia 1 lipca 2006r. do 1 kwietnia 2007r.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wniosło o jej oddalenie podtrzymując w całości argumenty przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego według stanu faktycznego i prawnego, obowiązującego w dacie wydania tej decyzji. Ponadto sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę należało uwzględnić, bowiem zarówno zaskarżona decyzja z dnia [...] maja 2007 r. jak i poprzedzająca jej wydanie decyzja Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w G. z dnia [...] kwietnia 2007r. naruszają prawo materialne w stopniu uzasadniającym ich uchylenie.

Zasady i tryb udzielania świadczeń z pomocy społecznej określa ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 ze zm.). Stosownie do treści art. 36 ust. 1 lit. a tej ustawy jednym ze świadczeń z pomocy społecznej jest zasiłek stały. W myśl zaś art. 37 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, określonego w art. 8 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, tj. 461 zł.

W przedmiotowej sprawie wyrokiem Sądu Rejonowego Sądu Pracy w B. z dnia [...] marca 2007r., sygn. akt [...] M. S. został zaliczony do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności od 1 lipca 2006r. na okres jednego roku. Na podstawie przedmiotowego orzeczenia organy obu instancji uznały, że M. S. spełnia ustawowe przesłanki określone w art. 37 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej uprawniające do przyznania zasiłku stałego i przyznały mu zasiłek stały w kwocie [...] zł miesięcznie. Jednocześnie przyjęto, że wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz z wymaganą dokumentacją złożony został w dniu 18 kwietnia 2007r., co skutkowało z kolei przyznaniem świadczenia począwszy od dnia 1 kwietnia 2007r. do 30 czerwca 2007r., stosownie do treści art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. W myśl powołanego przepisu art. 106 ust. 3 świadczenia pieniężne z pomocy społecznej przyznaje się i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją. W przypadku, gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca, świadczenie przyznaje się za niepełny miesiąc, a kwotę świadczenia ustala się, dzieląc pełne kwoty przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem.

Podkreślić przy tym należy, że wskazany przepis art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej dotyczy sytuacji, gdy wniosek o przyznanie określonego świadczenia jest pierwszym wnioskiem wszczynającym postępowanie. W ocenie Sądu, przepis ten nie ma natomiast zastosowania, gdy zainteresowana osoba uzyskała prawo do świadczenia wcześniej i składa kolejny wniosek (wyrok WSA z dnia 29.09.2006r., I S.A./Wa 1253/06, ZNSA 2007/2/101). W szczególności zaś przepis ten nie ma zastosowania, gdy zachodzi ciągłość niepełnosprawności uprawniającej do świadczenia, a potrzeba złożenia kolejnego wniosku powstała - tak jak w rozpoznawanej sprawie - w związku z koniecznością uzyskania następnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

W przedmiotowej sprawie z przyjętego przez organy administracyjne stanu faktycznego wynika, że M. S. korzystał już z przyznanego mu decyzją Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w G. z dnia [...] lutego 2005r. nr [...] zasiłku stałego w okresie od 1 lutego 2005r. do 30 czerwca 2006r. Podstawę przyznania tego świadczenia stanowiła decyzja Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w B. z dnia [...] stycznia 2005r., którą M. S. został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na okres do 30 czerwca 2006r. W celu kontynuacji świadczenia. zwrócił się do Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w B. o wydanie kolejnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a w dniu w dniu 21 lipca 2006r. złożył wniosek do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie o kontynuację zasiłku stałego. Wnioski skarżącego z dnia 21 lipca 2006r. oraz 18 kwietnia 2007r. o przyznanie prawa do zasiłku stałego nie były zatem pierwszymi wnioskami w sprawie i nie wszczynały one - zdaniem Sądu - odrębnego postępowania. Jak wskazano, złożenie tych wniosków wiązało się z koniecznością uzyskania następnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, poprzednie orzeczenie z dnia [...] stycznia 2005r. zostało bowiem wydane na czas określony do dnia 30 czerwca 2006r.

Wskazać jednocześnie należy, że wyrokiem Sądu Rejonowego Sądu Pracy w B. z dnia [...] marca 2007r., sygn. akt [...] zmienione zostało orzeczenie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w B. z dnia [...] listopada 2006r. w ten sposób, że M. S. został zaliczony do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności od dnia 1 lipca 2006r. na okres 1 (jednego) roku. Oznacza to, że niepełnosprawność skarżącego nie została przerwana. Nie ulega zatem wątpliwości, że M. S. w okresie od dnia 1 lipca 2006r. do dnia złożenia kolejnego wniosku o przyznanie zasiłku stałego spełniał ustawowe przesłanki określone w art. 37 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej uprawniające do przyznania tego świadczenia. Tym samym zasiłek stały powinien mu zostać przyznany za okres, gdy spełnione zostały ustawowe warunki do jego przyznania.

Zastosowana przez organy administracyjne wykładnia przepisu art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w zakresie zasiłku stałego wypłacanego osobom całkowicie niezdolnym do pracy z powodu niepełnosprawności prowadzi do wniosków niezgodnych z rzeczywistymi intencjami ustawodawcy. Przyjmując bowiem, że dopiero od dnia złożenia wniosku o dalszą wypłatę świadczenia można przyznać zasiłek, błędne orzeczenia organów lub ich opóźnienia zawsze obciążałyby stronę, uniemożliwiając jej uzyskanie należnego świadczenia. Stosowanie reguły z art. art. 106 ust. 3 powołanej ustawy w przypadku świadczeń zależnych od niepełnosprawności strony, która musi być stwierdzona orzeczeniem lekarza orzecznika, prowadziłoby do wydawania rozstrzygnięć krzywdzących stronę stosującą się do nakazu przeprowadzenia badania, którego wynik wskutek opóźnienia lekarza orzecznika, odsunął w czasie formalne złożenie wniosku.

Dlatego też zdaniem Sądu w przypadku ubiegania się przez osobę niepełnosprawną o kontynuację wypłaty zasiłku stałego, o jakim mowa w art. 37 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej, gdy kolejne orzeczenie o niepełnosprawności zostało przez uprawnione organy wydane z opóźnieniem wskutek okoliczności, za które strona nie ponosi odpowiedzialności, nie ma zastosowania przepis art.106 ust.3 tejże ustawy w zakresie, w jakim określa początek przyznania i wypłacania zasiłku, uzależniając go od daty złożenia wniosku. Wniosek skarżącego 21 lipca 2006 r. powinien zaś zostać potraktowany jako wniosek o kontynuację uprzednio przyznanego świadczenia.

Sąd uznając, iż zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca jej wydanie decyzja Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w G. z dnia [...] kwietnia 2007r. naruszyła przepis art. 37 ust. 1 pkt 1 i art. 106 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, na podstawie art.145 §1 pkt 1 lit. "a" ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.

Konsekwencją uwzględnienia skargi było stwierdzenie, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się wyroku – art. 152 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.