Postanowienie z dnia 1967-06-07 sygn. III CR 84/67

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CR 84/67

Postanowienie z dnia 7 czerwca 1967 r.

Przepis art. 109 k.r.o. nie uzależnia wydawania potrzebnych zarządzeń od przyczyn nienależytego wykonywania władzy rodzicielskiej, lecz zmierza do usunięcia wszelkiego rodzaju źródeł zagrożenia dobra dziecka bez względu na to, czy trudności w wykonywaniu władzy rodzicielskiej są zawinione przez rodziców.

Przewodniczący: sędzia S. Gross (sprawozdawca). Sędziowie: Z. Wasilkowska, F. Wesely.

Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku Marii i Jana małż. K. o wydanie zarządzenia co do miejsca pobytu małoletniego Jerzego Witolda B., na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości od postanowienia Sądu Powiatowego dla m. st. Warszawy z dnia 23 sierpnia 1966 r.,

zaskarżone postanowienie uchylił i zarządził umieszczenie małoletniego Jerzego Witolda B., urodzonego 3 sierpnia 1959 r., u małżonków Jana i Marii B., w W. jako rodziny zastępczej - na koszt rodziców małoletniego, Stanisławy i Kazimierza B.; poza tym rewizję nadzwyczajną oddalił.

Uzasadnienie

Sąd Powiatowy dla m. st. Warszawy postanowieniem z dnia 23 sierpnia 1966 r. ustalił faktyczne miejsce pobytu Jerzego Witolda B., urodzonego 3.V.1959 r., u małżonków Jana i Marii K., zamieszkałych w W. przy ul. H. 7, określając to zarządzenie jako udzielenie jego rodzicom, Stanisławie i Kazimierzowi B., pomocy w wychowaniu ich małoletniego syna. Jako podstawę swego rozstrzygnięcia powołał Sąd Powiatowy art. 100 k.r.o. oraz wyjaśnił, że pobyt małoletniego Jerzego Witolda B. u małżonków K. zapewni mu dobre warunki mieszkaniowe, bliskość szkoły, bezpieczne miejsce do zabawy, należytą opiekę i pomoc w nauce, natomiast pozostawienie chłopca na cały dzień samego w H. przez rodziców, dojeżdżających do pracy w W., mogłoby zagrażać jego bezpieczeństwu oraz wpłynąć niekorzystnie na jego wychowanie. Postanowienie to, wskutek niezaskarżenia go w przepisanym terminie uprawomocniło się.

Minister Sprawiedliwości zaskarżył powyższe postanowienie Sądu Powiatowego rewizją nadzwyczajną, opartą na zarzucie rażącego naruszenia art. 93, 95, 96 i 100 k.r.o.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizja nadzwyczajna słusznie zarzuca, że art. 100 k.r.o nie daje podstawy do określenia miejsca pobytu dziecka poza zamieszkaniem jego rodziców, jeżeli decyzja taka odpowiada ich woli. Pomoc bowiem, o której mowa w tym przepisie, obejmuje podjęcie czynności lub wydanie zarządzeń niezbędnych do usunięcia przeszkód uniemożliwiających lub utrudniających wykonywanie władzy rodzicielskiej, jak np. przetrzymywanie dziecka przez osobę nieuprawnioną, natomiast nie może polegać na wydaniu zarządzeń co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej, do których zaliczyć należy oznaczenie miejsca pobytu dziecka.

Ale rewizja nadzwyczajna nie ma na uwadze tego, że w ustalonych w zaskarżonym postanowieniu okolicznościach zarządzenie co do miejsca pobytu małoletniego Jerzego Witolda B. u małżonków K. znajduje podstawę w art. 109 k.r.o., który zezwala sądowi opiekuńczemu na wydanie zarządzeń potrzebnych do zapewnienia należytego wykonywania władzy rodzicielskiej. Skoro bowiem, jak to Sąd Powiatowy niewadliwie ustalił i czego rewizja nadzwyczajna nie kwestionuje, w razie pozostawienia dziecka w dotychczasowym miejscu zamieszkania rodzice jego - w obecnych ich warunkach życiowych - nie mieliby możności należytego wykonywania władzy rodzicielskiej i wskutek tego dobro dziecka byłoby zagrożone, to okoliczność, że rodzice celowość takiego zarządzenia sądu opiekuńczego aprobują, nie może przemawiać przeciwko dopuszczalności jego wydania. Nie stanowi też przeszkody fakt, że trudności w wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie są następstwem zaniedbań rodziców, lecz ich sytuacji życiowej, gdyż przepis art. 109 k.r.o. nie uzależnia wydawania potrzebnych zarządzeń od przyczyn nienależytego wykonywania władzy rodzicielskiej, lecz zmierza do usunięcia wszelkiego rodzaju źródeł zagrożenia dobra dziecka bez względu na to, czy trudności w wykonywaniu władzy rodzicielskiej są przez rodziców zawinione.

Istniejące zaś w W. ograniczenia meldunkowe, na które powołuje się skarżący, nie mogą podważyć trafności wydanego przez Sąd Powiatowy zarządzenia, gdyż nic nie wskazuje na to ani też rewizja nadzwyczajna nie zarzuca, by postanowienie o umieszczeniu małoletniego B. u małżonków K. jako rodziny zastępczej miało na celu obejście tych przepisów. Przedmiotem tego postanowienia jest oznaczenie miejsca pobytu dziecka, a nie kwestia jego zameldowania, którego dokona powołany do tego organ administracji państwowej.

W tym stanie rzeczy, wobec częściowej zasadności zarzutów rewizji nadzwyczajnej, należało skorygować sformułowanie zaskarżonego postanowienia odpowiednio do treści art. 109 k.r.o. z równoczesnym obciążeniem rodziców dziecka kosztami jego utrzymania i wychowania w czasie pobytu w rodzinie zastępczej i w związku z tym Sąd Najwyższy na mocy art. 422 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

OSNC 1968 r., Nr 2, poz. 21