Postanowienie z dnia 2005-03-08 sygn. IV CZ 2/05

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania Pokaż dokument źródłowy

Sygn. akt IV CZ 2/05

POSTANOWIENIE

Dnia 8 marca 2005 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Bronisław Czech

SSN Henryk Pietrzkowski

w sprawie z powództwa P. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prokuraturze Rejonowej w B. i Skarbowi Państwa -Prezesowi Sądu Rejonowego w B.

o zapłatę,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 marca 2005 r., zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w B. z dnia 16 listopada 2004 r., sygn. akt II Ca (…),

oddala zażalenie.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 16 listopada 2004 r. Sąd Okręgowy w B. odrzucił, na podstawie art. 373 k.p.c., apelację powoda od wyroku Sądu pierwszej instancji z dnia 1 lipca 2004 r. Sąd odwoławczy stwierdził, że powód nie wykonał zarządzenia Przewodniczącego Sądu pierwszej instancji o uzupełnienie braku apelacji przez złożenie jej dwóch odpisów. W odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia tego braku złożył dwa egzemplarze pisma, które, jak sam stwierdził w piśmie przewodnim, nie są kopiami wniesionej apelacji, bowiem sporządził ją w jednym tylko egzemplarzu, nie pamięta dokładnie jej treści, wobec czego złożył w zamian dwie kopie, które zastępują apelację. Sąd Okręgowy stwierdził, że nie stanowi uzupełnienia wskazanego braku apelacji, złożenie pisma niezgodnego z oryginałem apelacji a więc nie będącego jej odpisem. Wskazał także, iż powód, mimo przebywania w zakładzie karnym, miał możliwość wykonania zarządzenia Przewodniczącego i sporządzenia oraz przesłania odpisów apelacji, nawet jeśli nie dysponował jej oryginałem, bowiem mógł skorzystać z drogi, jaką w takich sytuacjach przewiduje § 106 ust. 2 regulaminu urzędowania sądów powszechnych.

W zażaleniu na powyższe postanowienie powód zarzucił błędne wezwanie go do uzupełnienia braku apelacji przez złożenie jej odpisów, skoro zarządzenie to było dla niego niewykonalne a nie wiedział o możliwości skorzystania z uprawnień przewidzianych w regulaminie sądowym. W tej sytuacji, zdaniem powoda, Sąd powinien z urzędu przesłać mu akta do zakładu karnego a skoro tego nie uczynił, nie było podstaw do odrzucenia apelacji. Wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zlecenie Sądowi Okręgowemu sporządzenia odpisów apelacji lub przesłania akt do zakładu karnego celem umożliwienia powodowi sporządzenia odpisów.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zażalenie jest bezzasadne. Zgodnie z art. 368 § 1 k.p.c. apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, zaś zgodnie z art. 371 k.p.c. jej odpis doręcza się stronie przeciwnej. Skoro stosownie do art. 391 § 1 k.p.c. do postępowania przed sądem drugiej instancji stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, o ile przepisy o postępowaniu apelacyjnym nie zawierają regulacji szczególnej, a przepisy o apelacji nie regulują kwestii załączenia do apelacji jej odpisów, to w tym zakresie zastosowanie ma przepis art. 128 k.p.c. Oznacza to, że strona wnosząca apelację obowiązana jest załączyć taką ilość jej odpisów, jaka niezbędna jest dla wypełnienia wymogu art. 371 k.p.c. doręczenia odpisów stronie przeciwnej.

„Odpisem” pisma w rozumieniu art. 128 k.p.c. jest dalszy jego egzemplarz zgodny z oryginałem. Może to być kopia tego pisma lub osobno wykonany jego duplikat. Warunkiem uznania pisma za „odpis” w rozumieniu wyżej wskazanych przepisów jest całkowita zgodność jego treści z treścią oryginału.

Skoro nie ulega wątpliwości, iż złożone przez powoda, w wykonaniu wezwania Sądu do uzupełnienia braków apelacji, dwa pisma, nie odpowiadały treścią złożonej apelacji- nie stanowiły jej odpisów a zatem nie doszło do uzupełnienia braku apelacji polegającego na nie załączeniu odpowiedniej ilości odpisów. W takiej sytuacji obowiązkiem Sądu pierwszej instancji było odrzucenie apelacji, zgodnie z art. 370 k.p.c. a jeśli ten Sąd tego nie uczynił, odrzucenie apelacji było obowiązkiem Sądu drugiej instancji, zgodnie z art. 373 k.p.c. Postanowienia ustawy w tym zakresie są kategoryczne a obowiązek Sądu wezwania do usunięcia braków apelacji a następnie jej odrzucenia, jeśli braki nie zostały usunięte, jest bezwarunkowy i nie zależy od przyczyn, z powodu których strona nie uzupełniła braków. Innymi słowy, niezależnie od tego z jakich przyczyn nie doszło do usunięcia braków apelacji i czy przyczyny te były zależne od strony czy nie, obowiązkiem Sądu jest odrzucenie apelacji.

W toku postępowania prowadzącego do usunięcia braków środka odwoławczego i odrzucenia tego środka w razie ich nie usunięcia, okoliczności, z powodu których strona nie usunęła braków w terminie, jak również ocena, czy stało się to z jej winy, czy nie, nie mogą być w ogóle przedmiotem badania Sądu. Badanie i ocena tych okoliczności może mieć miejsce jedynie w postępowaniu o przywrócenie terminu do wniesienia odrzuconego środka odwoławczego, jeżeli takie postępowanie zostanie wszczęte.

Z tych przyczyn pozbawione znaczenia prawnego dla oceny zasadności zaskarżonego postanowienia, są podnoszone w zażaleniu zarzuty dotyczące przyczyn niemożności wykonania przez skarżącego wezwania Sądu do złożenia odpisów apelacji i jego ocena co do bezzasadności takiego wezwania w sytuacji, w jakiej się znajdował a także wnioski zmierzające do zobowiązania Sądu do umożliwienia mu złożenia odpisów apelacji. Jak wskazano wyżej, tego rodzaju zarzuty pozostają bez wpływu na obowiązek Sądu odrzucenia apelacji, której braków strona nie uzupełniła i nie mogą być przedmiotem oceny przy rozpoznawaniu zażalenia na postanowienie o odrzuceniu apelacji wydane na podstawie art. 373 k.p.c. Wskazać także należy, iż wbrew stanowisku skarżącego, Sąd nie miał obowiązku przesłania mu z urzędu akt sprawy celem umożliwienia sporządzenia odpisów apelacji. Działanie takie jest bowiem możliwe tylko na wniosek strony (§ 106 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 listopada 1987 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania sądów powszechnych, Dz. U. Nr 38, poz. 218 ze zm.).

Biorąc wszystko to pod uwagę Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako nieuzasadnione (art. 385 k.p.c. w zw. z art. 393¹⁸ § 3 oraz art. 397 § 2 k.p.c.).