Art. 3.

Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR)

Przy stosowaniu niniejszej Konwencji przewoźnik odpowiada, jak za swoje własne czynności i zaniedbania, za czynności i zaniedbania swoich pracowników i wszystkich innych osób, do których usług odwołuje się w celu wykonania przewozu, kiedy ci pracownicy lub te osoby działają w wykonaniu swych funkcji.

Komentarze orzecznicze Analizy

Odpowiedzialność przewoźnika za swoich pracowników i podwykonawców (art. 3 CMR)

SP (AI)opracował Jacek Ignaczewski przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI): Odpowiedzialność przewoźnika za działania podwykonawców w świetle art. 3 CMR

1. Wprowadzenie

Odpowiedzialność przewoźnika za działania osób trzecich, z których usług korzysta przy wykonaniu przewozu międzynarodowego, należy do kluczowych zagadnień praktyki transportowej w reżimie Konwencji CMR. Jej normatywną podstawą jest art. 3 CMR, który statuuje fikcję utożsamienia osób trzecich z samym przewoźnikiem. Przepis ten jest szczególnie istotny w przypadkach tzw. przewozów łańcuchowych lub przewozów wykonywanych przez kilku podwykonawców, gdzie odbiorca szkody kieruje roszczenie przeciwko pierwotnemu kontrahentowi, mimo że szkoda powstała w innym ogniwie łańcucha.

W obrocie gospodarczym powszechną praktyką jest powierzanie przewozu dalszym przewoźnikom – zarówno w relacjach krajowych, jak i transgranicznych. W tym kontekście pojawia się pytanie o granice odpowiedzialności przewoźnika głównego: czy może on uwolnić się od odpowiedzialności, wskazując na zawinione działania podwykonawcy? Czy wystarczające jest, że sam nie dopuścił się zaniedbania?

Art. 3 CMR udziela jednoznacznej odpowiedzi, opierając konstrukcję odpowiedzialności przewoźnika na zasadzie ryzyka i domniemania prawnego, które eliminuje możliwość przerzucania winy na osoby trzecie. Artykuł ten należy czytać w ścisłym związku z art. 17 ust. 1 CMR, który ustanawia domniemanie odpowiedzialności przewoźnika za utratę, uszkodzenie lub opóźnienie, oraz z art. 29 CMR, który reguluje wyjątki w postaci winy umyślnej i rażącego niedbalstwa.

Z praktycznego punktu widzenia art. 3 CMR przesądza o jednolitości odpowiedzialności – nadawca, odbiorca czy cesjonariusz wierzytelności może kierować roszczenie bezpośrednio do przewoźnika głównego, niezależnie od tego, kto fizycznie wykonywał przewóz. Taka konstrukcja podnosi bezpieczeństwo obrotu i eliminuje konieczność dochodzenia roszczeń przez poszkodowanego w wielości jurysdykcji lub wobec trudnych do zidentyfikowania podmiotów.

2. Skutki zastosowania art. 3 CMR

Art. 3 Konwencji CMR stanowi, że przewoźnik odpowiada za działania i zaniechania swoich pracowników oraz innych osób, z których usług korzysta przy wykonywaniu przewozu, tak jak za własne działania lub zaniechania. Przepis ten ustanawia szczególny model odpowiedzialności pośredniej, który opiera się nie na zasadzie winy w wyborze (culpa in eligendo), lecz na fikcji prawnej pełnej

Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium

Reklama