Kategoria I wierzytelności podlegających zaspokojeniu
Kolejność zaspokajania wierzycieli (art. 342 Pr.Up.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W szczególności w przypadku zobowiązań upadłego opiewających na świadczenie, którego rozmiar zależy od upływu czasu, podlegających wykonywaniu również po ogłoszeniu upadłości, mogą być w celu zaspokojenia z masy upadłości zgłaszane wierzytelności pieniężne odpowiadające tym zobowiązaniom (zob. art. 247 i 249 Pr.u.n.), a wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie upadłego należne za okres po ogłoszeniu upadłości oraz odprawy i odszkodowania, związane z rozwiązaniem umów o pracę, przysługujące tym pracownikom, należą do kosztów postępowania upadłościowego (art. 230 ust. 2 Pr.u.n.), podlegających stosownie do art. 231 Pr.u.n. zaspokojeniu w pierwszej kolejności z masy upadłości (zob. też art. 12 oraz 23 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, jedn. tekst: Dz.U. z 2014 r., poz. 272 ze zm.).
Z punktu widzenia art. 299 k.s.h. na równi ze zobowiązaniami istniejącymi są traktowane w myśl art. 245 ust. 1 pkt 4 Pr.u.n. zobowiązania warunkowe (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2008 r., III CZP 143/07, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2009 r., III CZP 109/09, nie publ., oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1999 r., II CKN 608/98, OSNC 2004, nr 4, poz. 67, z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 933/00, nie publ., z dnia 25 września 2003 r., V CK 198/02, nie publ., z dnia 17 stycznia 2007 r., II CSK 322/06, "Izba Cywilna" 2007, nr 12, s. 46, i z dnia 25 lutego 2010 r., V CSK 248/09, OSNC 2010, nr 10, poz. 141).
Uchwała SN z dnia 8 października 2015 r., III CZP 54/15
Standard: 16828 (pełna treść orzeczenia)
Należności wynikające z umowy ramowej dotyczącej transakcji pochodnych, którą rozwiązano po ogłoszeniu upadłości, podlegają zaspokojeniu w kategorii pierwszej.
Zgodnie z art. 342 § 1 pkt 1 p.u.n., do kategorii pierwszej należności podlegających zaspokojeniu z funduszów masy upadłości zalicza się m.in. należności wynikające z zawartych przez upadłego umów wzajemnych.
W analogiczny sposób należy traktować umowy wzajemne, które pozostają w mocy pomimo ogłoszenia upadłości jednej ze stron, a więc te, co do których syndykowi nie przysługuje prawo odstąpienia. Należności wynikające z tych umów powstałe po ogłoszeniu upadłości należą do kategorii pierwszej.
Postanowienie SN z dnia 19 marca 2015 r., IV CSK 429/14
Standard: 18189 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 342 ust. 1 pkt 1 należności podlegające zaspokojeniu z funduszów masy upadłości w kategorii pierwszej, to - koszty postępowania upadłościowego, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości należności alimentacyjne oraz renty za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, należności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości, należności z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów, których wykonania zażądał syndyk, należności powstałe z czynności syndyka. W ocenie Sądu Apelacyjnego nie może budzić wątpliwości, że rozliczenie z tytułu umowy ramowej wypowiedzianej przez powodowy Bank na podstawie przepisów tejże umowy po ogłoszeniu upadłości nie mieszczą się w ww. kategorii. Sam fakt, iż rozwiązanie umowy nastąpiło po ogłoszeniu upadłości nie kwalifikuje tak powstałej wierzytelności do kategorii pierwszej. Jest oczywiste, że jest to wierzytelność zaspakajana ze środków masy upadłości. Nie jest to jednak wierzytelność masy upadłości.
Nie jest uprawniony pogląd skarżącego, że zaistniała w sprawie sytuacja taka, jakby syndyk zażądał wykonania umowy. Stwierdzenie "zażądania wykonania umowy" mieści w sobie aktywność syndyka, wystąpienie z jego strony żądania wykonania umowy. Fakt, iż Syndyk nie doprowadził do rozwiązania umowy zanim dokonał tego (w terminie 14 dni od ogłoszenia upadłości) powodowy Bank nie może być uznane jako żądanie wykonania umowy. Podkreślić też należy, iż w ramach przedmiotowej doszło do zawarcia tylko jednej transakcji przed ogłoszeniem upadłości (k.67-68). Po ogłoszeniu upadłości takie transakcje nie były już zawierane. W okolicznościach sprawy teza, że przedmiotowa wierzytelność powstała z zawartej przez upadłego przed ogłoszeniem umowy, której wykonania zażądał syndyk jest nieuprawniona i wadliwa.
Postanowienie SA w Lublinie z dnia 25 marca 2014 r., I ACa 804/13
Standard: 18188 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 18190 (pełna treść orzeczenia)