Wynagrodzenie kuratora częściowo ubezwłasnowolnionego ze środków publicznych

Treść art. 179 § 1 k.r.o. stanowi, że organ państwowy, który ustanowił kuratora, przyzna mu na jego żądanie stosowne wynagrodzenie za sprawowanie kurateli. Wynagrodzenie to pokrywa się z dochodów lub z majątku osoby, dla której kurator jest ustanowiony, a jeżeli osoba ta nie ma odpowiednich dochodów lub majątku, wynagrodzenie pokrywa ten, kto żądał ustanowienia kuratora. Wymieniony przepis nie reguluje całości sytuacji gdyż nie obejmuje przypadków gdy kurator nie może uzyskać pokrycia wynagrodzenia z majątku osoby poddanej kurateli lub osoby wnoszącej o ustanowienie kuratora, lub też w przypadku ustanowienia kuratora z urzędu. Brak jest też podstaw do przyjęcia, że nieuregulowanie tej kwestii było celowym zamierzeniem ustawodawcy, skoro utrzymana została zasada odpłatności wynagrodzenia za sprawowanie funkcji kuratora.

Istotne jest też to, że w praktyce kuratela nad osobą ubezwłasnowolnioną częściowo może trwać znacznie dłużej niż opieka nad osobą małoletnią, gdyż opieka ustaje z mocy prawa, gdy małoletni osiągnie pełnoletność albo gdy przywrócona zostanie nad nim władza rodzicielska (art. 170 k.r.o.).

Zatem zakres regulacji przepisu art. 162 k.r.o. jest szerszy, ponieważ poza podstawą przyznania wynagrodzenia na wniosek opiekuna i sposobu przyznawania go oraz przypadkami odmowy przyznania wynagrodzenia, określa wyczerpująco źródła, z których wynagrodzenie się pokrywa. Tak też wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 marca 2014 r. sygn. akt III CZP 6/14.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 września 2017 r., V SA/Wa 2469/16

Standard: 15255 (pełna treść orzeczenia)

Wprawdzie przepis art. 178 § 2 k.r.o. wskazuje na odpowiednie stosowanie przepisów o opiece po zachowaniu "przepisów poniższych", czyli po uwzględnieniu treści art. 179. To jednak w przedmiotowej sprawie treść art. 179 nie wyklucza stosowania przepisu z art. 162 § 3 k.r.o. 

Zakres regulacji przepisu art. 162 k.r.o. jest szerszy, ponieważ poza podstawą przyznania wynagrodzenia na wniosek opiekuna i sposobu przyznawania go oraz przypadkami odmowy przyznania wynagrodzenia, określa wyczerpująco źródła, z których wynagrodzenie się pokrywa.

W razie braku podstaw do pokrycia wynagrodzenia kuratora osoby częściowo ubezwłasnowolnionej na podstawie art. 179 § 1 k.r.o., wynagrodzenie to jest pokrywane ze środków publicznych na podstawie przepisów o pomocy społecznej (art. 162 § 3 w związku z art. 178 § 2 k.r.o. i art. 53a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.). 2.

Środki publiczne to środki przewidziane ustawą o pomocy społecznej. Zgodnie natomiast z treścią art. 36 pkt.1 ppkt. h tej ustawy świadczeniami z pomocy społecznej są świadczenia pieniężne- wynagrodzenia należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd. Natomiast według treści art. 18 ust. 1 pkt.9 do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę należy wypłacanie wynagrodzenia za sprawowanie opieki , a środki na realizację i obsługę tych zadań zapewnia budżet państwa ( art. 18 ust.2). Nie ma podstaw prawnych aby doszukiwać się w ustawie o pomocy społecznej, do której stosowania odsyła art. 162 § 3 k.r.o., przepisów odsyłających w przedmiotowej materii do stosowania ustawy o samorządzie gminnym. Tym samym przywołane przepisy ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy o pomocy społecznej stanowiąc o wynagrodzeniu za sprawowanie opieki (lub kurateli dla osoby częściowo ubezwłasnowolnionej) określają cel dotacji dla gminy. Jednocześnie ustalają podmioty, które o tym decydują, w tym w sposób jednoznaczny przypisują rolę stanowiącą sądom powszechnym orzekającym o ustaleniu wynagrodzenia dla opiekuna prawnego osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej oraz odpowiednio wynagrodzenia dla kuratora ustanowionego dla osoby częściowo ubezwłasnowolnionej.

Wyrok WSA z dnia 21 kwietnia 2017 r., V SA/Wa 1290/16

Standard: 73523 (pełna treść orzeczenia)