Obligatoryjne rozstrzygnięcie o wydaniu gruntu uczestnikowi, który nim nie włada

Jeżeli granica ustalona w wyniku postępowania rozgraniczeniowego nie pokrywa się całkowicie z aktualnie istniejącą linią faktycznie rozdzielającą stan posiadania sąsiadujących ze sobą nieruchomości, należy w postanowieniu o rozgraniczeniu nakazać wydanie przyległych do tej granicy pasów ziemi (orz. SN z dnia 6 października 1958 r. 2 CR 872/58 i z dnia 20 grudnia 1968 r. III CZP 102/68), chyba że zostanie przyznana dopłata przewidziana w art. 153 k.c.

Uchwała SN z dnia 22 marca 1972 r., III CZP 13/72

Standard: 58268 (pełna treść orzeczenia)

Jeżeli w wyniku postanowienia o rozgraniczeniu grunt przypada uczestnikowi, który nie włada tym gruntem, a sąd w postanowieniu o rozgraniczeniu nie orzekł również w sprawie wydania tego gruntu, niezbędne jest wytoczenie powództwa windykacyjnego o jego wydanie.

Rozgraniczenie staje się niejako zupełne dopiero z chwilą, gdy przedmiot rozgraniczenia przejdzie we władanie wnioskodawcy lub uczestnika, któremu przypada. Samo oznaczenie granicy, do której sięga prawo własności do gruntów, nie realizuje jeszcze celu gospodarczego rozgraniczenia i nie zaspokaja interesu prawnego wnioskodawcy lub uczestnika, który nie jest we władaniu obszaru znajdującego się pomiędzy gruntem przez niego posiadanym o oznaczoną granicą.

Orzeczenie w sprawie wydania przedmiotu rozgraniczenia należy do istoty rozgraniczenia, przeto orzeczenie to sąd powinien zamieścić w postanowieniu o rozgraniczeniu bez względu na to, czy takie żądanie objęte było wnioskiem lub czy zostało następnie zgłoszone w toku postępowania. W razie niezamieszczenia orzeczenia co do wydania wnioskodawca lub uczestnik może zgłosić wniosek o uzupełnienie postanowienia w trybie art. 13 § 2 w związku z art. 351 § 1 k.p.c. Po upływie dwutygodniowego terminu przewidzianego w tym przepisie wnioskodawca lub uczestnik, któremu z mocy postanowienia o rozgraniczeniu przypadła pewna przestrzeń, którą nie włada, musi dla realizacji swego prawa własności wytoczyć powództwo windykacyjne o jej wydanie, wobec bowiem nieuzyskania odpowiedniego tytułu w postępowaniu o rozgraniczenie znajduje się on w takiej sytuacji, w jakiej znajduje się każdy inny właściciel pozbawiony władania przedmiotem tej własności.

Uchwała SN z dnia 20 grudnia 1968 r., III CZP 102/68

Standard: 14790 (pełna treść orzeczenia)