Użycie broni palnej przez policjanta z naruszeniem regulacji jej użycia a odpowiedzialność z art. 231 k.k.
Kontratypy działań i zaniechań funkcjonariusza publicznego Przekroczenie uprawnienia lub nie dopełnienie obowiązków w warunkach (art. 231 § 1 k.k.)
W myśl § 3 ust. 1 pkt 3 w zw. z ust. 2 § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2005 r., w sprawie szczegółowych warunków i sposobu postępowania przy użyciu broni palnej przez policjantów... (Dz. U. Nr 135, poz. 1132), w razie pościgu za taką osobą, przed oddaniem strzałów zmierzających do jej zatrzymania policjant musi oddać strzał ostrzegawczy w bezpiecznym kierunku. Bowiem obowiązek ten nie jest objęty wyłączeniami określonymi w ust. 2 § 3 rozporządzenia. Wedle zawartego tam uregulowania, przepisów ust. 1 § 3 rozporządzenia, a więc m.in. nakazu oddania strzału ostrzegawczego, nie stosuje się w sytuacjach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt. 1, 3, 5 i 8 ustawy o Policji. Przepis ust. 2 § 3 rozporządzenia nie wymienia więc (pomija) pkt 6, czyli bezpośredni pościg za osobą, wobec której użycie broni było dopuszczalne. Pociąga to za sobą, obowiązek dania strzału ostrzegawczego przed użyciem broni palnej do zatrzymania uciekającego sprawcy zamachu.
Niewykonanie któregoś z nakazów wymienionych w rozporządzeniu należy rozpatrywać przez pryzmat niedopełnienia obowiązków, o których mowa w art. 231 § 1 albo § 3 k.k., w zależności od okoliczności konkretnej sprawy.
Wyrok SN z dnia 22 września 2010 r., III KK 42/10
Standard: 13996 (pełna treść orzeczenia)
Trybunał oceniając okoliczności operacji nie dostrzegł żadnych podstaw by wątpić, że funkcjonariusze Policji byli przekonani o konieczności użycia broni palnej w celu ochrony innych policjantów, którzy nie mieli osłony w postaci opancerzonych pojazdów. Przypomniał przy tym, że użycie środków przymusu może być usprawiedliwione w świetle art. 2 Konwencji, jeśli w czasie ich stosowania oparte było na przekonaniu, że jest to konieczne – nawet jeśli to przekonanie okazało się błędne w następstwie prowadzonych później dochodzeń. Przyjęcie przeciwnej opinii nałożyłoby na państwo i jego siły porządkowe niemożliwy do spełnienia obowiązek, którego wypełnianie zagroziłoby wykonywanym przez nich obowiązkom, a nawet ich życiu i życiu innych obywateli.
HUOHVANAINEN przeciwko Finlandii (nr skargi 57389/00, orzeczenie ETPCz z 13 marca 2007 r.)
Standard: 14242
Przekroczenie uprawnień (w rozumieniu art. 231 § 2 k.k.) może polegać m.in. na podjęciu działania w ramach kompetencji, lecz niezgodnie z prawnymi warunkami podjętej przez funkcjonariusza policji czynności.
Wyrok SN z dnia 28 listopad 2006 r., III KK 152/06
Standard: 43072 (pełna treść orzeczenia)