Prawo nasciuturusa do jednorazowego odszkodowania (art. 927 § 2 k.c. i 12 ust. 2 pkt 2 u. wypadkowej)

Dziecko poczęte, a jeszcze nie urodzone w chwili śmierci swego ojca spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, jeżeli urodzi się żywe, nabywa prawo do jednorazowego odszkodowania na podstawie art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jedn. tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144).

Za potrzebą rozszerzenia w drodze analogii z uregulowaniem zawartym w art. 927 § 2 k.c. wynikającej z tego przepisu ochrony przyszłych praw dziecka poczętego, jeśli przyjdzie na świat żywe, na jego roszczenie o jednorazowe odszkodowanie z art. 12 ustawy wypadkowej z 1975 r. przemawia wzgląd na konstytucyjną zasadę ochrony rodziny, w tym także dziecka. Nieobojętna jest także okoliczność, że dziecko, które przyszło na świat po śmierci ojca znajduje się w identycznej sytuacji faktycznej, co pozostałe dzieci urodzone przed jego śmiercią, wobec czego niezrozumiałe w społecznym odbiorze byłoby różne ich traktowanie w dziedzinie odszkodowania z tytułu śmierci ich ojca w następstwie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Uchwała SN z dnia 30 listopada 1987 r., III PZP 36/87

Standard: 12972 (pełna treść orzeczenia)

Jednorazowe odszkodowanie przewidziane w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144) nie przysługuje dziecku zmarłego pracownika, które w chwili śmierci pracownika było poczęte, ale nie urodzone (art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy).

Przepis art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy wypadkowej z 1975 r. uprawnienie do odszkodowania dzieci, pozostałych po zmarłym na skutek wypadku przy pracy pracowniku, uzależnia od stwierdzenia, że dziecko w chwili śmierci pracownika spełniało warunki do otrzymania renty rodzinnej po zmarłym pracowniku. W świetle zatem cytowanej dyspozycji nie wystarcza, aby dziecko miało w ogóle prawo do renty rodzinnej, ale konieczną przesłanką jest, aby w chwili śmierci pracownika dziecko spełniało warunki do otrzymania renty rodzinnej. Małoletnia Anna Z. takiego warunku nie spełniła, skoro w dniu śmierci Jerzego Z. nie mogło jej przysługiwać prawo do renty rodzinnej po ojcu, gdyż w tym dniu jeszcze się nie urodziła.

Wyrok SN z dnia 22 maja 1985 r., II PR 8/85

Standard: 32376 (pełna treść orzeczenia)