Domniemanie faktyczne przynależności przedmiotów majątkowych do majątku wspólnego (art. 231 k.p.c.)
Domniemania faktyczne (art. 231 k.p.c.) Małżeńska wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) (art 31 k.r.o.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Art. 31 k.r.o. (a wcześniej będący jego odpowiednikiem art. 32 § 1 k.r.o.) stwarza domniemanie przynależności do majątku wspólnego (poprzednio dorobkowego) przedmiotów majątkowych nabytych w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, zaś przynależność określonych przedmiotów do majątku osobistego (dawniej odrębnego) obowiązany jest udowodnić zainteresowany tym małżonek (wyroki SN: z dnia 11 września 1998 r., I CKN 830/97; z dnia 29 czerwca 2004 r., II CK 397/03, z dnia 16 kwietnia 2003 r., II CKN 1409/00; z dnia 30 czerwca 2004 r., IV CK 513/03 oraz postanowienie z dnia 6 lutego 2003 r., IV CKN 1721/00).
O zaliczeniu poszczególnych przedmiotów majątkowych do majątku wspólnego lub majątku osobistego (odrębnego) małżonków nie decydują zatem złożone przez nich oświadczenia, że nabywany przedmiot wchodzi w skład określonej masy majątkowej, gdyż samo takie oświadczenie - w razie pozostawania małżonków w ustroju małżeńskiej wspólności ustawowej - nie może stanowczo wyłączać skutków wynikających z przepisów art. 31-34 k.r.o. (postanowienie SN z 2 marca 2012 r., II CSK 363/12).
W judykaturze wskazuje się jednocześnie, że powyżej wskazane domniemanie można obalić przez wykazanie, iż nabycie przedmiotu majątkowego nastąpiło ze środków finansowych stanowiących majątek osobisty (dawniej odrębny; zob. wyrok SN z dnia 9 stycznia 2001 r., II CKN 1194/00).
Nie jest wystarczające do obalenia domniemania z art. 31 § 1 k.r.o. samo wykazanie, że małżonek nabywający dany przedmiot i oświadczający, że nabywa go do majątku osobistego w okresie wcześniejszym uzyskał odszkodowanie, które weszło do jego majątku osobistego (wcześniej odrębnego). Małżonek, który powołuje się na surogację obowiązany jest wykazać konkretne środki, z których nastąpiło nabycie przedmiotu majątkowego; w tym wypadku powinien wykazać, że cena za nabycie tego prawa została zapłacona w całości z pieniędzy uzyskanych tytułem odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia. Nabycie rzeczy z majątku osobistego małżonka musi wynikać wyraźnie nie tylko z oświadczenia tego małżonka, ale przede wszystkim - z całokształtu okoliczności istotnych prawnie z punktu widzenia przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Wyrok SA w Białymstoku z dnia 22 czerwca 2017 r. I ACa 67/17
Standard: 8321 (pełna treść orzeczenia)
Należy mieć na uwadze, że zgodnie z treścią art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przepis ten wprowadza domniemanie faktyczne przynależności składników do majątku wspólnego małżonków, jeżeli rzecz została nabyta przez jednego z nich.
W uzasadnieniu postanowienia z dnia 6.02.2003r., IV CKN 1721/00 Sąd Najwyższy stwierdził, że w obowiązującym systemie prawa rodzinnego można przyjąć domniemanie faktyczne (art. 231 k.p.c.), że przedmioty nabyte w trakcie trwania wspólności małżeńskiej przez jednego z małżonków, zostały nabyte na rzecz małżeńskiej wspólności majątkowej, jeżeli nie są wymienione w treści art. 33 k.r.o.
Domniemanie przynależności do majątku wspólnego przedmiotów majątkowych nabytych w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, może być obalone przez wykazanie, iż nabycie przedmiotu majątkowego nastąpiło ze środków finansowych stanowiących majątek osobisty (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 2.03.2012r., II CSK 363/11; wyrok SN z 9.01.2001r., II CKN 1194/00).
Postanowienie SO w Nowym Sączu z dnia 28 grudnia 2016 r., III Ca 621/16
Standard: 9756 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 11975
Standard: 47598
Standard: 53349
Standard: 11977
Standard: 11982
Standard: 11981