Prędkość nadmierna a związek przyczynowy

W każdej sprawie dotyczącej przestępstwa określonego w art. 177 k.k. sąd powinien rozważyć, czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy stwierdzonym naruszeniem przepisów a zaistniałą kolizją. Związek ten nie może być rozumiany li tylko jako czasowe lub miejscowe następstwo wydarzeń, ale jako powiązanie wypadku drogowego z poprzedzającym go naruszeniem przez oskarżonego przepisów o ruchu drogowym ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 1998 r. V KKN 303/97, OSNKW z. 11-12, poz. 50). Powiązanie to musi znajdować pełne oparcie w całokształcie materiału dowodowego, nie może być hipotetyczne ani dorozumiane. Określony w ustawie skutek winien być normalnym, typowym następstwem zachowania się oskarżonego ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z 16 czerwca 2000 r., III KKN 123/98, LEX nr 51434).

Sam fakt, iż uczestnik ruchu naruszył obowiązującą regułę ostrożności, np. prowadził pojazd z nadmierną prędkością, nie wystarcza do przypisania mu spowodowania wypadku, jeżeli nie zostało ustalone, że wypadek jest następstwem naruszenia tej właśnie reguły, a nie wyniknął z innej przyczyny np. nagłego wtargnięcia na jezdnię przez pieszego tuż przed nadjeżdżającym pojazdem. Spowodowanie skutku może być tylko wtedy przypisane sprawcy, gdy przestrzeganie przez niego obowiązku ostrożności zapobiegłoby nastąpieniu skutku ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2000 r., III KKN 231/98, OSNKW 2000, nr 5-6, poz. 45).

Zdaniem Sądu Odwoławczego okoliczność naruszenia przez T. K. (1) reguł bezpieczeństwa, w szczególności przepisu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym jest bezsporna. Oskarżony prowadząc swój pojazd na drodze z administracyjnie dopuszczalną prędkości 50 km/h w chwili zjechania na lewy pas z zamiarem wyprzedzenia pojazdu prowadzonego przez M. Ł. poruszał się z prędkością 103 km/h. Przekroczył zatem dopuszczalną na tym odcinku drogi prędkość o 53 km/h. W ocenie jednak Sądu Odwoławczego pomiędzy przekroczeniem przez oskarżonego prędkości a zaistniałym zdarzeniem i jego skutkami nie istnieje związek przyczynowy. Do wypadku nie doszłoby nawet w sytuacji większego przekroczenia prze oskarżonego dopuszczalnej prędkości, gdyby nie zachowanie innego uczestnika ruchu – M. Ł., który wykonywał manewr zawracania na ul. (...) chcąc wjechać na stację paliw (...), znajdującej się po lewej stronie jezdni i wjechał na lewy pas jezdni w chwili, gdy na tym pasie znajdował się już pojazd oskarżonego w trakcie manewru wyprzedzania M. Ł.

Wyrok SO w Poznaniu z dnia 22 września 2017 r., IV Ka 710/17

Standard: 10244 (pełna treść orzeczenia)