Etapy egzekucji z nieruchomości – przedmiot i środek kontroli sądowej
Egzekucja z nieruchomości; właściwość sądu i komornika (art. 921 k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Egzekucja z nieruchomości składa się z kilku etapów, których chronologię określa ustawa, zarówno, gdy chodzi o czynności przed licytacją, jak i po licytacji. Nieprawidłowości w toku licytacji, aż do zamknięcia przetargu (art. 972 - 986 k.p.c.) podlegają zaskarżeniu skargą na czynności komornika (art. 986 k.p.c.).
W kolejnym etapie postępowania na postanowienie sądu, co do przybicia przysługuje zażalenie, przy czym może być ono oparte na zarzutach takich tylko uchybień przepisów postępowania, które naruszają prawa skarżącego (art. 997 k.p.c.) i które wystąpiły na etapie zawiadomienia o licytacji, toku jej prowadzenia i samego przybicia, natomiast nie odnosi się do wcześniejszych faz postępowania egzekucyjnego.
Dalszym etapem postępowania egzekucyjnego jest przysądzenie własności (art. 998 - 1003 k.p.c.).
Przedmiot merytorycznego badania sądu w tej fazie postępowania jest ograniczony do przesłanek z art. 998 § 1 k.p.c. (uchwała SN z dnia 4 października 1972 r. III CZP 69/72, postanowienie SN z dnia 12 grudnia 1997 r. III CKN 383/97), a zatem kontrola sądu sprowadza się do stwierdzenia czy postanowienie o przybiciu lub ustaleniu ceny nabycia jest prawomocne i czy wykonane zostały warunki licytacyjne.
Poza tak określonym zakresem rozpoznania sprawy pozostaje ocena prawidłowości poprzedniego postępowania i jego ewentualnych uchybień, które z momentem uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu ulegają prekluzji. Wynika to wprost z art. 998 § 2 zd. drugie k.p.c., który wyłącza z podstaw zażalenia na postanowienie o przysądzenie własności uchybienia sprzed uprawomocnienia się przybicia. Dotyczy to wszelkich możliwych uchybień bez względu na ich charakter i rangę (orzeczenie SN z dnia 15 grudnia 1997 r. I CKN 371/97).
Postanowienie SO w Świdnicy z dnia 31 marca 2017 r., II Cz 192/17
Standard: 9516 (pełna treść orzeczenia)
Egzekucja z nieruchomości składa się z kilku chronologicznie po sobie następujących faz, zarówno gdy chodzi o czynności przed licytacją, jak i po licytacji. Należą do nich także czynności związane z opisem i oszacowaniem, licytacją, przybiciem oraz przysądzeniem własności. W odniesieniu do każdej z nich zostały przewidziane środki, za pomocą których można zwalczać podejmowane czynności, odpowiednio art. 950, art. 986, art. 997, art. 998 k.p.c.
Przesłanką przejścia do kolejnej fazy jest uprawomocnienie się poprzedniej. Ostatnim stadium tego postępowania jest przysądzenie własności.
Przepis art. 998 § 2 k.p.c. ogranicza podstawy zaskarżenia do nieprawidłowości czynności zdziałanych w okresie od uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu, niezależnie od wagi popełnionych uchybień. Dochodzi zatem do swoistego, związanego z prawomocnością postanowienia o przybiciu, sprekludowania możności podnoszenia uchybień procesowych oraz innych wadliwości postępowania i orzekania (por. uchwałę SN z dnia 4 października 1972 r., III CZP 69/72). Ma to znaczenie dla określenia czasu i skutków nabycia własności nieruchomości w ramach tego postępowania.
Niezaskarżenie opisu i oszacowania spowodowało utrwalenie się wartości nieruchomości oznaczonej w operacie biegłego. Podważanie wartości nieruchomości ustalonej przez komornika na podstawie opinii biegłego odnosiło się do etapu opisu i oszacowania.
Wyrok SN z dnia 1 marca 2017 r., IV CSK 350/16
Standard: 13136 (pełna treść orzeczenia)