Krąg osób zainteresowanych w sprawie o zasiedzenie (art. 609 k.p.c.)

Uczestnicy postępowania o zasiedzenie, jako współwłaściciele nieruchomości będącej przedmiotem tego postępowania, są związani więzią prawną, która uzasadnia orzeczenie w stosunku do wszystkich współwłaścicieli łącznie. Oznacza to, że w postępowaniu apelacyjnym, wszczętym na skutek apelacji poprzednika prawnego uczestniczek, Sąd drugiej instancji powinien był odnieść się do apelacji w sposób merytoryczny, nie tylko w części dotyczącej udziałów przysługujących skarżącemu, lecz także co do całego zaskarżonego rozstrzygnięcia, wywołującego skutki także w odniesieniu do udziałów pozostałych współwłaścicieli nieruchomości.

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, regulujące postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia nie określają kręgu zainteresowanych, odsyłając w tym zakresie, zgodnie z systematyką księgi drugiej, do art. 510 § 1 k.p.c., który przewiduje, że zainteresowanym jest każdy, czyich spraw dotyczy wynik postępowania.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się szerokie rozumienie przesłanki zainteresowania (interesu) w sprawach o zasiedzenie, w tym znaczeniu, że zainteresowanie wynikiem obejmuje zarówno bezpośredni, jak i pośredni interes, wskazujący na udział w postępowaniu. Przykładowo, do osób pośrednio zainteresowanych zaliczono osoby, które mają rzecz w posiadaniu nieprowadzącym do zasiedzenia (dzierżawca, użytkownik), a w odniesieniu do zasiedzenia nieruchomości - także właścicieli sąsiednich nieruchomości, jeśli wysuwają pretensje do tej nieruchomości lub przygranicznych pasów gruntu (zob. postanowienie SN z 8 sierpnia 2012 r., I CZ 79/12).

Biorąc pod uwagę powyższe szerokie ujęcie przesłanki interesu prawnego w sprawach o zasiedzenie, należy przyjąć, że każdy ze współwłaścicieli jest zainteresowany w sprawie o zasiedzenie nie tylko w odniesieniu do przysługujących mu udziałów w nieruchomości, ale co do całej nieruchomości. Wynika to z przyjętej w art. 195 k.c. koncepcji współwłasności jako prawa własności przysługującego niepodzielnie kilku osobom. Prawo to cechuje jedność przedmiotu własności, wielość podmiotów i niepodzielność samego prawa, w tym znaczeniu, że każdy ze współwłaścicieli ma prawo do całej rzeczy.

Postanowienie SN z dnia 14 lipca 2022 r., III CZ 231/22

Standard: 67752 (pełna treść orzeczenia)

W sprawach o stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie krąg podmiotów zainteresowanych tworzą osoby, których praw dotyczy wynik tego postępowania. Krąg ten nie obejmuje właścicieli lub posiadaczy sąsiednich nieruchomości, jeżeli nie roszczą sobie praw do własności nieruchomości lub przygranicznych pasów ziemi, oraz tych osób, które nie mają interesu wypływającego z prawa podmiotowego (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 5 października 1971 r., III CRN 271/71, OSNCP 1972 nr 2, poz. 41, z dnia 11 września 1991 r., III CZP 79/91, OSNCP 1992 nr 5, poz. 69).

Wyrok SN z dnia 30 stycznia 2018 r., III CZ 51/17

Standard: 17251 (pełna treść orzeczenia)