Immisje w stosunkach sąsiedzkich
Immisje (art. 144 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zgodnie z art. 144 k.c. właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Oceny przeciętnej miary dokonuje się według dwóch kryteriów: społeczno-gospodarczego przeznaczenia obu nieruchomości oraz stosunków miejscowych. Ocena ta musi być ona dokonana na podstawie obiektywnych warunków, panujących w środowisku osób zamieszkujących na danym terenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 1985 r., sygn. akt II CR 149/85).
W ocenie Sądu immisje jakie następują na nieruchomościach objętych żądaniem pozwu nie mają charakteru ponad przeciętnego. W warunkach miejskich, przy zwartej zabudowie, małej powierzchni działek przelewanie się deszczu z rynien przy bardzo dużych opadach i ulewach nie jest częste i nie powinno rodzić pretensji. W niniejszej sprawie jeszcze dodatkowo należy podnieść, że wobec faktu, że działka powodów jest położona wyżej i nie ma niebezpieczeństwa, że woda ta będzie się gromadzić na nieruchomości powodów. Odnośnie zsuwania się śniegu to żądanie usunięcia wiaty – nawet przy wykazaniu, że takie zdarzenia mają miejsce i są ponad przeciętna miarę – jest nadmiernym żądaniem. W takiej sytuacji – z zastrzeżeniem wykazania ponadprzeciętności – co najwyżej zasadne byłoby żądanie zamontowania śniegołapów. Jednakże wymagałoby to wiedzy specjalistycznej i oceny konstrukcji przez biegłego, a w tym zakresie powodowie nie wykazali ani inicjatywy dowodowej ani nie zgłosi takiego żądania.
Wyrok SO w Krakowie z dnia 17 maja 2016 r., II Ca 545/16
Standard: 8120 (pełna treść orzeczenia)
Wykonywanie prawa własności w stosunkach sąsiedzkich nieuchronnie wiąże się z pewną ingerencją w stosunku do właścicieli nieruchomości sąsiednich. Norma w wyrażona w art. 144 k.c. przewiduje w jakim zakresie taka ingerencja jest dopuszczalna, a w jakim już nie. Ograniczenia te mierzone są przeciętną miarą wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Zestawienie przepisów art. 222 § 2 k.c. i 144 k.c. pozwala uznać, że naruszenie własności sąsiedniej nieruchomości ma miejsce dopiero wówczas, kiedy przekroczone zostają granice wyznaczone art. 144 k.c. W ocenie Sądu immisje w postaci przelewania wody z rynny miały miejsce bardzo rzadko i były one efektem silnych opadów deszczu. W takich okolicznościach przelewanie się wody z rynny- jak wynika z doświadczenia wynikającego z prostych obserwacji zjawisk atmosferycznych- nie jest niczym nadzwyczajnym i zdarza się w przypadku różnego rodzaju orynnowania, bez znaczenia na jakim obiekcie budowlanym jest umieszczone. I. w postaci przelewania się wody z rynny nie są charakterystyczne jedynie dla obiektów budowlanych w postaci wiat, ale w/w sytuacjach są powszechne w zabudowie mieszkaniowej. Mieszczą się więc w wyznaczonej przez art. 144 k.c. granicy. Podobnie ma się sprawa, jeżeli chodzi o zsuwający się z dachu wiaty śnieg. Pozwani starają się oczyszczać dach wiaty ze śniegu, a należy mieć na uwadze, że zjawisko atmosferyczne, jakim są opady śniegu w naszym klimacie nie jest sytuacją stale występującą.
Wiata została wybudowana zgodnie z przepisami prawa budowlanego, za uprzednim zgłoszeniem. Żądanie jej rozbioru prowadziłoby do tego, że pomimo działania zgodnego z prawem właściciel nie może korzystać z uprawnień przyznanych mu w ustawie, w tym przypadku chodzi o wolność zabudowy. Przepisy prawa administracyjnego odmienne niż przepisy prawa prywatnego regulują kwestię przestrzegania interesu publicznego. Indywidualne przypadki, wymagające ochrony interesu prywatnego mogą cechować się sytuacjami, kiedy dojdzie do kolizji normy prawa prywatnego i publicznego. Uwzględnienie żądania powodów pozbawiłoby możliwości korzystania przez powoda z uprawnień przyznanych mu normami prawa publicznego. Powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1992 roku I CRN 188/92 wskazał, że uwzględnienie roszczenia negatoryjnego – art. 222 § 2 k.c- w sytuacji, gdy wybudowanie obiektu budowlanego zgodnie z pozwoleniem na budowę narusza prawa właściciela nieruchomości sąsiedniej, poprzez zakłócenie korzystania z tej nieruchomości (art. 144 k.c.), nie może polegać na nakazaniu rozebrania obiektu.
Odnośnie immisji w postaci składowania odpadów oraz resztek odpadów organicznych, które wytwarzały nieprzyjemne zapachy, utrudniające lub wręcz uniemożliwiające powodom przebywanie na terenie, na zewnątrz, wokół budynku mieszkalnego to wskazał Sąd, że jak wynika z materiału dowodowego pojemniki zawierające wyżej wymienione rzeczy zostały przez pozwanych usunięte i przestawione w inne miejsce. I. w postaci zapachu należy więc rozpatrywać w czasie przeszłym. Roszczenie negatoryjne z art. 222 § 2 k.c. dotyczy stanu teraźniejszego i stanu potencjalnego naruszenia, które może zaistnieć w przyszłości.
Odnośnie naruszenia własności w postaci uszkodzenia krzewów to wskazał Sąd, że nie były przedmiotem postępowania, a jeżeli w majątku powodów wystąpiła szkoda właściwą drogą jest powództwo o odszkodowanie a nie o ochronę własności. Przycinka tuj, pomijając kwestie jej kształtu, miała miejsce jednorazowo. Jeżeli przycinanie tuj miałoby charakter trwałego procederu wówczas właściwe byłoby powództwo z art. 222 § 2 k.c.
Wyrok SR dla Krakowa- Podgórza z dnia 18 grudnia 2015 r., XII C 2546/15
Standard: 8119