Związanie sądu uznaniem powództwa w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej (art. 452 k.p.c. w zw. z art. 431 k.p.c.)
Uznanie powództwa, przyznanie okoliczności faktycznych i wyrok zaoczny w sprawach małżeńskich (art. 431 k.p.c.) Uznanie powództwa (art. 213 § 2 k.p.c.) Rozdzielność majątkowa - zagadnienia procesowe Związanie sądu Postępowanie w sprawach małżeńskich (art. 425 – 452 k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W niniejszej sprawie pozwany uznał żądanie pozwu, zgadzając się na ustanowienie rozdzielności, jeżeli w efekcie ma to doprowadzić do zadowolenia jego żony, zgody z nią i wspólnego życia razem.
Art. 213 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, iż Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że jest ono sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Natomiast w postępowaniu procesowym w sprawach małżeńskich przepis art. 431 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, iż w nie jest możliwe oparcie rozstrzygnięcia w tych sprawach wyłącznie na uznaniu powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych. Przepis ten ma zastosowanie również w sprawach o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami (452 Kodeksu postępowania cywilnego).
Związanie uznaniem przez sąd jest więc możliwe w granicach, w których dopuszczalne jest przez strony dysponowanie swoimi prawami materialnymi, zaś tymi nie mogą strony dysponować w sprawach małżeńskim.
Skuteczność uznania zależy również od jego zgodności z prawem i zasadami współżycia społecznego, jeżeli jest z nimi niezgodne lub zmierza do obejścia prawa jest uznaniem bezskutecznym. W sprawach, w których sąd nie jest związany uznaniem nie może nastąpić pominięcie postępowania dowodowego.
Ponadto uznanie powództwa jest czynnością procesową, i z tego powodu nie może być ona uzależniona od spełnienia warunku (orz. SN z 1.04.1973 r. II CR 167/73).
W niniejszej sprawie nie można uznać za skuteczne uznania powództwa przez pozwanego co do żądania rozdzielności z datą wsteczną, bowiem sprawa o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej jest sprawą małżeńską prowadzoną w oparciu o przepisy szczególne w postępowaniu procesowym. Strony mogą dysponować swoimi prawami małżeńskimi o tyle, o ile im prawo – Kodeks rodzinny i opiekuńczy- na to pozwala. Strony mogą na bieżąco zgodnie zmienić ustrój majątkowy małżeński poprzez podpisanie aktu notarialnego, ale nie mogą tego zrobić z datą wsteczną – tu ich dyspozycyjność, co do własnych praw jest wyłączona.
Sąd ocenia powództwo zgodnie z zasadami określonymi w art. 52 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mając również na względzie generalną zasadę stanowienia prawa „ lex retro non agit ” czyli, że prawo nie działa wstecz. Zasadniczo normy prawne obowiązują w teraźniejszości i ustanawianie ich lub zmienianie z datą wsteczną jest działaniem nieprawidłowym. Natomiast uznanie powództwa o ustanowienie rozdzielności z datą wniesienia pozwu podlega ocenie Sądu zgodnie z zasadami art. 213 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego – czyli zgodności z prawem i zasadami współżycia społecznego.
Wyrok SR dla m.st. Warszawy z dnia 20 maja 2014 r., VI RC 587/13
Standard: 6781 (pełna treść orzeczenia)
Fakt, że drugi małżonek godzi się z żądaniem, nie zwalnia sądu od obowiązku ustalenia, czy istnieją "ważne powody" zniesienia i czy istniały wcześniej, wobec zgłoszenia żądania zniesienia wspólności z datą wsteczną. Wiąże się to z tym, że w odróżnieniu od umownego wyłączenia wspólności ustawowej (art. 47 § 2 k.r. i op.) sądowe zniesienie wspólności majątkowej wywołuje skutki wobec osób trzecich (art. 435 § 1 k.p.c. w związku z art. 452 k.p.c.), a ponadto skutki te mogą zostać rozciągnięte w czasie na okres poprzedzający wyrok sądu. Dlatego w postępowaniu o zniesienie wspólności majątkowej sąd musi nadto rozważyć, czy powództwo nie zmierza do pokrzywdzenia wierzycieli jednego z małżonków (por. wyroki SN z dnia 11 stycznia 1995 roku II CRN 148/94, z dnia 24 maja 1994 roku I CRN 50/94), co jest zwłaszcza istotne przy zgodnym stanowisku małżonków.
Procesowym wykładnikiem wskazanych obowiązków jest uchylenie związania sądu uznaniem powództwa, obowiązującego z mocy art. 213 § 2 k.p.c. w zwykłym postępowaniu procesowym. Wynika to wprost z treści art. 431 k.p.c., który zakazuje oparcia rozstrzygnięcia wyłącznie na uznaniu powództwa. Jego odpowiednie zastosowanie w postępowaniu odrębnym w sprawach o zniesienie wspólności ustawowej usprawiedliwia odesłanie zawarte w art. 452 k.p.c.
Wyrok SN z dnia 26 lipca 2000 r., I CKN 293/00
Standard: 57227 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 56620
Standard: 56660
Standard: 15318